DUYURU: 03.04.2020/57
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından 01.04.2020 tarihinde ticaret odalarına gönderilen Yazı ile, Ticaret Bakanlığı'nın 31.03.2020 tarihli yazısına atıfta bulunularak, Covid-19 virüsü nedeniyle sermaye şirketlerinin özkaynaklarını korumasının önemine işaret edilmiş ve 28.11.2012 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan "Anonim Şirketlerin Genel Kurul Toplantılarının Usul ve Esasları ile Bu Toplantılarda Bulunacak Ticaret Bakanlığı Temsilcileri Hakkında Yönetmelik”in 13/5 maddesine dayanılarak Ticaret Bakanlığı’nın kar dağıtımının sınırlı tutulması yönündeki genel kurul gündem maddesinin kamunun iştiraki olan şirketler hariç olmak üzere, tüm şirketlere duyurulmasının talep edildiği belirtilmiştir.
Ticaret Bakanlığının söz konusu yazısında, sermaye şirketlerinin 2019 yılı hesap dönemine ilişkin olarak bu yıl gerçekleştirilecek genel kurul toplantılarında gündeme alınacak nakit kar payı dağıtımı kararlarında;
- Geçmiş Yıl Karlarının dağıtıma konu edilmemesi,
- 2019 yılı net dönem karının en fazla % 25’inin dağıtılması,
- 2020 yılında yönetim kuruluna kar payı avansı dağıtımı yetkisi verilmemesi,
talebine yer verilmiştir.
TİCARET BAKANLIĞI’NIN TALEBİNİN YASAL ÇERÇEVEDE DEĞERLENDİRİLMESİ
Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) 507 ve müteakip maddeleri uyarınca, kâr payı dağıtılmasına esas sözleşme veya genel kurul kararı ile serbestçe karar verilebilmektedir. Nitekim TTK’nın 408. maddesinin 2-d bendinde, finansal tablolara, yönetim kurulunun yıllık raporuna, yıllık kâr üzerinde tasarrufa, kâr payları ile kazanç paylarının belirlenmesine, yedek akçenin sermayeye veya dağıtılacak kâra katılması dâhil, kullanılmasına dair kararların alınmasının genel kurulun devredilemez görev ve yetkilerinden olduğu belirtilmiştir.
Anılan Yönetmelik’in 13/5 maddesinde yer alan “Yapılan denetim sonucunda veya herhangi bir sebeple Bakanlıkça, şirket genel kurulunda görüşülmesi istenen konuların gündeme konulması zorunludur.” hükmü, genel kurul tarafından alınacak karara ilişkin olmayıp gündeme eklenecek madde ile ilgilidir. Diğer bir ifadeyle, Ticaret Bakanlığı’nın talebine istinaden bir maddenin gündeme alınacak olması, şirket genel kurullarının bu madde hakkındaki tasarruf hakkını ortadan kaldırmamaktadır. Bu yönüyle, gündeme alınan her konuda olduğu gibi kar dağıtımı konusunda da verilecek karar, şirket genel kurullarının inisiyatifindedir. Bu kapsamda genel kurul tarafından gerekli nisapların sağlanması kaydıyla Ticaret Bakanlığı’nın talebiyle gündemde yer alacak olan bu madde kabul edebileceği gibi reddedilebilecek ya da kar dağıtımı farklı bir oranla sınırlı tutulabilecektir. Benzer şekilde, yönetim kuruluna kar payı avansı dağıtma yetkisi verilmesi ya da verilmemesi hususu da yine genel kurul tarafından sonuca bağlanacaktır.
Özetle, yönetim kurullarınca alınacak genel kurul gündemini belirleyen kararlarda;
- TOBB yazısında belirtilen Ticaret Bakanlığı talebine işaret edilerek sözü edilen maddenin gündeme ilavesinin yeterli olacağı,
- Konuya ilişkin nihai kararın genel kurullarca verilebileceği,
- Sözü edilen karar ile ilgili yapılacak olan tescil işlemlerinin, Bakanlık yazısına aykırılık gerekçesiyle, ticaret sicil müdürlükleri tarafından tescilinin reddedilmesinin de hukuken mümkün olamayacağı
görüşündeyiz. Ayrıca, 01.04.2020 tarihinden önce yapılan genel kurullarda, toplantı gündeminde ilgili madde olmaksızın alınan kararların, kabul edilen şekliyle uygulanmasında sakınca bulunmamaktadır. Anılan durumda, kar dağıtımı kısıtlanmasına yönelik Ticaret Bakanlığı talebine istinaden yeniden genel kurul toplantısı yapılmasına da gerek yoktur.
Saygılarımızla.