Yurt Dışı Kaynaklı Dövizlerini Türk Lirasına Dönüştüren Firmalara Döviz Dönüşüm Desteği Sağlanacaktır

26.01.2023 tarihli Resmi Gazete'de “2023/5 Sayılı Firmaların Yurt Dışı Kaynaklı Dövizlerinin Türk Lirasına Dönüşümünün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ” yayımlanmıştır. Söz konusu Tebliğ ile firmaların yurt dışı kaynaklı dövizlerinin Merkez Bankasına satılması ile Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülmesi halinde firmalara sağlanacak desteğe ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir.

Yurt dışı kaynaklı dövizin; yabancılara yurt içinde sunulan hizmetler karşılığında kazanılan döviz tutarları da dahil olmak üzere firmaların yurt dışında yerleşiklerden elde ettikleri döviz gelirlerinden ve firmaların yurt dışında bulunan döviz cinsi varlıklarından yurda getirdikleri dövizi ifade ettiği belirtilmiştir.

Yurt dışı kaynaklı dövizlere sağlanacak döviz dönüşüm desteği uygulaması dövizlerini;

• Merkez Bankasına satan firmalar ve,
• Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüştüren firmalar

açısından iki farklı şekilde düzenlenmiştir.

Yurt Dışı Kaynaklı Dövizlerin Merkez Bankasına Satılmasında Döviz Dönüşüm Desteği Sağlanması

Firmaların yurt dışı kaynaklı dövizlerinin banka aracılığıyla Merkez Bankasına satışı sırasında, Merkez Bankasınca belirlenecek süre boyunca döviz alımı yapmama taahhüdünde bulunulması şartıyla, taahhüt sahibi firmalara dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen tutarın yüzde 2’si kadar döviz dönüşüm desteği ödenecektir.

Banka aracılığıyla Merkez Bankasına yapılan satış esnasında bu kapsamda alınan taahhütler için hesaplanan döviz dönüşüm desteği tutarı Merkez Bankasınca firmaya ödenmek üzere ilgili bankaya aktarılacaktır.

Bu kapsamda yapılan döviz dönüşüm desteği ödemelerine ilişkin usul ve esaslar Merkez Bankasınca belirlenecektir.

Yurt Dışı Kaynaklı Dövizlerin Türk Lirası Vadeli Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüştürülmesinde Döviz Dönüşüm Desteği Sağlanması

Bilindiği üzere, İhracat Genelgesinin ek 1 inci maddesi uyarınca, 18.04.2022 tarihinden itibaren, İBKB’ye veya DAB’a bağlanan ihracat bedellerinin en az %40'ı İBKB’yi veya DAB’ı düzenleyen bankaya satılması zorunludur.

Tebliğe göre, yurda getirilen yurt dışı kaynaklı dövizin en az yüzde 40’ı Merkez Bankasına satıldıktan sonra getirilen dövizin kalan kısmının dönüşüm kuru üzerinden Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülmesi ve Merkez Bankasınca belirlenecek süre boyunca Merkez Bankasına satılan tutardan daha fazla döviz alımı yapmama taahhüdünde bulunulması şartıyla, taahhüt sahibi firmalara dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen tutarın yüzde 2’si kadar döviz dönüşüm desteği sağlanacaktır.

Bu madde kapsamında dönüşümü yapılacak döviz cinsleri, açılacak Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarının vadeleri ile diğer usul ve esaslar Merkez Bankasınca belirlenecektir.

Döviz Alımı Yapmama Taahhüdünün Yerine Getirilmemesi

Söz konusu Tebliğ kapsamında firmalarca verilen döviz alımı yapılmaması taahhüdünün yerine getirilmemesi halinde döviz dönüşümü desteği tutarları ilgili dönem boyunca oluşan pozitif kur farkı eklenerek ve döviz dönüşümü desteğinin ödenme tarihinden taahhüdün yerine getirilmediğinin tespiti tarihine kadar geçen süre için tespit tarihinde geçerli olan Merkez Bankasının ilan ettiği en yüksek gecelik borç verme faiz oranı üzerinden hesaplanacak faizi ile birlikte bankalarca tahsil edilerek Merkez Bankasına aktarılacaktır.

Taahhüdünü yerine getirmeyen firmaların Merkez Bankası kaynaklı kredi kullanım talepleri, taahhüdün yerine getirilmediğinin tespit edildiği tarihten itibaren bir yıl süreyle kabul edilmeyecektir.

Aracılı ihracat sözleşmesi kapsamında Dış Ticaret Sermaye Şirketleri tarafından yurda getirilen dövizlerin Dış Ticaret Sermaye Şirketine ürün tedarik eden firmalar adına satışı yapılacaktır. Bu durumda, söz konusu Tebliğin uygulanması bakımından döviz satışının tedarikçi firmaca yapıldığı kabul edilir.

Grup firmalarının söz konusu Tebliğ kapsamında vereceği taahhütler ana ortaklıklarını da bağlar.

Yürürlük Tarihi

Söz konusu Tebliğ hükümleri, Resmi Gazete’de yayımlandığı 26.01.2023 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.

“2023/5 Sayılı Firmaların Yurt Dışı Kaynaklı Dövizlerinin Türk Lirasına Dönüşümünün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ”in Resmi Gazete’de yayımlanan orijinal haline buradan ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla.