DUYURU: 31.10.2020/177
16.10.2020 tarihinde TBMM Başkanlığı’na sunulan “İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi” ile, çalışma mevzuatındaki bazı değişikliklerin yanı sıra kurumlar ve gelir vergisi kanunları ile diğer vergi kanunlarında çeşitli değişiklikler öngörülmüş ve konuya ilişkin açıklamalarımız 19.10.2020 tarihinde yayımladığımız Duyuru’da yer almıştı.
Söz konusu Kanun Teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu nezdinde yapılan görüşmelerde;
- Bazı kesinleşmiş kamu alacaklarının yapılandırılmasına ilişkin hükümlerin Teklif metnine eklenmesi,
- Bu çerçevede Kanun Teklifi’nin isminin güncellenmesi,
- Ayrıca, şirketlerin kendi hisselerini iktisabına ilişkin olarak yapılması öngörülen vergi stopajı konusunda Cumhurbaşkanına yetki verilmesi önerisinin de metne ilave edilmesi
suretiyle 23.10.2020 tarihinde, “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi” adıyla kabul edilmiş ve görüşülmek üzere TBMM Genel Kurulu’na sevk edilmiştir.
Kanun Teklifi üzerinde Genel Kurul görüşmeleri esnasında da çeşitli değişiklikler yapılması muhtemel olup, Teklifin yasalaşması sürecinde yaşanan gelişmelere ilişkin olarak bilahare bilgilendirme yapılacaktır.
Kanun Teklifine yapılan eklemeler ve değişiklikler kapsamında önerilen düzenlemeler, özetle aşağıdaki gibidir.
Kesinleşmiş Kamu Alacaklarının Yeniden Yapılandırılması
Kanun Teklifine TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda eklenen 4 madde ile, kesinleşmiş kamu alacaklarının yeniden yapılandırılması önerilmiştir.
Kapsama Giren Kamu Alacakları
Kanun Teklifine göre yeniden yapılandırma kapsamına;
- Vergiler ve vergi cezaları,
- Gümrük vergileri ve idari para cezaları,
- Sigorta primleri, topluluk sigortası primleri, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi,
- Sanayi Bakanlığı bütçesinden organize sanayi bölgelerine ve sanayi sitesi yapı kooperatiflerine verilen kredilerden kaynaklanan alacaklar,
- KOSGEB’in kredi ve uygunsuzluğu tespit edilmiş destek ödemelerinden kaynaklanan alacakları ile aidat alacakları,
- Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıklarının 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen asli ve fer’i amme alacakları,
- Vakıflar Genel Müdürlüğü ve mazbut vakıfların kira alacakları,
- TOBB, TESK, Barolar Birliği, TÜRMOB ve Türkiye İhracatçılar Meclisi ile İhracatçı Birliklerinin üyelerinden olan aidat ve diğer bazı alacakları,
- Türk Standartları Enstitüsünün sundukları hizmetler nedeniyle doğan alacakları,
- İl özel idarelerin, belediyelerin ve belediyelerin sahip olduğu şirketlerin, yüzde 50’sinden fazlasına sahip olduğu şirketlerin irtifak hakkı ve kiralama işlemlerinden kaynaklanan kira alacakları ve hasılat payları,
- Kalkınma ajanslarının özel idareler, belediyeler ve sanayi odalarından olan alacakları,
- Bazı idari para cezaları,
- Yukarıda sayılan kamu alacaklarına ilişkin her türlü faiz, zam, gecikme zammı, gecikme faizi, cezai faiz, gecikme cezası gibi fer'i alacaklar,
girmektedir.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’na Bağlı Tahsil Dairelerince (Vergi Dairelerince) Tahsil Edilen Vergilerden Kapsama Girenler
Kanun Teklifi’nin kapsamına;
- 31.08.2020 tarihinden önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri ve gecikme zamları,
- 2020 yılına ilişkin olarak 31.08.2020 tarihinden önce tahakkuk eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri ve gecikme zamları,
- 31.08.2020 tarihinden önce yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları
girmektedir. Buna karşın, Kanun kapsamına giren dönemlere ilişkin olup, bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla;
- Vergi Usul Kanunu’nun 15. maddesine göre mücbir sebep hali ilan edilmesi nedeniyle beyanname verme ve ödeme süresi ertelenen vergilerden,
- Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 91/3. maddesine göre mücbir sebep hali ilan edilmesi nedeniyle ödeme süresi ertelenen primlerden
ödeme süresinin son günü 2020 yılının Ekim, Kasım veya Aralık aylarına tekabül edecek şekilde belirlenenler hakkında yapılandırma hükümleri uygulanmayacaktır.
Yapılandırma Süreci ve Ödeme
Kanun Teklifine göre, Kanun’un yayımlandığı tarih itibariyle (bu tarih dâhil);
- Vadesi geldiği halde ödenmemiş veya ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan vergilerin tamamının,
- Vadesi geldiği halde ödenmemiş veya ödeme süresi geçmemiş, bir vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş olan vergi cezalarının %50’sinin,
- İştirak nedeniyle kesilen vergi cezalarının %50’sinin,
- Vadesi geldiği halde ödenmemiş veya ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan gümrük vergilerinin tamamının,
- Gümrük yükümlülüğü nedeniyle gümrük vergisi asıllarına bağlı olmaksızın kesilen idari para cezalarının %50’sinin,
- Eşyanın gümrüklenmiş değerine bağlı olarak kesilmiş idari para cezalarının %30’u ve varsa varsa gümrük vergileri aslının tamamının,
- Sayılan kamu alacakları için hesaplanacak gecikme faiz ve zamları yerine Kanun’un yayımlandığı tarihe kadar Yİ-ÜFE’ye göre hesaplanan tutarın
ödenmesi durumunda;
- Vergi aslına bağlı kesilen cezalar,
- Vadesi geldiği halde ödenmemiş veya ödeme süresi geçmemiş, bir vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş olan vergi cezalarının kalan %50’si,
- İştirak fiili nedeniyle kesilen vergi cezalarının kalan %50’si,
- Gümrük yükümlülüğü nedeniyle gümrük vergisi asıllarına bağlı olmaksızın kesilen idari para cezalarının kalan %50’si,
- Eşyanın gümrüklenmiş değerine bağlı olarak kesilmiş idari para cezalarının kalan %70’i,
- Vergilere ve gümrük vergilerine ilişkin faiz, gecikme zammı ve gecikme faizleri
ödenmeyecektir. Alacakların yapılandırılması için 31.12.2020 tarihine kadar ilgili daireye yazılı olarak başvurulacak olup, yeniden yapılandırılan;
- Hazine ve Maliye Bakanlığı’na, Ticaret Bakanlığı’na, il özel idarelerine ve belediyelere bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ilk taksiti 31.01.2021,
- Sosyal Güvenlik Kurumu’na bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ise ilk taksiti 28.02.2021,
tarihine kadar ödenecektir. Kanun Teklifi kapsamında, kamu borçlularına ilgili tutarların peşin veya 36 aya kadar taksitler halinde ödenmesi konusunda tercih hakkının tanınması öngörülmektedir. Buna göre, hesaplanan tutarın ilk taksit ödeme süresi içinde tamamen ödenmesi halinde;
- Bu tutara Kanun’un yayımı tarihinden ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz hesaplanmayacak ve
- Gecikme zammı/faizi gibi fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarı üzerinden ayrıca %90 oranında indirim yapılacaktır.
Keza, hesaplanan tutarların ilk iki taksit ödeme süresi içinde ödenmesi halinde;
- Bu tutara Kanunun yayımı tarihinden ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz hesaplanmayacak ve
- Gecikme zammı/faizi gibi fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarı üzerinden ayrıca %50 oranında indirim yapılacaktır.
Diğer taraftan, ödemenin taksitli şekilde tamamlanması tercih edildiği takdirde, ilgili tutar ödeme süresine (taksit sayısına) bağlı olarak belli bir katsayıyla artırılacak olup buna ilişkin olarak belirtilen artış katsayıları aşağıdaki gibidir:
- 6 taksit halinde (12 ayda) yapılacak ödemelerde 1,045,
- 9 taksit halinde (18 ayda) yapılacak ödemelerde 1,083,
- 12 taksit halinde (24 ayda) yapılacak ödemelerde 1,105,
- 18 taksit halinde (36 ayda) yapılacak ödemelerde 1,15.
Şirketlerin Kendi Hisselerini İktisabında Öngörülen Vergi Stopajı Uygulamasına İlişkin Olarak Cumhurbaşkanı’na Oranı Belirleme Yetkisi Verilmektedir:
Kanun Teklifi ile, tam mükellef sermaye şirketlerinin kendi hisselerini geri almaları durumunda;
- Sermaye azaltımı halinde, sermaye azaltımına ilişkin kararın ticaret siciline tescil edildiği tarih itibariyle,
- Söz konusu hisselerin zararlı şekilde elden çıkarılması halinde, alım bedeliyle elden çıkarma bedeli arasındaki fark tutar üzerinden, elden çıkarma tarihi itibariyle,
- Hisselerin iki yıldan fazla süreyle elde tutulması halinde, iktisap tarihinden itibaren iki tam yıllık sürenin son günü itibariyle
%15 oranında kâr payı stopajı yapılması öngörülmektedir. Bu düzenlemeye ilişkin olarak Komisyon nezdindeki görüşmeler esnasında, Cumhurbaşkanına;
- Şirketin paylarının Borsa İstanbul'da işlem görüp görmemesine,
- İşlem gören paylarının toplam payları içindeki oranına,
- Geri alınan payların Borsa İstanbul'da işlem gören paylardan olup olmamasına,
- Tam mükellef kurumlardan geri alınıp alınmamasına,
- Tam mükellef sermaye şirketinin yıllık satış hasılatı ve diğer gelirlerinin toplam tutarına
göre ayrı ayrı ya da birlikte, stopaj oranını sıfıra kadar indirme veya bir katına kadar artırma yetkisi verilmesi önerisi eklenmiştir.
Kanunun Teklifi metnine ulaşmak için lütfen tıklayınız.
Plan ve Bütçe Komisyonu’nun Teklife ilişkin Toplantı Tutanağına ise bu link üzerinden ulaşabilirsiniz.
Saygılarımızla.