Vergiye Uyumlu Mükelleflere Tanınan Vergi İndirimi Müessesesi Ve Süreksiz Beyanların Etkisi

27.01.2025'te yayımlanan Centrum Time dergimizin 20. sayısında yer alan bu makalemize ve diğer içeriklere buradan ulaşabilirsiniz.

08.03.2017 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6824 sayılı Kanun ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu (“GVK”)’nun mülga mükerrer 121. maddesi “Vergiye Uyumlu Mükelleflere Vergi İndirimi” başlığıyla yeniden düzenlendi. Düzenleme ile vergiye uyumlu olarak tanımlanan bazı mükelleflere, yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin %5’i kadar bir tutarın ödenecek vergiden indirimi olanağı sağlandı.

2017 yılının ilk çeyreğinde getirilen düzenleme, 2018 takvim yılı başı itibariyle uygulanmaya başlanmıştır. Madde yayım tarihinden sonra iki kere değiştirilmiş olup maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar 301 ve 302 seri No’lu Gelir Vergisi Tebliğ ile düzenlenmiştir. Çalışmamızda uyumlu mükellef indirimine ilişkin açıklamalara yer verilerek süreksiz vergi beyannamelerinin uyumlu mükellef indirimine etkileri ele alınacaktır.

Uyumlu Mükellef Vergi İndiriminden Yararlanma Şartları Nelerdir?

Vergi indiriminden; ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle gelir vergisi mükellefi olanlar ile finans ve sigortacılık gibi bazı sektörlerde faaliyet gösterenler hariç, kurumlar vergisi mükellefleri aşağıda belirtilen şartları sağlamak koşuluyla yararlanabilmektedirler.

• Beyannamenin ait olduğu yıl ve öncesindeki 2 yılda gelir veya kurumlar vergisi, katma değer vergisi, muhtasar, ÖTV gibi tüm vergi beyannamelerinin kanuni süresinde verilmiş ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin indirimin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla ödenmiş olması, (Ayrıca kanuni süresinde verilen bir beyannameye ilişkin olarak kanuni süresinden sonra düzeltme amacıyla veya pişmanlıkla verilen beyannameler indirimden yararlanmaya engel değildir)
• İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıl içerisinde kesinleşmiş olması koşuluyla, vergi beyannamelerindeki vergi türleri itibariyle ikmalen, re’sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması, (Kesinleşen tarhiyatların, indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl için geçerli olan, indirim tutarının üst sınırının %1’ini aşmaması durumunda bu şart ihlal edilmiş sayılmamaktadır. İndirim sınırı, 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren verilmesi gereken kurumlar vergisi beyannameleri için 9.900.000 TL olarak belirlenmiştir)
• Beyannamenin ait olduğu yıl ile öncesindeki 4 yıl içinde Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesinde sayılan fiilleri işlediği tespit edilenler vergi indiriminden yararlanamazlar. Örneğin, 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 yıllarında birazdan açıklayacağımız fiilleri işleyenler 2018 de verilecek olan 2017 yılına ait gelir ve kurumlar vergisi beyannamesi için vergi indiriminden yararlanamaz. Yukarıda bahsettiğimiz indirime engel olan bu fiiller; sahte belge düzenleme ve kullanma, muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme ve kullanma, muhasebe hilesi yapma, defter ve belgeleri tahrif etme, yok etme, defter ve belgeleri incelemeye ibraz etmeme, resmi kayıtların haricinde ikinci bir defter veya kayıt tutarak vergi kaçırma fiilleridir. Bu durumda olanlar, Vergi Usul Kanununun 359. Maddesi kapsamında hapis cezasını da gerektiren kaçakçılık fiilini işlemiş kabul edildiği için, vergi indiriminden de yararlanma hakkına sahip olamayacaklardır.
• Vergi indiriminden yararlanabilmenin diğer bir şartı ise; vergi borcunun bulunmaması gerekir. Vergi İndirimin hesaplanacağı tarih itibarıyla vergi aslı ve vergi cezaları (vergi ziyaı cezası, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları) toplamı 1.000 Türk lirasının üzerinde ise indirimden yararlanamaz. Kısacası, dönemi ne olursa olsun 1000 TL üstü vergi borcu bulunan mükellefler vergi indirimden yararlanamayacaklardır.

Yukarıda açıkladığımız Vergi İndiriminin uygulaması, 1/1/2018 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde uygulanmaya başlanacaktır. Yani, 2017 yılı Gelir ve Kurumlar Vergisi beyannameleri, 2018 de verileceği için, yukarıda sayılan şartları sağlamaları halinde bu beyannameler üzerinden vergi indiriminden yararlanılması mümkündür. Konuya ilişkin diğer bir önemli husus ise; Vergi indiriminden yararlanan mükelleflerin, şartları taşımadığının sonradan tespit edilmesi halinde eksik ödenen vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilerek alınır. Yani, şartları tam olarak taşımadığı halde vergi indiriminden yararlanan mükellefe vergi ziyaı cezası uygulanmayacaktır. 

Uyumlu Mükellef İndiriminden Kimler Yararlanabilir?

Yukarıda belirtilen şartların sağlanması kaydıyla;

• Belirtilen şartların karşılayan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri
• Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle gelir vergisi mükellefleri,
• Basit usule tabi mükellefler,
• Kurumlar vergisi mükellefleri (Finans ve bankacılık sektörlerinde faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri, emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları hariç) yararlanabilir.

Uyumlu Mükellef İndiriminden Kimler Yararlanamaz?

• Kaçakçılık Suçlarını İşleyenlerin Durumu:

Son beş yılda, Vergi Usul Kanunu’nun 359. maddesinde sayılan kaçakçılık fillerini işlediği tespit edilenlerin indirimden yararlanmaları mümkün değildir.

• Faaliyet Süresi Üç Yıldan Az Olanlar:

Yukarıda belirttiğim gibi, indirimden yararlanabilmek için en az üç hesap dönemi beyannamelerinin yasal süresi içinde verilmesi gerekiyor. Bu koşul yerine getirilemediği için, üç hesap dönemi faaliyette bulunmayanlar indirimden yararlanamazlar. (Danıştay Üçüncü Dairesi’nin 05.10.2021 tarih ve E:2019/4464 K:2021/4195 sayılı kararı; Gelir İdaresi Başkanlığının 17.06.2020/166431 ve 04.08.2020/567753 sayılı özelgeleri)

• Birleşme ve Devir Durumlarında Uyumlu Mükellef İndirimi

Gelir İdaresi Başkanlığı, bir kurumun başka bir kurumu devralması suretiyle gerçekleşen birleşmelerde devralan kurumun vergi indiriminden faydalanabilmesi için, devralan ve devrolunan kurumların her ikisinin de maddede yer alan şartları sağlaması gerektiği görüşündedir. Bu görüşe göre, devralan ve devrolan şirketlerden herhangi birisinin aranan şartları sağlayamaması halinde devralan şirketin indirimden yararlanması mümkün değildir. (15.06.2020 tarih ve 9706 sayılı özelge.)

• Tarhiyat Öncesi Uzlaşmanın İndirimden Yararlanmaya Etkisi:

İndirimden yararlanabilmek için, ikmalen, re'sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması gerekmektedir.

İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıldan önceki son iki yıla ilişkin olarak önerilen tarhiyat, tarhiyat öncesi uzlaşmayla tamamen ortadan kaldırılmamış ve kesinleşmişse, indirimden yararlanmak mümkün değildir. Danıştay Üçüncü Dairesinin, tarhiyat öncesi uzlaşmanın indirimden yararlanmaya engel teşkil eden durumu bertaraf etmeyeceği yönünde bir kararı bulunmaktadır. (Danıştay Üçüncü Dairesinin 18.10.2022 tarih ve E:2019/7612 K:2022/3885 saylı Kararı.)

• Tarhiyatın Yapıldığı Dönemin İndirimden Yararlanmaya Etkisi:

İndirimden yararlanabilmek için, indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıl içerisinde kesinleşmiş olması koşuluyla, vergi beyannamelerindeki vergi türleri itibariyle ikmalen, re'sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması gerekmektedir.

Bu düzenlemeye göre, tarhiyatın ilgili olduğu dönemin bir önemi yok, önemli olan tarhiyatın kesinleştiği dönem. İndirimden yararlanabilmek için, indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile önceki iki yılda kesinleşmiş tarhiyat bulunmaması gerekmektedir.

2021 yılında yapılan değişiklik öncesinde, maddede yer alan koşul, maddede belirtilen süre içinde ikmalen, re’sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması şeklindeydi. Yapılan değişiklikle, tarhiyat kesinleşmeye bağlandı. Bu dönemde verilen, birbiriyle çelişik iki yargı kararı bulunmaktadır.  Kararlardan birinde, tarhiyatın üç yıllık zaman dilimine ilişkin olmaması (tarhiyatın ilgili olduğu  dönem 2014, incelemenin ve tarhiyatın yapıldığı dönem 2016, indirimden yararlanılmak istenen  dönem 2018) nedeniyle indirimden yararlanmaya engel olmadığı sonucuna ulaşılırken, diğer  kararda tarhiyatın üç yıllık zaman dilimine ilişkin olması (tarhiyatın ilgili olduğu dönem 2010-2013,  incelemenin ve tarhiyatın yapıldığı dönem 2015, indirimden yararlanılmak istenen dönem 2017)  nedeniyle indirimden yararlanılamayacağı sonucuna ulaşılmıştır. (Danıştay Dokuzuncu Dairesinin 27.01.2022 tarih ve E:2021/2119 K:2022/110 sayılı, Danıştay Üçüncü Dairesinin 18.10.2022 tarih ve E:2019/7612 K:2022/3885 sayılı kararı.)

Her ne kadar şu anda yürürlükte olan düzenlemede tarhiyatın yapılması koşulu kesinleşmeye bağlanmışsa da farklı yargı kararına konu olaydaki tartışma geçerliliğini korumaktadır.

İndirimin yapılacağı dönem ve öncesi iki dönemde kesinleşen bir tarhiyat olup olmadığına bakmak gerekmektedir. Tarhiyatın hangi döneme ilişkin olduğunun bir önemi yok. Gelir İdaresinin görüşü de bu yöndedir. (10.05.2018 tarih ve 204105 sayılı özelge.)

Vergi İndiriminden Yararlanmak İçin Süresinde Verilmesi Gereken Beyannameler

Vergi indirimi uygulamasından yararlanabilmek için süresinde verilmesi gereken vergi beyannameleri;

• Yıllık gelir vergisi ve kurumlar vergisi beyannameleri,
• Geçici vergi beyannameleri,
• Muhtasar, muhtasar ve prim hizmet beyannameleri,
• Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı vergi dairelerine verilmesi gereken katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi beyannamelerini,

ifade etmektedir.  

Vergi İndiriminde Üst Limit ve Özellikli Durumlar

Hesaplanan indirim tutarı, 1/1/2025 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde uygulanmak üzere 9.900.000 Türk lirasından (329 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği) fazla olamayacaktır.

İndirilecek Tutarın, Ödenmesi Gereken Vergiden Fazla Olması Durumu;

İndirilecek tutarın ödenmesi gereken vergiden fazla olması durumunda kalan tutar, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihi izleyen bir tam yıl içinde mükellefin beyanı üzerine tahakkuk eden diğer vergilerinden mahsup edilebilir. Bu süre içinde mahsup edilemeyen tutarlar red ve iade edilmeyecektir.

İndirim Şartlarının Taşınmadığı Sonradan Anlaşılması;

Vergi indiriminden yararlanan mükelleflerin, öngörülen şartları taşımadığının sonradan tespiti hâlinde ilgili vergilendirme döneminde indirim uygulaması dolayısıyla ödenmeyen vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilecektir.

Düzeltme Amacıyla veya Pişmanlıkla Verilen Beyannameler Vergi İndirimi Uygulaması;

Kanuni süresi içinde verilen bir beyannameye ilişkin olarak, kanuni süresinden sonra düzeltme amacıyla veya pişmanlıkla verilen beyannameler vergi indiriminden yararlanılmasına engel teşkil etmeyecektir. Ancak, indirimden yararlanılabilmesi için bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin de indirimin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla ödenmiş olması gerekmektedir.

Vergiye uyumlu mükellef uygulaması ile vergi görevini eksiksiz yerine getiren mükellefleri bir nebze memnun etmesi açısından, idarece önemli bir adım atılmış bulunuyor. Vergi disiplininin tesisi açısından olumlu bir düzenleme ancak yeterli bir düzenleme değil. Mükelleflerin vergisel ödevlerini süresinde yerine getirmeye özendirici başka teşvik edici düzenlemelerinde yapılması yerinde olacaktır.

Süreksiz Beyanların Uyumlu Mükellef İndirimine Etkisi;

Uyumlu mükellef indirimini yararlanma şartları arasında yer alan, “İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait vergi beyannamelerinin kanuni süresinde verilmiş (Kanuni süresinde verilen bir beyannameye ilişkin olarak kanuni süresinden sonra düzeltme amacıyla veya pişmanlıkla verilen beyannameler bu şartın ihlali sayılmaz.) olması” ibaresi, yıllık gelir vergisi ve kurumlar vergisi beyannameleri, geçici vergi beyannameleri, muhtasar, muhtasar ve prim hizmet beyannameleri ile Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı vergi dairelerine verilmesi gereken katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi beyannamelerini; vergi ibaresi, anılan Bakanlığa bağlı vergi dairelerine verilmesi gereken beyannameler üzerine tahakkuk eden vergileri ifade etmektedir.

İlgili vergi türüne göre, ihtiyari olarak vergi mükellefiyeti tesis ettiren mükellefler tarafından, kanuni süresi içinde beyan etmeleri gereken vergi bulunmaması durumunda, beyanname verilmesine gerek olmadığı veya durumun bir yazı ile vergi dairesine bildirilmesi zorunluluğu bulunmadığından, verilmesi gerekmeyen dönemlere ilişkin olarak bu beyannamenin verilmemiş olmasının Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 121. maddesinde yer alan vergi indiriminden faydalanılmasına engel bir durum teşkil etmediği tabiidir. Bu kapsamda, Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 121. maddesinde yer alan şartları taşımanız halinde, vergi indiriminden faydalanabilmeniz mümkün bulunmaktadır.

Kanuni süresinde beyan etmeleri gereken vergi bulunmasına rağmen kanuni süresinde verilmeyen süreksiz beyanlarda Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 121. Maddesi uyarınca indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait vergi beyannamelerinin kanuni süresinde verilmiş olması şartı sebebiyle, mükelleflerin uyumlu mükellef indiriminden yararlanma haklarının kaybı söz konusu olabilmektedir.

Bununla birlikte, Danıştayın uyumlu mükelleflere vergi indirimi müessesesi ile ilgili uyuşmazlıklarda verdiği kararlarda, mükellef lehine kararlar bulunmaktadır. Danıştay 3. Dairesinin E.2022/1526 ve K.2024/5244 sayılı kararında; KDV-2 beyannamelerinin süresinde verilmemiş olmasının ise indirimden yararlanmaya engel teşkil etmediği yönünde “pişmanlıkla verilen (2) nolu katma değer vergisi beyannamesinin tevkifattan kaynaklandığı dikkate alındığında, kuralın ihlali sayılmayacağı, davacının tüm vergi beyannamelerini süresinde verdiği ve bu dönem dışında tüm vergilerini vadesinde ödediği, Gelir Vergisi Kanunu'nun mükerrer 121. maddesi uyarınca %5 oranında vergiye uyumlu mükellef indiriminden yararlanma koşullarını taşımadığı yönünde davalı idarece başkaca bir tespit de yapılmadığı dikkate alındığında, dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığından yazılı gerekçeyle davanın reddi” hükmü verilmiştir.

Vergi İndirim Tutarının Muhasebe Kayıtlarında Gösterilmesi

%5 vergi indiriminin muhasebe kaydı konusunda Gelir İdaresi başkanlığının Tebliğ ya da Sirküler düzeyinde düzenlemesi bulunmamakta olup, Gelir Vergisi Kanunu Mükerrer 121.maddesine ve buna bağlı olarak çıkarılan 301 seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği ve indirimin uygulanacağı gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinin vergi bildirimi sistematiğine göre söz konusu indirim tutarlarının;

Geçmiş Yıl Karları ile İlişkilendirilmesi

570 Geçmiş Yıllar Karları Hesabı, “Geçmiş faaliyet dönemlerinde ortaya çıkan ve işletme sahibine veya ortaklarına dağıtılmamış bulunan kârlardan ilgili yedek hesaplarına alınmayan tutarların izlendiği hesaptır.”

Örneğin: ABC A.Ş. 2021 Yılı Kurumlar Vergisi Beyannamesinde 15.000 TL %5 vergi indirimi hesaplamıştır.

Kurumlar Vergisi Beyannamesinin verme tarihi ile;

-----------------------------------/---------------------------------------

136.Diğer Çeşitli Alacaklar        15.000 TL

           570.Geçmiş Yıl Karları                         15.000 TL

-----------------------------------/---------------------------------------

Söz konusu alacağın gerekli GEKSİS kontrolleri tamamlandıktan sonra vergi borçlarına mahsubu halinde;

-----------------------------------/---------------------------------------

360.Ödenecek Vergi ve Fonlar        15.000 TL

                 136.Diğer Çeşitli Alacaklar        15.000 TL

-----------------------------------/---------------------------------------

Gelir Hesaplarına Yazılarak, Beyanname Üzerinde Diğer İndirimler Olarak Gösterilmesi

1 Seri No.lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği’nde yer alan “Tek Düzen Hesap Planı” çerçevesinde söz konusu indirim tutarının muhasebe kaydının yapılması icap etmektedir.

602-Diğer Gelirler Hesabı; İşletmenin korunması, ihracatı teşvik ya da hükümet politikasına uyma zorunluluğu karşısında oluşan işletmenin faaliyet hasılatındaki düşüklüğü veya faaliyet zararını gidermek için, sermaye katkısı niteliğinde olmayan, mali yardımlar (sübvansiyonlar), devletin bazı malları vergi, resim, harç ve benzeri yükümlülüklerden istisna etmesi yoluyla yaptığı yardımlar (vergi iadeleri) ve satış tarihindeki vade farkları, ihracatla ilgili fiyat istikrar destekleme primi vb. hasılat kalemleri bu hesapta izlenir.

1 Seri No’lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği’nde yer alan 679.Olağandışı Gelir ve Karlar Hesabı, “Tek Düzen Hesap Planı” ndaki diğer gelir hesap kalemleri dışında kalan duran varlık satışlarından doğan kârlar gibi gelir ve kârların yer aldığı hesaptır.

-----------------------------------/---------------------------------------

136.Diğer Çeşitli Alacaklar        15.000 TL

    679.Diğer Olağandışı Gelir ve Karlar                       15.000 TL

    679.01 Vergiye tabi olmayan gelir- İSTİSNA

-----------------------------------/---------------------------------------

-----------------------------------/---------------------------------------

360.Ödenecek Vergi ve Fonlar        15.000 TL

                                     136.Diğer Çeşitli Alacaklar        15.000 TL

-----------------------------------/---------------------------------------

%5 vergi indirimine ilişkin olarak; mali ve hukuki yönden geçmiş yılda doğan herhangi bir gelir olmaması nedeni ile beyannamenin verildiği cari yılın gelir hesaplarına intikal ettirilmesinde bir problem gözükmemektedir.

5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 25/5. Maddesinde belirtildiği üzere, “Beyanname, hesap döneminin kapandığı ayı izleyen dördüncü ayın birinci gününden yirmi beşinci günü akşamına kadar, tarhiyatın muhatabının Türkiye'yi terk etmesi halinde ise ülkeyi terk etmesinden önceki on beş gün içinde verilir.”

…. Yılı kurumlar vergisi beyannamesinin verilme tarihi ile indirim tutarının belirlenecek olması hasebiyle yevmiye kaydı kurumlar vergisi beyannamesinin elektronik ortamda verildiği tarihte yapılması da uygundur.

5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 11. maddesinde “Bu kanuna göre hesaplanan kurumlar vergisi kurum kazancının tespitinde indirim olarak kabul edilmez” ifadesinden yola çıkarak, %5 oranındaki indirimden kaynaklanan bu gelir kaydına yazılan tutarların da kurumlar vergisi hesaplamasında gelir olarak kabul edilmemesi gerektiğinden beyanname üzerinden istisna olarak düşülebilir.

Dikkat Edilmesi Gereken Diğer Hususlar

İndirimin hesaplanacağı gelir veya kurumlar vergisi beyannamesini beyanname verme süresinin son gününden daha önceki tarihlerde veren mükelleflerin, bu beyannameleri üzerine tahakkuk eden vergilerini vadelerinde ödemeleri durumunda, Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 121. maddesinde öngörülen diğer şartları da sağlamaları kaydıyla, vergiye uyumlu mükelleflerde vergi indiriminden yararlanabilmeleri mümkün bulunmaktadır. Bu bağlamda; 12/3/2025 tarihinde verilen gelir vergisi beyannamesi üzerine tahakkuk eden gelir vergisinin ilk taksiti ve damga vergisinin kanuni süresi içerisinde (25/3/2025) tarihinde ödenmiş olması nedeniyle, öngörülen diğer şartların da sağlanmış olması kaydıyla, vergi indirimden faydalanmanız mümkündür.

Vergi indiriminden yararlanabilmek için sadece gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerinin değil Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı vergi dairelerine verilmesi gereken tüm beyannamelerin yasal süresinde verilmesi ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden bütün vergilerin de yasal süresinde ödenmesi gerekmektedir.

İndirilecek tutarın ödenmesi gereken vergiden fazla olması durumunda kalan tutar, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihi izleyen bir tam yıl içinde mükellefin beyanı üzerine tahakkuk eden diğer vergilerinden mahsup edilebilecek olup bu süre içinde mahsup edilemeyen tutarlar red ve iade edilmeyecektir.

Vergi indiriminden yararlanan mükelleflerin, şartları taşımadığının sonradan tespiti halinde ilgili vergilendirme döneminde indirim nedeniyle alınmayan vergiler bu kez vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın mükelleften istenilecektir

İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yılda herhangi bir vergiye ilişkin beyanın gerçek durumu yansıtmadığının, indirimden yararlanıldıktan sonra tespiti üzerine, yapılan tarhiyatların kesinleşmesi halinde de yine indirim nedeniyle alınmayan vergiler vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın mükelleften istenilecektir.

SONUÇ

301 Seri No’lu Gelir Vergisi Tebliğindeki şartlarda 7194 sayılı Kanunla Gelir Vergisi Kanunu Mükerrer 121.maddede değişikliğe gidilmiş olup, 312 Seri No.lu Gelir Vergisi Tebliği ile mükellef lehine iyileştirme getirilmiştir. Eski düzenlemeye göre uyumlu mükellef indiriminde yararlanma şartları oldukça zor olmakta birlikte, yararlanan mükellef sayısı sınırlı kalmıştır. Hazine ve Maliye Bakanlığı ise vergi ödemelerini teşvik etmek için şartları kolaylaştırdığını söylemek mümkündür. Söz konusu değişiklikle çok sayıda gelir ve kurumlar mükellefinin uyumlu mükellef indiriminden yararlanabileceğini söyleyebiliriz.

Vergiye gönüllü uyumun sağlanması amacıyla getirilen vergiye uyumlu mükellef indirimi, ülkemizde sık sık söz konusu olan vergi af ve yapılandırmalarının yaratmış olduğu adaletsizlik ve eşitliğin önlenmesi noktasında önemli bir düzenlemedir. Ülkemizde mevcut olan vergi sistemi ve uygulamalarının vergiyi uyumlu mükellefleri ödüllendirmek diğer bir ifade ile af kanunlarıyla eleştiri konusu edilen adaletsiz uygulamaların önüne geçilmek amacıyla vergiye uyumlu olarak tanımlanan mükelleflere, beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin %5’i kadar bir tutarın, her hal ve takdirde 1.000.000,00-TL’yi (2025 yılı için 9.900.000 TL) aşmamak üzere, ödenecek vergiden indirim olanağı sağlanmış olacaktır.