Sizi Arayalım
2024 / Eylül-Ekim Dönemi  Özelgeleri

ÖZELGE BÜLTENİ: 08.11.2024

2024 / Eylül-Ekim Dönemi Özelgeleri

Gelir İdaresi Başkanlığı'nın internet sitesinde 2024/Eylül-Ekim Döneminde paylaşıma açılan muktezaları içeren Özelge Bülteni'mizi siz değerli ziyaretçilerimizin faydalanması adına özetleyerek bilgilerinize sunmaktayız.

İÇİNDEKİLER

1. GELİR VERGİSİ VE DİĞER İŞLEM VERGİLERİ İLE İLGİLİ ÖZELGELER

1.1.  Film Festivalinde Verilecek Para Ödüllerinin Vergilendirilmesi Hakkında (01.08.2024 Tarih ve 1031842 Sayılı Özelge)

1.1.1.  Gelir Vergisi Kanunu Yönünden

1.1.2.  Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu Yönünden

1.2.  Grup Şirketinin Yurt Dışı İnşaat, Onarım, Montaj İşleri ile Teknik Hizmetlerinde Çalışacak Personelin Temini ve Yapılan Ücret Ödemelerinin Vergilendirilmesi Hakkında (23.09.2024 Tarih ve 1295237 Sayılı Özelge)

1.3.  Yurt Dışı Mukimi Kişi ya da Şirketlere Verilen Tercümanlık Hizmetinden Elde Edilen Kazancın İndirim Konusu Yapılıp Yapılamayacağı Hakkında (23.09.2024 Tarih ve 541828 Sayılı Özelge)

2. KURUMLAR VERGİSİ KANUNU İLE İLGİLİ ÖZELGELER

2.1.  Yardımlaşma Sandığına Kira Ödemesinde Tevkifat Olup Olmayacağı Hakkında (17.09.2024 Tarih ve 526505 Sayılı Özelge)

2.2.  Aktife Kayıtlı Gayrimenkul Satış İstisnası Hakkında (13.08.2024 Tarih ve 16667 Sayılı Özelge)

2.2.1.  Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden

2.2.2.  Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden

2.3.  Binek Araçlara Ait Yakıt Giderinin İndirim Konusu Yapılıp Yapılamayacağı Hakkında (06.08.2024 Tarih ve 1051404 Sayılı Özelge)

2.3.1.  Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden

2.3.2.  Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden

2.4.  Döviz Dönüşüm Desteğinin Kurumlar Vergisinden İstisna Olup Olmadığı Hakkında (06.08.2024 Tarih ve 1053589 Sayılı Özelge)

2.5.  Elektrik Dağıtım Şebekelerinin 1. Ve 2. Seviye Planlı Bakım Onarımı, Arıza Onarımı, Önleyici Bakımı ile Periyodik Bakımının, Yıllara Sari İş Kapsamında Değerlendirilip Değerlendirilemeyeceği Hakkında (02.08.2024 Tarih ve 82616 Sayılı Özelge)

2.6.  Elektrik Santralinin Üzerindeki Arsa ile Birlikte Satışında KDV ve Kurumlar Vergisi İstisnası Hakkında (05.08.2024 Tarih ve 25014 Sayılı Özelge)

2.6.1.  Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden

2.6.2.  Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden

2.7.  E-Turqualty Programı Kapsamında Alınan Desteklerin Ar-Ge ve Tasarım Projesi Kapsamında İstisna Olup Olmayacağı Hakkında (17.09.2024 Tarih ve 550671 Sayılı Özelge)

2.8.  Isı Yalıtımı ve Enerji Tasarrufu Sağlamaya Yönelik Harcamaların Giderleştirilmesi Hakkında (17.09.2024 Tarih ve 527181 Sayılı Özelge)

2.8.1.  Vergi Usul Kanunu Yönünden

2.8.2.  Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden

2.9.  K.K.T.C. Mukimi Firmadan E-Pin Kodu Alımı Karşılığında Yapılan Ödemeler Üzerinden Tevkifat Yapılıp Yapılmayacağı Hakkında (06.08.2024 Tarih ve 1051413 Sayılı Özelge)

2.9.1.  Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden

2.9.2.  Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Yönünden

2.9.3.  Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden

2.10. Kamulaştırılan Gayrimenkule Ödenen Bedeller İçin Kurumlar Vergisi İstisnasından Yararlanılıp Yararlanılamayacağı Hakkında (24.09.2024 Tarih ve 1307284 Sayılı Özelge)

2.11. Kendi Hisse Senetlerinin Borsa İstanbul'dan Satın Alınıp Tekrar Satılması Halinde İştirak Satış Kazancı İstisnasından Yararlanıp Yararlanılamayacağı Hakkında (05.08.2024 Tarih ve 15937 Sayılı Özelge)

2.12. Mahkeme Kararına Göre Ödenen Gecikme Faizinin Gider Olarak İndirim Konusu Yapılıp Yapılmayacağı Hakkında (25.09.2024 Tarih ve 1313656 Sayılı Özelge)

2.13. Şirket Tüzel Kişiliği Adına İcra Kanalı ile Ödenen Sebepsiz Zenginleşme Bedelinin Kurumlar Vergisi Beyannamesinde Gider Olarak Dikkate Alınıp Alınmayacağı Hakkında (06.08.2024 Tarih ve 130995 Sayılı Özelge)

2.14. Tarımsal Kalkınma Kooperatifine Ait Taşınmazın Parselasyon İmarı Yapıldıktan Sonra Üyelerine Bedelsiz Dağıtılmasında Vergi Uygulamaları Hakkında (09.09.2024 Tarih ve 160266 Sayılı Özelge)

2.14.1.  Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden

2.14.2.  Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden

2.15. Teknoloji Geliştirme Bölgesinde Fikri, Sina VE Buluşların Vergisel Durumu Hakkında (14.08.2024 Tarih ve 46372 Sayılı Özelge)

2.15.1.  Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden

2.15.2.  Gelir Vergisi Kanunu Yönünden

2.15.3.  Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden

2.16. Yabancı Paraların Türk lirası Mevduat Hesaplarına Dönüştürülmesinden Elde Edilen Kazançlara İlişkin İstisna Uygulaması Hakkında (05.08.2024 Tarih ve 1046047 Sayılı Özelge)

2.17. Yıllara Sari İnşaat ve Onarma İşinde Başlangıç Ve Bitim Tarihi Hakkında (19.09.2024 Tarih ve 52779 Sayılı Özelge)

2.18. Yurt Dışı Mukimi Kurumlara Verilen Mühendislik Hizmeti Karşılığında Elde Edilen Kazancın Vergilendirilmesi Hakkında (24.09.2024 Tarih ve 1307283 Sayılı Özelge)

3. DAMGA VERGİSİ KANUNU İLE İLGİLİ ÖZELGELER

3.1.  222 Sayılı Kanun Uygulamasında Damga Vergisi Hakkında (09.08.2024 Tarih ve 15316 Sayılı Özelge)

3.2.  Damga Vergisi Azami Tutardan Ödenen Sözleşmeyi Değiştiren Kağıtların Damga Vergisi Hakkında (24.09.2024 Tarih ve 543287 Sayılı Özelge)

3.3.  İçme Suyu Birliği Damga Vergisi Hakkında (16.08.2024 Tarih ve 8193 Sayılı Özelge)

3.4.  Sözleşmenin Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) Ticaret ve Kalkınma Bankası Arasında İmzalanan “Merkez Anlaşması” Kapsamında Damga Vergisinden İstisna Olup Olmadığı Hakkında (14.08.2024 Tarih ve 1093175 Sayılı Özelge)

3.5.  Şirket Ortağının Ar-Ge Teşvikinden Yararlanıp Yararlanamayacağı Hakkında (14.08.2024 Tarih ve 46373 Sayılı Özelge)

3.5.1.  Gelir Vergisi Kanunu Yönünden

3.5.2.  Damga Vergisi Kanunu Yönünden

3.6.  Takas Yoluyla Kamulaştırmada Yapılan Ödemede Damga Vergisi Hakkında (09.08.2024 Tarih ve 34233 Sayılı Özelge)

3.7.  Türkiye Varlık Fonuna Ait Şirketin Damga Vergisi İstisnası Hakkında (13.08.2024 Tarih ve 16687 Sayılı Özelge)

3.8.  Uçak Gövdesi Satış Anlaşmasında Damga Vergisi Hakkında (09.08.2024 Tarih ve 1071499 Sayılı Özelge)

3.9.  Yurtdışında Düzenlenen Kira Sözleşmesinin Damga Vergisi Matrahı Hesaplanmasında Yurt Dışında Ödenecek KDV’nin Matraha Dahil Edilip Edilemeyeceği Hakkında (16.09.2024 Tarih ve 1253809 Sayılı Özelge)

 

GELİR VERGİSİ VE DİĞER İŞLEM VERGİLERİ İLE İLGİLİ ÖZELGELER

Film Festivalinde Verilecek Para Ödüllerinin Vergilendirilmesi Hakkında (01.08.2024 Tarih ve 1031842 Sayılı Özelge)

Vakfın Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından desteklenen kısa film festivali düzenlediği ve vakfın festivale katılan film sahiplerinden dereceye girenlere para ödülü verildiği belirtilerek bu ödüllerin ödenirken gelir vergisi veya veraset ve intikal vergisi yönünden kesinti yapılıp yapılmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.

Gelir Vergisi Kanunu Yönünden

Bu bağlamda, mezkûr Kanun ve Yönetmelik hükümlerine göre sinema, güzel sanat dalları arasında sayılmadığından ve verilen ödüller memleket bakımından faydalı olan diğer işler ve faaliyetleri teşvik maksadıyla verilen ikramiye ve mükafatları kapsamında da değerlendirilemeyeceğinden, söz konusu ödüllerin Gelir Vergisi Kanunu’nun 29. maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan istisnaya konu edilmesi mümkün değildir.

Düzenlenen kısa film festivaline katılan film sahiplerinden dereceye girenlere verilen para ödüllerini kazanan kişi veya kişilerin serbest meslek erbabı olması halinde bunlara yapılan ödemelerin Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendine göre gelir vergisi tevkifatına tabi tutulması gerekmektedir. Ancak, para ödüllerinin ticari kazanç mükelleflerine verilmesi halinde ise bunlara yapılan ödemeler gelir vergisi tevkifatına tabi tutulmayacaktır.

Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu Yönünden

Vakfın düzenlediği kısa film festivalinde, festivale katılan film sahiplerinden dereceye girenlere verilecek ödüller gelir vergisinin konusuna girmesi durumunda veraset ve intikal vergisinin konusuna girmeyecek olup festivale katılan film sahiplerinden dereceye girenlere verilecek ödüllerin gelir vergisinin konusuna girmemesi halinde ise söz konusu ödüllerin genel hükümler çerçevesinde veraset ve intikal vergisinin hesabında beyana konu edilmesi gerekmektedir.

Grup Şirketinin Yurt Dışı İnşaat, Onarım, Montaj İşleri ile Teknik Hizmetlerinde Çalışacak Personelin Temini ve Yapılan Ücret Ödemelerinin Vergilendirilmesi Hakkında (23.09.2024 Tarih ve 1295237 Sayılı Özelge)

Şirketin İstanbul ticaret siciline kayıtlı olduğu, ana faaliyetinin yapılan inşaatları işletmek ve kiraya vermemek kaydı ile her türlü inşaat ve taahhüt işleri ile mühendislik hizmetleri olduğu, Türkiye mukimi şirket faaliyetlerinin azaldığı dönemlerde inşaat, onarım, montaj işleriyle teknik hizmetlerde çalışmak üzere yurt dışında inşaat işiyle iştigal eden yurt dışı mukimi grup firmalara yurt dışında yürüttüğü projeler için personel temin ettiğiniz ve bu şekilde görevlendirilen hizmet erbabına yurt dışındaki çalışmaları karşılığı ücret ödemelerinin şirketin yurt dışı kazançlarından yapıldığı belirtilerek söz konusu personele yapılan ücret ödemelerinin 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 23’üncü maddesinin birinci fıkrasının (19) numaralı bendi uyarınca gelir vergisinden istisna olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceği hususunda görüş talep edilmektedir.

Yurt dışında inşaat işiyle iştigal eden grup firma tarafından yurt dışında gerçekleştirilen inşaat, onarım ve montaj işleri, Türkiye'de mukim şirket tarafından yurt dışında yapılan inşaat, onarma ve montaj işleri ve teknik hizmetler olarak değerlendirilemeyeceği gibi söz konusu grup firmaları şirketin yurt dışı şubeleri olarak da kabul edilemeyeceğinden, bahse konu işlerde çalıştırılmak üzere olsa dahi grup firmalara sunulan personel temin hizmeti kapsamında görevlendirilen personele ödemiş olduğunuz ücretlerin Gelir Vergisi Kanunu’nun 23’üncü maddesinin birinci fıkrasının (19) numaralı bendi kapsamında istisna edilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Yurt Dışı Mukimi Kişi ya da Şirketlere Verilen Tercümanlık Hizmetinden Elde Edilen Kazancın İndirim Konusu Yapılıp Yapılamayacağı Hakkında (23.09.2024 Tarih ve 541828 Sayılı Özelge)

Tercüme ve sözlü tercüme faaliyetinden dolayı Etimesgut Vergi Dairesi Müdürlüğünün mükellefi olunduğu, yurt dışındaki müşterilere tercüme ve sözlü tercüme hizmeti verdiğiniz belirtilerek, söz konusu hizmet nedeniyle elde edilen kazancın %80'inin 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 89’uncu maddesinin birinci fıkrasının (13) numaralı bendi kapsamında beyan edilen gelirden indirim konusu yapılıp yapılmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.

Tercüme ve sözlü tercüme faaliyeti 193 sayılı Kanunu’n 89’uncu maddesinin birinci fıkrasının (13) numaralı bendinde sayılan faaliyetler arasında bulunmadığından yurt dışındaki müşterilere sunulan tercüme hizmetiniz nedeniyle anılan bentte yer alan indirimden yararlanılması mümkün değildir.

KURUMLAR VERGİSİ KANUNU İLE İLGİLİ ÖZELGELER

Yardımlaşma Sandığına Kira Ödemesinde Tevkifat Olup Olmayacağı Hakkında (17.09.2024 Tarih ve 526505 Sayılı Özelge)

6207 sayılı Avukatlar Yardımlaşma Kanunu’na istinaden kurulan … Barosu Avukatları Yardımlaşma Sandığı'na ait gayrimenkulün şirket tarafından kiralandığı belirtilerek söz konusu sandığa yapılan kira ödemelerinden tevkifat yapılıp yapılmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.

6207 sayılı Avukatlar Yardımlaşma Kanunu’nun birinci maddesinde, her baro merkezinde baro genel kurulu kararıyla avukatlar yardımlaşma sandığı kurulabileceği ve sandıkların idare ve temsilinin baro yönetim kurullarına ait olduğu belirtilmiş, sandıkların gelir ve masraflarının sayıldığı ikinci maddenin üçüncü fıkrasında da "Sandıkların varidat ve masrafları ile bütün muameleleri her türlü vergi ve resimlerden muaftır." hükmüne yer verilmiştir.

6207 sayılı Kanuna göre … Barosu bünyesinde kurulan … Barosu Yardımlaşma Sandığına ait gayrimenkulün kiralanması karşılığında söz konusu Sandığa yapılan kira ödemelerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmaması gerekmektedir.

Aktife Kayıtlı Gayrimenkul Satış İstisnası Hakkında (13.08.2024 Tarih ve 16667 Sayılı Özelge)

Metal cevherleri ve konsantrelerinin toptan ticareti faaliyeti ile iştigal eden şirketin, … tarihinde … m² büyüklüğündeki arsayı üzerinde şirketin ithal ederek satışa konu ettiği emtialar için depo binası yapmak amacıyla satın aldığı, … tarihinde ise …. m² büyüklüğündeki arsayı üzerine şirket merkezi idare binası yapmak için satın aldığı, piyasa koşullarında yaşanan gelişmeler nedeniyle krediye erişimin zorlaşması ve ihtiyaç duyulan finansın temininde yaşanan sıkıntılardan dolayı bu taşınmazların satılarak elde edilecek kazançla şirketin ekonomik faaliyetine etkinlik kazandırılması ve mali bünyesinin güçlendirilmesi kararı verildiği ve satış konusunda alıcılarla ön mutabakat sağlandığını belirterek, şirket aktifinde iki yıldan uzun süre kayıtlı bulunan bahse konu taşınmazların satışı halinde, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi ve Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 17’nci maddesinin dördüncü fıkrasının (r) bendi kapsamındaki istisnalardan faydalanıp faydalanamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.

Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden

Esas faaliyet konuları arasında taşınmaz ticareti veya kiralanması bulunmayan Şirketin, taşınmaz ticaretine konu edilmediği belirtilen aktifine kayıtlı taşınmazların satışından elde ettiği kazancının %25'inin, Kurumlar Vergisi Kanununun 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinin değişiklik öncesi hükmüne göre gerekli şartların sağlanması kaydıyla, kurumlar vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmaktadır.

Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden

Esas faaliyet konuları arasında taşınmaz ticareti veya kiralanması bulunmayan şirketin, … A.Ş. ’den … tarihlerinde satın alarak aktifine kaydettiği ve taşınmaz ticaretine konu edilmediği belirtilen arsaların satışının, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun geçici 43’üncü maddesi kapsamında değerlendirilmesi mümkündür.

Binek Araçlara Ait Yakıt Giderinin İndirim Konusu Yapılıp Yapılamayacağı Hakkında (06.08.2024 Tarih ve 1051404 Sayılı Özelge)

İmalat faaliyetiyle iştigal eden şirketin aktifine kayıtlı motorlu taşıtlarının bir kısmının binek otomobil bir kısmının ise kamyonet sınıfına giren taşıtlardan olduğu, taşıtlara yönelik yakıt alım sürecinin etkin yürütülememesi nedeniyle anlaşma yapılan akaryakıt istasyonu tarafından iş yerine üç bin litrelik yakıt tankı kurulduğu, akaryakıt alımının akaryakıt istasyonundan fatura karşılığı toplu olarak yapıldığı, şirkete kurulan akaryakıt izleme sistemi aracılığıyla hangi taşıta ne kadar yakıt dolumu yapıldığının takip edildiği ve bu süre zarfında sürekli yakıt alışı ile yakıt doldurma sürecinin gerçekleştirildiği belirtilerek, toplu yakıt alımının gerçekleştirilmesi sebebiyle yakıt faturalarının gider kısıtlamasına tabi olup olmadığı ile gider kısıtlamasının uygulanması durumunda hangi aşamada gider kısıtlamasına ilişkin hükümlerin uygulanacağı hususunda görüş talep edilmektedir.

Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden

Şirkete ait akaryakıt deposundan alınarak binek otomobillerde kullanılan akaryakıt bedellerinin en fazla %70'lik kısmının kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmakta olup, bu kapsamda şirket tarafından ayrı şekilde takip edilen ve binek otomobilin kullanımına sarf edilen akaryakıtın binek otolarınızda kullanıldığı döneme ilişkin kurum kazancın tespitinde gider (gider kısıtlaması hükümleri dikkate alınarak) olarak dikkate alınması gerekmektedir.

Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden

Şirkete ait binek otomobillere ilişkin giderlerin Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanun’ları uyarınca kazancın tespitinde gider olarak kabul edilen kısmına isabet eden KDV tutarlarının indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.

Döviz Dönüşüm Desteğinin Kurumlar Vergisinden İstisna Olup Olmadığı Hakkında (06.08.2024 Tarih ve 1053589 Sayılı Özelge)

26 Ocak 2023 tarihli ve 32085 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Firmaların Yurtdışı Kaynaklı Dövizlerinin Türk Lirasına Dönüşümünün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ kapsamında döviz gelirlerinizin Türk Lirasına çevrilmesi karşılığı elde edilen döviz dönüşüm desteğinin Kurumlar Vergisi Kanununun Geçici 14’üncü maddesi kapsamında kurumlar vergisinden istisna edilip edilemeyeceği hususunda görüş talep edilmektedir.

Şirket nezdinde yurt dışı kaynaklı dövizlerinin dönüşüm kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilmesi karşılığı yapılan döviz dönüşüm desteği, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun geçici 14’üncü maddesi kapsamında elde edilen kazanç olarak değerlendirilemeyeceğinden kurumlar vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Elektrik Dağıtım Şebekelerinin 1. Ve 2. Seviye Planlı Bakım Onarımı, Arıza Onarımı, Önleyici Bakımı ile Periyodik Bakımının, Yıllara Sari İş Kapsamında Değerlendirilip Değerlendirilemeyeceği Hakkında (02.08.2024 Tarih ve 82616 Sayılı Özelge)

… hizmet alımı yapılacağı ve buna ilişkin tanzim edilen … ile … sözleşmesinin, tip sözleşmelerine konu işlerin personel ve araç kullanımına ilişkin olduğu ve sözleşmelerdeki birim fiyatlar dikkate alındığında yapılacak işin enerji nakil hattı yapımı ve/veya büyük onarımı kapsamında bulunmadığını belirterek, ekli tip sözleşmeleri kapsamında alınan hizmetin, Gelir Vergisi Kanununun 42’nci maddesine istinaden yıllara sari inşaat ve onarma işi kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği, yüklenicinin düzenleyeceği hak ediş faturalarında, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 15’inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında tevkifat yapılıp yapılmayacağı hususlarında görüş talep edilmektedir.

… elektrik dağıtım şebekelerinin, kısa vadede arıza kaynağı olabilecek durumlarının giderilmesi için yapılan bakımı, enerji kesilmeden yapılabilecek gözle kontrol gibi tespit işleri, can ve mal güvenliği açısından acil olmayan olumsuzlukların giderilmesi için yapılan bakım çalışmaları ile trafo postalarında teknolojik cihaz desteğiyle gözlem ve olası arızaların önüne geçmek için yapılacak tespit çalışmaları ve benzeri işler, inşaat ve onarma işi olarak değerlendirilemeyeceğinden, birden fazla takvim yılına sirayet etse dahi söz konusu iş dolayısıyla yüklenici adi ortaklığa yapılan ödemelerden kurumlar vergisi kesintisi yapılmayacaktır.

Elektrik Santralinin Üzerindeki Arsa ile Birlikte Satışında KDV ve Kurumlar Vergisi İstisnası Hakkında (05.08.2024 Tarih ve 25014 Sayılı Özelge)

Şirket olarak enerji üretim faaliyetleri kapsamında elektrik santralinin kurulu olduğu arsayı … tarihinde satın alınan ve yine bu arsayı üzerinde kurulu olan elektrik santrali ile … tarihinde satıldığı belirterek, söz konusu arsa satışında kurumlar vergisi ve katma değer vergisi istisnalarından yararlanıp yararlanamayacağı hususlarında görüş talep edilmektedir.

Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün 16.03.2010 tarihli ve 2010/4-1697 no.lu Genelgesinde cins değişikliği (cins tashihi), bir taşınmaz malın cinsinin, yapısız iken yapılı veya yapılı iken yapısız hale; bağ, bahçe, tarla vb. iken arsa, arazi iken, bağ, bahçe vb. duruma dönüştürmek için paftasında ve tapu sicilinde yapılan işlem olarak tanımlanmıştır. Söz konusu taşınmazın tapu kayıtlarında arsa niteliğine haiz olduğu anlaşılmaktadır.

… yılında satın alınan arsanın, üzerinde kurulu olan elektrik santrali ile birlikte satılması işleminde, tapuda arsa olarak kayıtlı elektrik santralinin sadece arsaya isabet eden kazancın …, diğer şartların da sağlanması kaydıyla Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında istisna edilmesi mümkün bulunmaktadır.

Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden

Satışa konu arsanın elektrik santrali kurulu olarak … tarihinde iktisap edildiği ve … tarihinde satıldığı anlaşılmakla birlikte, Tapu ve Kadastro Bilgi Sisteminde yapılan sorgulamada elektrik santrali için cins tashihi yapılmadığı, dolayısıyla şirket adına tescil edilmediği tespit edildiğinden, elektrik santralinin satışında 3065 sayılı Kanunun (17/4- r) maddesindeki istisnanın uygulanması mümkün bulunmamakta olup, tapu kayıtlarında arsa niteliğinde kayıtlı bulunan söz konusu taşınmazın satışında, arsa üzerindeki santrale tekabül eden bedelin ayrıştırılarak KDV'ye tabi tutulması gerekmektedir. Diğer taraftan, arsaya isabet eden satış bedelinin; arsanın şirket aktifinde en az iki tam yıl süreyle kayıtlı bulunması koşuluyla, 3065 sayılı Kanununun (17/4-r) maddesine göre KDV'den istisna tutulması mümkün bulunmaktadır.

E-Turqualty Programı Kapsamında Alınan Desteklerin Ar-Ge ve Tasarım Projesi Kapsamında İstisna Olup Olmayacağı Hakkında (17.09.2024 Tarih ve 550671 Sayılı Özelge)

… Teknopark Teknoloji Geliştirme Bölgesinde yazılım faaliyeti ile iştigal edildiği, söz konusu faaliyetinize ilişkin üretime konu edilen yazılımların yurt dışında tanıtımı için katlanılan reklam giderlerinin %60'lık kısmı ile komisyon ödemelerinin %50'lik kısmının; "Türkiye Bilişim Sektörünün Ulusallaşması ve E-Turquality Programına" istinaden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından şirkete geri ödendiği belirtilerek, anılan program kapsamında yararlanılan destekler nedeniyle geri ödenen tutarların kurumlar vergisinden istisna edilip edilmeyeceği hususunda görüş talep edilmektedir.

Teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyet gösteren Şirkete, Türkiye Bilişim Sektörünün Ulusallaşması ve E-Turquality Programı kapsamında ödenen reklam ve komisyon destek tutarları, doğrudan Ar-Ge ve tasarım projelerinin desteklenmesi ve geliştirilmesine yönelik olarak verilen hibe mahiyetinde olmadığından, bu tutarların 4691 sayılı Kanunun geçici 2’nci maddesi uyarınca kurumlar vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Isı Yalıtımı ve Enerji Tasarrufu Sağlamaya Yönelik Harcamaların Giderleştirilmesi Hakkında (17.09.2024 Tarih ve 527181 Sayılı Özelge)

Şirketin … bölgesinde bulunan binasının çatısına enerji tasarrufu amacıyla …. kWe gücünde güneş enerjisinden elektrik üretmeye matuf bir sistem kurulduğu, sistemin işleyişi gereği elektriğin fazla üretildiği saatlerde (hafta sonu, öğle tatili, ulusal ve dini bayram günleri v.b.) enterkonnekte sisteme elektrik verildiği, diğer saatlerde ise doğrudan tüketimde kullanıldığı, kurduğunuz elektrik tesisinin amacının elektrik üretip satmak olmadığı, söz konusu yatırım sayesinde işletme çatısı üzerine kurulan güneş enerjisi sistemiyle üretilen elektriğin üretim ve işletmede kullanıldığı belirtilerek, söz konusu sisteme ilişkin harcamalarınızın enerji tasarrufu sağlamaya yönelik harcamalar kapsamında değerlendirilmek suretiyle Gelir Vergisi Kanunu’nun 40’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (7) numaralı bendi kapsamında kurum kazancınızın tespitinde doğrudan gider yazılıp yazılmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.

Vergi Usul Kanunu Yönünden

Amortismana tabi iktisadi kıymetler için uygulanacak "Faydalı Ömür ve Amortisman Oranları" tespit edilmiş ve 339, 365, 389, 399, 406, 418, 439, 458 ve 506 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile değişik, 333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği eki Amortisman Listesi ile açıklanmıştır.

Buna göre, bahse konu özelge taslağına konu güneş enerji sistemi, 213 sayılı Kanun uygulamasında amortismana tabi iktisadi kıymet mahiyetinde olup, söz konusu amortisman listesinin (3.2.2) sırası kapsamında değerlendirilmektedir.

Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden

Şirketin elektrik ihtiyacının karşılanması ve fazla üretimin sisteme aktarılması amacıyla yaptığı güneş enerjisi panelleri yatırımı için yapılan harcamaların, ilgili yıl (harcamanın yapıldığı yıl) içinde doğrudan gider olarak yazılabilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Öte yandan, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre amortismana tabi iktisadi kıymet mahiyetinde olan söz konusu güneş enerjisi panelleri için ayrılan amortismanların kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınabileceği tabiidir.

K.K.T.C. Mukimi Firmadan E-Pin Kodu Alımı Karşılığında Yapılan Ödemeler Üzerinden Tevkifat Yapılıp Yapılmayacağı Hakkında (06.08.2024 Tarih ve 1051413 Sayılı Özelge)

K.K.T.C. mukimi firmadan "E-PIN" kodları (…) satın alınarak satışının yapıldığı ve satıcı firma ile bayilik sözleşmelerinin bulunduğu belirtilerek, E-PIN kodlarının satın alma işleminde Katma Değer Vergisi ve Kurumlar Vergisi Kanunları yönünden vergi kesintisi yapılıp yapılmayacağı, E-PIN kodlarının Türkiye de kurulu veya yurt dışındaki başka bir şirkete veya nihai tüketiciye satışı aşamasında KDV hesaplanıp hesaplanmayacağı, bu satıştan elde edilen kazançların kurumlar vergisine tabi olup olmadığı hususlarında görüş talep edilmektedir.

Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 30’uncu maddesinin birinci fıkrasında, dar mükellefiyete tâbi kurumların maddede bentler halinde sayılan kazanç ve iratları üzerinden, bu kazanç ve iratları, avanslar da dâhil olmak üzere nakden veya hesaben ödeyen veya tahakkuk ettirenler tarafından kurumlar vergisi kesintisi yapılacağı hükmüne yer verilmiş olup ticari kazançlar tevkifata tabi kazanç ve iratlar arasında sayılmamıştır. Buna göre … mukimi firmadan alınan aktivasyon kodlarına (…) yapılan ödemelerden kurumlar vergisi kesintisi yapılmaması gerekmektedir.

Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Yönünden

K.K.T.C. mukimi firmanın E-PİN kodlarının satışından elde etmiş olduğu kazançların Anlaşmanın 7’nci maddesi kapsamında ticari kazanç olarak değerlendirilmesi gerekmekte olup, K.K.T.C. mukimi şirketin elde etmiş olduğu gelirlerin; Türkiye'de bulunan bir işyeri vasıtasıyla elde edilmedikçe, yalnızca …'de vergilendirilmesi gerekmektedir. Söz konusu gelirlerin Türkiye'de bulunan bir işyeri vasıtasıyla elde edilmesi durumunda, Türkiye'nin bu işyerine atfedilebilen miktarla sınırlı olmak üzere, iç mevzuat hükümlerine göre vergi alma hakkı olacaktır.

Diğer taraftan, E-PİN kodlarının yurtiçine satışından elde edilen kazançların iç mevzuat hükümlerine, söz konusu kodların yurtdışına satışlarında ise satışın yapıldığı ülke ile ülkemiz arasında çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması bulunuyor ise anlaşma hükümlerine, anlaşma bulunmuyor ise iç mevzuat hükümlerine göre değerlendirme yapılması gerekmektedir.

Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden

Şirket tarafından temin edilecek e-pin kodlarının, belirli bir ürün veya hizmetin karşılığını temsil etmeyen, ödeme aracı mahiyetinde olan kodlardan olması durumunda, söz konusu e-pin kodlarının yurt dışından ithali ve/veya Türkiye içerisinde satışı KDV'ye tabi olmayacaktır.

Şirket tarafından temin edilecek e-pin kodlarının, karşılığı belirli bir ürün veya hizmet olan kodlardan olması durumunda, söz konusu e-pin kodlarının yurt dışından ithali 3065 sayılı Kanunun 1/2’nci maddesine göre KDV'ye tabi olup hesaplanan KDV'nin Şirket tarafından sorumlu sıfatıyla 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilip ödenmesi gerekmektedir. E-pin kodu satışı nedeniyle yurt dışı mukimi firmanın Türkiye'de işyeri oluşması halinde ise düzenlenen faturada hesaplanan KDV'nin söz konusu firma tarafından 1 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilmesi gerektiği tabiidir.

İthal edilen söz konusu e-pin kodlarının, Türkiye içerisindeki başka bir firmaya veya nihai tüketiciye satışında 3065 sayılı Kanunun 1/1’inci maddesine göre KDV hesaplanması ve hesaplanan KDV'nin Şirket tarafından 1 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmekte olup bu kodların Şirket tarafından yurt dışı mukim firmalara satışının ise 3065 sayılı Kanunun 11/1-a maddesine göre KDV'den istisna tutulması mümkün bulunmaktadır.

Kamulaştırılan Gayrimenkule Ödenen Bedeller İçin Kurumlar Vergisi İstisnasından Yararlanılıp Yararlanılamayacağı Hakkında (24.09.2024 Tarih ve 1307284 Sayılı Özelge)

01/06/2008 tarihinden itibaren Şirket aktifinde kayıtlı bulunan arsanın 30/01/2018 tarihinde Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından kamulaştırılmasıyla ilgili idari karar alındığı, söz konusu kamulaştırma kararına ilişkin dava açıldığı ve … …. İdare Mahkemesince davanın reddine karar verildiği, bahse konu arsanın T.C. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı adına 28/02/2024 tarihinde tapu müdürlüğünde tescil işleminin yapıldığı ve 25/03/2024 tarihinde fatura düzenlendiği belirtilerek, Şirket aktifine kayıtlı arsaya ilişkin 30/01/2018 tarihinde kamulaştırma kararı alınması nedeniyle Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5‘nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde düzenlenen taşınmaz satış kazancı istisnasından %50 oranında faydalanıp faydalanılamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.

Her ne kadar şirket aktifine kayıtlı arsaya ilişkin kamulaştırma kararı 30/01/2018 tarihinde alınmış olsa da satış için tapuda tescil tarihinin (28/02/2024) dikkate alınması gerektiğinden söz konusu satıştan elde edilen kazancın %25'lik kısmının, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan diğer şartların da sağlanması kaydıyla, kurumlar vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmaktadır.

Kendi Hisse Senetlerinin Borsa İstanbul'dan Satın Alınıp Tekrar Satılması Halinde İştirak Satış Kazancı İstisnasından Yararlanıp Yararlanılamayacağı Hakkında (05.08.2024 Tarih ve 15937 Sayılı Özelge)

Sermaye piyasası mevzuatı gereği sermayenizin %...e tekabül eden ve BİST'te işlem gören kendi hisse senetlerinizin şirket tarafından … yılında satın alındığı ve bu hisselerin bir kısmının iktisap bedelinin üzerinde bir bedelle … yılı içerisinde BİST'te satılarak kazanç elde edildiği belirtilmiş olup, bu satış kazancı için Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5/1-e maddesine göre istisnadan yararlanılıp yararlanılamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.

Söz konusu istisna uygulaması; diğer şirketlere ait hisse senetleri veya ortaklık paylarının satışından elde edilen kazançları kapsadığından, sahip olunan hisse satışından elde edilen kazançların Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan istisnadan yararlanması mümkün değildir.

Mahkeme Kararına Göre Ödenen Gecikme Faizinin Gider Olarak İndirim Konusu Yapılıp Yapılmayacağı Hakkında (25.09.2024 Tarih ve 1313656 Sayılı Özelge)

Şirketin yurt dışında mukim firmalardan internet ortamında almış olduğu reklam hizmeti ödemeleri üzerinden %15 oranında yaptığı kesintiyi muhtasar beyanname ile beyan ettiği ve ödediği, söz konusu beyannamelerin ihtirazi kayıtla verildiği, konu ile ilgili vergi mahkemelerinde açılan bazı davaların şirket lehine sonuçlandığı, vergi dairesi tarafından vergi asılları ve tahsil tarihinden itibaren işleyen tecil faizi oranında hesaplanan faizlerin şirket tarafından iade edildiği, iade alınan vergi kesintisi ve faiz tutarlarının mahkeme kararının verildiği tarihin içinde bulunduğu dönemde gelir kaydı yapılarak kurum kazancının tespitinde dikkate alındığı, yargılama sürecinin devamında, bu defa idare tarafından yapılan istinaf başvurularının kabul edildiği, vergi asılları ve faiz tutarlarının vergi dairesine iade edildiği ve daha önce gelir olarak dikkate alınan faizlerin bu defa da kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alındığı, şirket aleyhine sonuçlanan söz konusu üst mahkeme kararları uyarınca vergi dairesi tarafından ayrıca 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 112’nci maddesinin altıncı fıkrası gereği vergi asıllarının iade tarihinden istinaf mahkemesi kararının vergi dairesine tebliği tarihine kadar geçen süre için tecil faizi oranında gecikme faizi hesaplandığı ve vergi dairesine ödendiği belirtilerek, söz konusu madde kapsamında ödenen gecikme faizlerinin kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınıp alınmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.

Şirketin yurt dışı mukimi firmalardan internet ortamında almış olduğu reklam hizmeti ödemeleri için ihtirazi kayıtla beyan ederek ödediği vergilerin dava süreci sonunda gecikme faizi ile vergi dairesine ödenmesinde söz konusu vergiler için Vergi Usul Kanunu’nun 112’nci maddesinin altıncı fıkrası gereği hesaplanan faizlerin, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 11’inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır.

Şirket Tüzel Kişiliği Adına İcra Kanalı ile Ödenen Sebepsiz Zenginleşme Bedelinin Kurumlar Vergisi Beyannamesinde Gider Olarak Dikkate Alınıp Alınmayacağı Hakkında (06.08.2024 Tarih ve 130995 Sayılı Özelge)

Kurumlar vergisi mükellefi olarak gayrimenkul alım satım faaliyetiyle iştigal edildiği, şirket adına kayıtlı olan taşınmazı … tarihinde …'a satıldığı ancak Kadastro Mahkemesinin söz konusu satışa ilişkin tescili iptal etmesi nedeniyle zilyetliğin teslim edilemediği, bu nedenle … tarafından şirkete sebepsiz zenginleşme davası açıldığı, T.C. … … Asliye Hukuk Mahkemesinin Esas No: … sayılı kararıyla ödenmesine karar verilen tazminatın ve dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizin icra kanalı ile ödendiği belirtilerek, söz konusu ödemelerin kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınıp alınmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.

Şirket adına kayıtlı mezkur arsa vasıflı taşınmazınızın satış bedelinin tahsil edildiği döneme ilişkin kurum kazancınızın tespitinde gelir olarak dikkate alınmış olması halinde bahse konu mahkeme kararına istinaden icra kanalı yoluyla ödenen tazminatın daha önce gelir yazdığınız tutara tekabül eden kısmının, ödemenin yapıldığı dönemde kurum kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün olup, bahse konu mahkeme kararına istinaden dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizin ise kurum kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır.

Tarımsal Kalkınma Kooperatifine Ait Taşınmazın Parselasyon İmarı Yapıldıktan Sonra Üyelerine Bedelsiz Dağıtılmasında Vergi Uygulamaları Hakkında (09.09.2024 Tarih ve 160266 Sayılı Özelge)

Kooperatife ait üç adet tarla vasfındaki taşınmazın tevhit işlemine tabi tutularak tek tapu haline getirildiği, aktifte iki yıldan fazla süredir kayıtlı olan ve tevhit işlemine tabi tutulan söz konusu taşınmazın parselasyon imarı yapıldıktan sonra kooperatif üyelerine bedelsiz dağıtılacağı belirtilerek, üyelere bedelsiz verilecek taşınmazlar nedeniyle 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-e maddesi ile Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 17/4-r maddesi hükümlerinden faydalanıp faydalanılamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.

Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden

20/04/1993, 03/11/1998 ve 15/01/2014 tarihlerinde satın alınıp, kooperatife tarla olarak kaydedilen ancak, 3083 sayılı Kanuna göre yapılan toplulaştırma uygulaması sonucu 22/7/2019 tarihinde … m² yüz ölçümlü tarla olarak tek tapu olarak verilen taşınmaz için Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan istisnanın uygulanmasında iki yıllık sürenin başlangıcı olarak, taşınmazın kooperatifiniz aktifine kaydedildiği tarihlerin (20/4/1993, 03/11/1998 ve 15/1/2014) dikkate alınması gerekmektedir.

Öte yandan; kooperatifinize ait tarla niteliğindeki taşınmazların (toplulaştırma yapılarak tek tapuda birleştirilen üç adet tarla), parselasyon imarı yapıldıktan sonra kooperatifiniz üyelerine devredilmesi taşınmaz ticareti sayılacağından, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan istisnadan yararlanmanız mümkün bulunmamaktadır.

Bununla birlikte devredilen söz konusu değerlerin emsal bedelinin kurum kazancının tespitinde dikkate alınması gerekmekte olup, söz konusu bedel üzerinden de Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesinin (6/b-i) numaralı bendine göre %10 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması ve muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmektedir.

Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden

Kooperatife ait üç adet tarlanın tek tapu olarak toplulaştırılarak parselasyon imarı yapıldıktan sonra üyelerinize devri halinde taşınmaz ticareti ile uğraşılmış olacağından ve bedelsiz devirler istisna kapsamına girmediğinden bu işlemin KDV'den istisna tutulması mümkün değildir.

Teknoloji Geliştirme Bölgesinde Fikri, Sina VE Buluşların Vergisel Durumu Hakkında (14.08.2024 Tarih ve 46372 Sayılı Özelge)

… akademisyenlerince üniversite çatısı altında geliştirilen "…" başlıklı buluşun anılan Üniversite tarafından yayımlanan fikri ve sınai mülkiyet hakları, buluşların ticarileştirilmesi yönergesi ile Şirket bünyesinde olan … vasıtası ile yapılmasının kararlaştırıldığı, söz konusu fikri, sınai ve buluşların satışlarının Şirket tarafından yapılacağı ve yapılan harcamalar düşüldükten sonra %... fikir ya da buluş sahibine, %... Fırat Üniversitesine, %... ise Şirket tarafından gelir olarak kaydedileceği belirtilmiş olup, bu paylaşım sırasında; faturası … kesilecek olan bedel için KDV uygulanıp uygulanmayacağı, uygulanacaksa oranının ne olacağı, gelir dağılımı yapılırken stopaj yapılıp yapılmayacağı, yapılacaksa oranının ne olacağı, yapılacak bu işlemlerle ilgili Şirketin elde ettiği kurum kazancının kurumlar vergisi istisnasına tabi olup olmadığı hususlarında görüş talep edilmektedir.

Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden

Yukarıda izah edilen şartların sağlanması halinde sınai mülkiyet haklarında istisna uygulamasından faydalanılması mümkün bulunmakta olup istisna uygulamasından yararlanabilecek kişilerin, 551 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2’nci maddesinde veya 6769 sayılı Kanunun 3’üncü maddesinde belirtilen nitelikleri taşıması ve bu kişilerin patentli veya faydalı model belgeli buluşu geliştirme yetkisini haiz bulunması şartıyla, patent veya faydalı model belgesinin sahibi ya da patent veya faydalı model belgesi üzerinde tekel niteliğinde özel bir ruhsata sahip olması gerekmektedir.

… akademisyenleri tarafından gerçekleştirilen buluşun, anılan Üniversite tarafından yayımlanan "Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları, Buluşların Ticarileştirilmesi Yönergesi" gereği Şirketiniz bünyesinde olan …. vasıtası ile ticarileştirilmesi yani Şirket tarafından satılması halinde elde edilen kazanca ilişkin Şirketin sınai mülkiyet haklarında istisna uygulanmasından yararlanması mümkün bulunmamaktadır.

Gelir Vergisi Kanunu Yönünden

Buluşları karşılığı öğretim üyelerine yapılan ödemelere ilişkin, mevzuatta herhangi bir istisna hükmü yer almadığından, söz konusu ödemelerin gelir vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Üniversite bünyesinden bağımsız olarak yaptıkları çalışmalar sonucunda gerçekleştirdikleri söz konusu buluşlar nedeniyle öğretim üyelerine yapılacak ödemelerin, 193 sayılı Kanunun 65 inci maddesi kapsamında serbest meslek ödemesi olarak kabul edilmesi ve aynı Kanunun 94’üncü maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendine göre gelir vergisi tevkifatına tabi tutulması gerekmektedir.

Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden

… akademisyenleri tarafından gerçekleştirilen buluşun, anılan Üniversite tarafından yayımlanan "Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları, Buluşların Ticarileştirilmesi Yönergesi" gereği Şirketiniz bünyesinde olan … vasıtası ile ticarileştirilmesi yani Şirket tarafından satışı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5/B maddesi kapsamında değerlendirilmediğinden, bu satış işleminin 3065 sayılı Kanunun 17/4-z maddesi kapsamında KDV'den istisna tutulması mümkün olmayıp genel hükümlere göre KDV'ye tabi tutulması gerekmektedir.

Yabancı Paraların Türk lirası Mevduat Hesaplarına Dönüştürülmesinden Elde Edilen Kazançlara İlişkin İstisna Uygulaması Hakkında (05.08.2024 Tarih ve 1046047 Sayılı Özelge)

Şirketin Nisan ayında elde ettiği … Amerikan dolarını 26/5/2023 tarihinde TL'ye çevirmek suretiyle kur korumalı mevduat hesabında değerlendirilen, söz konusu mevduat kapsamında geçici vergi dönemleri itibarıyla … Amerikan Doları prim geliri ve vade sonunda faiz geliri elde edileceği belirtilerek, söz konusu gelirler dolayısıyla Şirketin 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun Geçici 14’üncü maddesinde yer alan istisnadan faydalanıp faydalanılmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.

31/3/2022 tarihli ve muhtelif Cumhurbaşkanı Kararlarıyla belirlenen; 30/6/2022, 30/9/2022, 31/12/2022, 31/3/2023 ve 30/6/2023 tarihli bilançolarında yer almayan … Amerikan doları döviz tutarının Nisan ayında Şirket aktifine girmesi nedeniyle, söz konusu tutarın Türk lirasına çevrilerek açılan kur korumalı mevduat hesabından elde edilen gelirler için anılan istisnadan faydalanılması mümkün değildir.

Yıllara Sari İnşaat ve Onarma İşinde Başlangıç Ve Bitim Tarihi Hakkında (19.09.2024 Tarih ve 52779 Sayılı Özelge)

"… Organize Sanayi Bölgesi … Tekstil Fabrikası İşi" kapsamında yapılacak olan betonarme prefabrik bina yapımının projelendirilmesi, üretimi, sahaya montajı işlerinin yüklenici olarak üstlenildiği, söz konusu işle ilgili sözleşmenin 23/10/2023 tarihinde imzalandığı ve sözleşme akdini müteakip yer teslim tutanağının düzenlendiğinden bahisle söz konusu işin başlangıç tarihinin ne olacağı, yıllara sari iş kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği ve hakediş ödemeleri üzerinden kesinti yapılıp yapılamayacağı hususlarında görüş talep edilmektedir.

Söz konusu inşaat işine ilişkin olarak imzalanan 23/10/2023 tarihli sözleşmeye istinaden yer teslim tutanağı düzenlenerek işyerinin fiilen teslim edildiği 1/2/2024 tarihinde anılan iş başlamış olacağından ve sözleşmeye göre 5 ay içinde tamamlanacağı öngörüldüğünden birden fazla takvim yılına sirayet etmeyen söz konusu yapım işinin Gelir Vergisi Kanunu’nun 42’nci maddesi uyarınca yıllara sari inşaat ve onarma işi kapsamında değerlendirilmeyecek ve yapılan hakediş ödemeleri üzerinden kurumlar vergisi kesintisi yapılmayacaktır.

Yurt Dışı Mukimi Kurumlara Verilen Mühendislik Hizmeti Karşılığında Elde Edilen Kazancın Vergilendirilmesi Hakkında (24.09.2024 Tarih ve 1307283 Sayılı Özelge)

Ticaret Sicil Gazetesinde yayımlanan ana sözleşmede yer verildiği üzere Şirketin yurt içinde ve yurt dışında termodinamik, termal ve akışkanlar mekanik analizi dahil olmak üzere her türlü mühendislik ve teknolojik hizmetler sunduğunu, yurt dışındaki Almanya Stuttgart lokasyonundaki … GmbH Co. KG şirketine mühendislik hizmeti verildiği ve yurt dışındaki projelere yapılan hizmetler sonucu KDV'den muaf fatura kesildiği belirterek, yurt dışına yapılan bu hizmetten dolayı elde edilen kazançların %80 inin Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10’uncu maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendi kapsamında kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılıp yapılmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.

Şirket tarafından, Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye'de verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan mühendislik hizmetinin fiilen sunulması ve yukarıda sayılan diğer şartların da sağlanması kaydıyla, söz konusu hizmet nedeniyle elde edilen kazancın %80'inin, kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır. Ancak, yurt dışı mukimi kişi veya kurumlara verilen mühendislik hizmetinden yurt dışında yararlanılmaması ve söz konusu hizmetin bu kişilerin ve/veya kurumların Türkiye'deki faaliyetleri ile ilgili olması halinde, verilen bu hizmetten elde edilecek kazançların Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10’uncu maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendi kapsamında değerlendirilemeyeceği tabiidir.

DAMGA VERGİSİ KANUNU İLE İLGİLİ ÖZELGELER

222 Sayılı Kanun Uygulamasında Damga Vergisi Hakkında (09.08.2024 Tarih ve 15316 Sayılı Özelge)

… İl Özel İdaresi Destek Hizmetleri Müdürlüğü tarafından ihale edilen "… okul binasının hurda karşılığında Yıkılması ve molozların atılması işinin uhdenizde kaldığı, söz konusu işe ilişkin ihale kararı ve sözleşme nedeniyle düzenlenen kağıtların 222 sayılı Kanun uyarınca damga vergisinden istisna olup olmadığı hususunda görüş talep edilmektedir.

Mezkur Kanunun 78’inci maddesinde sayılan giderler ise ilköğretim kurumlarınca yapılacak masrafları kapsamakta olup maddenin; a) fıkrasında, köy, kasaba, şehir ilköğretim kurumlarının ve öğretmen lojmanlarının yapımı, tadili, esaslı onarımı, her türlü ilk tesis ve okul eşyası, ders aletleri ile arsa ve arazi istimlakleri, b) fıkrasında, küçük onarımlar, okulların genel giderleri, yoksul öğrencilere parasız olarak verilecek okul kitapları ve ders levazımı bedeli, öğrencilerin yiyecek, giyecek noksanlarının telafisi, esaslı hastalıkların tedavisi, pansiyonlu ilkokulların ve tamamlayıcı kursların ve sınıfların masrafları gibi her türlü giderler ilköğretimin giderleri olarak sayılmıştır.

Bu çerçevede, … İl Özel İdaresi tarafından ihale edilen "… okul binasının hurda karşılığında Yıkılması ve molozların atılması işinin 222 sayılı Kanunun 78’inci maddesinde sayılan giderlerden olmadığı dikkate alındığında, söz konusu işe ait ihale kararı ve sözleşme nedeniyle düzenlenen kağıtların 222 sayılı Kanun kapsamında damga vergisinden istisna edilmesi mümkün değildir.

Damga Vergisi Azami Tutardan Ödenen Sözleşmeyi Değiştiren Kağıtların Damga Vergisi Hakkında (24.09.2024 Tarih ve 543287 Sayılı Özelge)

… Genel Müdürlüğü tarafından ihale edilen …/… ihale kayıt numaralı "… dekapaj yapım işinin Şirket uhdesinde kaldığı, söz konusu işe ilişkin olarak ihale makamı ile imzalanan sözleşmeye ait damga vergisinin azami tutardan ödendiğinden bahisle ihale makamınca Şirkete yapılan 5 ve 6 no.lu hakediş ödemeleri sırasında fiyat farkları nedeniyle sözleşme damga vergisi aranıp aranmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.

… Genel Müdürlüğü ile şirketiniz arasında … tarihinde düzenlendiği anlaşılan "… dekapaj yapım işine ilişkin … TL bedelli sözleşmenin azami tutardan (2023 yılı için 10.732.371,80 TL) vergilendirildiğinin ve sözleşmede belirtilen iş miktarında artış olmadığının ihale makamından alınacak bir yazıyla tevsiki koşuluyla, yalnızca birim fiyatlardaki artışlar için sözleşme değişikliğine ilişkin düzenlenen kağıtlardan sözleşme damga vergisi aranılmaması gerekmektedir.

İçme Suyu Birliği Damga Vergisi Hakkında (16.08.2024 Tarih ve 8193 Sayılı Özelge)

Kamu yararına hizmet vermekte olan içme suyu birliğin vergi dairesine vereceği beyannamelere ilişkin damga vergisinden muaf olup olmadığı konusunda görüş talep edilmektedir.

5355 sayılı Kanun kapsamında mahallî idare birliği olarak kurulan birliğin 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun 8’inci maddesi kapsamında resmi daire olarak değerlendirilmekte olup, Birliğinizce vergi dairesine verilecek olan beyannamelerden damga vergisi aranılmaması gerekmektedir.

Sözleşmenin Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) Ticaret ve Kalkınma Bankası Arasında İmzalanan “Merkez Anlaşması” Kapsamında Damga Vergisinden İstisna Olup Olmadığı Hakkında (14.08.2024 Tarih ve 1093175 Sayılı Özelge)

Banka ve Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti arasında …/.../… tarihinde imzalanan Merkez Anlaşması gereği damga vergisinden muaf olunduğu, bu nedenle banka ile … Bağımsız Denetim ve … Mali Müşavirlik A.Ş. arasında …/…/2023 tarihinde imzalanan "…Denetim Anlaşması’nın damga vergisinden istisna olup olmadığı hususunda görüş talep edilmektedir.

Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Ticaret ve Kalkınma Bankası ile … Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş arasında imzalanan "Denetim Anlaşması’nın, "Merkez Anlaşma" ve "Kuruluş Anlaşması" uyarınca Bankanın resmi faaliyetleri kapsamında damga vergisinden istisna tutulması mümkün bulunmaktadır.

Şirket Ortağının Ar-Ge Teşvikinden Yararlanıp Yararlanamayacağı Hakkında (14.08.2024 Tarih ve 46373 Sayılı Özelge)

4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında fiili çalışma sonucu firma ortağına ödenen ücretin damga vergisi ve gelir vergisinden istisna olup olmadığı hususunda görüş talep edilmektedir.

Gelir Vergisi Kanunu Yönünden

Teknoloji geliştirme bölgesinde yazılım projesi kapsamında Ar-Ge faaliyetinde bulunan şirket tarafından şirket ortağına yapılan huzur hakkı ödemesinin, Ar-Ge ve yenilik faaliyetiyle doğrudan ilgili olması ve 4961 sayılı Kanun ve uygulama yönetmeliğinde belirtilen diğer şartların da taşınması kaydıyla gelir vergisi stopaj teşvikinden faydalanması mümkün bulunmaktadır.

Damga Vergisi Kanunu Yönünden

4691 sayılı Kanunun geçici 2’nci maddesi uyarınca, teknoloji geliştirme bölgelerinde çalışan Ar-Ge, tasarım ve destek personeline, münhasıran bölgedeki bu görevleri nedeniyle ödenecek ücretlere ilişkin düzenlenen kağıtlar 31/12/2028 tarihine kadar damga vergisinden istisna olup, teknoloji geliştirme bölgesinde yazılım projesi kapsamında Ar-Ge faaliyetinde bulunan şirket tarafından şirket ortağına yapılan huzur hakkı ödemesinin, Ar-Ge ve yenilik faaliyetiyle doğrudan ilgili olması ve 4961 sayılı Kanunda belirtilen diğer şartların da taşınması kaydıyla bu ödemeler nedeniyle düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası uygulanması mümkün bulunmaktadır.

Takas Yoluyla Kamulaştırmada Yapılan Ödemede Damga Vergisi Hakkında (09.08.2024 Tarih ve 34233 Sayılı Özelge)

… Millet Bahçesi Projesinin yapım aşamasına başlanabilmesi için Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) tarafından bazı taşınmazların mülkiyetinin kamulaştırılması gerektiğinin Belediyenize bildirildiği, bu kapsamda … ada, … nolu parsel sahibi …'ün bu parseli karşılığında, mülkiyeti belediyenize ait … Mahallesinde bulunan … ada, … parsel ve … Mahallesinde bulunan … ada, … parselin başa baş takasının talep edildiği, … Belediye Meclisinin …/…/… tarihli ve …/… sayılı kararı ile … Belediyesine ait anılan 2 adet taşınmazın toplam değerinin … TL olduğu, … adına kayıtlı taşınmazın ise … TL olduğu, aradaki … TL farkın adı geçen şahıs lehine ödenmesi şartıyla takas yapılmasına kararı verildiği, … ile Belediyeniz arasında ayrıca bir sözleşme yapılmadığı belirtilerek, kamulaştırma tarafına yapılacak ödemede damga vergisinin hangi bedel üzerinden hesaplanacağı hususunda görüş talep edilmektedir.

Damga Vergisi Kanunu kapsamında resmi daire olan Belediyeniz lehine yapılan kamulaştırma işlemi esnasında …’e ödenmesine karar verilen … TL'nin kamulaştırma bedeli karşılığı olarak ödenmesi durumunda, söz konusu ödeme nedeniyle düzenlenen kağıtların aynı Kanuna ekli (2) sayılı tablonun I/A-9 fıkrası uyarınca damga vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmaktadır.

Türkiye Varlık Fonuna Ait Şirketin Damga Vergisi İstisnası Hakkında (13.08.2024 Tarih ve 16687 Sayılı Özelge)

Sermayesinin tamamı 6741 sayılı Kanunla kurulan Türkiye Varlık Fonu'na ait bir şirket olması dolaylısıyla, faaliyet kapsamında gerçekleştirilen işlemlerle ilgili düzenlenen kağıtların damga vergisinden istisna olup olmadığınız hususunda görüş talep edilmektedir.

Şirketin Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketi veya Türkiye Varlık Fonu tarafından hakim hissedar olarak kurulmuş olması halinde, faaliyet kapsamında gerçekleştirilen işlemlerle ilgili şirketin taraf olduğu kağıtlara 6741 sayılı Kanunun 8’inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca damga vergisi istisnası uygulanması mümkün bulunmakta olup, bu kapsamda şirketiniz tarafından vergi dairelerine verilecek beyannamelere de damga vergisi istisnası uygulanması gerekmektedir. Öte yandan, Şirket faaliyetleri dışındaki işlemleri nedeniyle düzenlenen 488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtlar damga vergisine tabi olacaktır.

Uçak Gövdesi Satış Anlaşmasında Damga Vergisi Hakkında (09.08.2024 Tarih ve 1071499 Sayılı Özelge)

Şirketin …/…/… tarihinde kurulmuş Türkiye'de yerleşik yurtiçi/yurtdışı kargo/yolcu taşımacılığı ile iştigal eden bir havayolu firması olduğu, şirket adına düzenlenen Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yurtdışında bulunan tedarikçi ile "Uçak Gövdesi Satış Anlaşması’nın imzalandığı, söz konusu sözleşmenin Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında damga vergisinden istisna olup olmadığı hususunda görüş talep edilmektedir.

Başvuru konusu sözleşmenin, Türkiye'de imzalanmış olması halinde, sözleşmenin düzenlendiği tarih itibarıyla şirket adına geçerli bir Yatırım Teşvik Belgesi bulunmadığı dikkate alındığında, söz konusu sözleşmenin 488 sayılı Kanuna ekli (2) sayılı tablonun IV/43 numaralı fıkrası kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Kanuna ekli (1) sayılı tablonun I/A-1 fıkrasına göre damga vergisine tabi tutulması, yurt dışında imzalanmış olması halinde ise Türkiye'de bir resmi daireye ibraz edildiği veya herhangi bir şekilde Türkiye'de hükmünden yararlanıldığı tarihte, sözleşme konusu işe ilişkin şirketiniz adına geçerli Yatırım Teşvik Belgesi bulunması ve sözleşme konusu uçak gövdesi ve parçalarının belge eki makine ve teçhizat listesinde yer alması koşulu ile belgede yer alan ithal makine-teçhizat tutarı ile sınırlı olmak üzere 488 sayılı Kanuna ekli (2) sayılı tablonun IV/43 fıkrası uyarınca damga vergisinden istisna tutulması, bu tutarı aşan kısmının ise Kanuna ekli (1) sayılı tablonun I/A-1 fıkrasına göre damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.

Yurtdışında Düzenlenen Kira Sözleşmesinin Damga Vergisi Matrahı Hesaplanmasında Yurt Dışında Ödenecek KDV’nin Matraha Dahil Edilip Edilemeyeceği Hakkında (16.09.2024 Tarih ve 1253809 Sayılı Özelge)

Şirketin, 2019/7 sayılı Ticaret Bakanlığı Destek Yönetim Sistemine İlişkin Uygulama Tebliği, 5793 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ve "Marka ve Turquality Desteğine İlişkin Genelge" kapsamında Marka ve Turquality programına ait devlet desteklerinden yararlanmak amacıyla Sırbistan'da bulunan … Ltd. Şirketi ile … Company Belgrade şirketi arasında … tarihinde düzenlenen kira sözleşmesini Ticaret Bakanlığı İTKİB Genel Sekreterliği Turquality Şubesine sunduğundan bahisle, yurt dışında imzalanan söz konusu sözleşmenin Ticaret Bakanlığı İTKİB Genel Sekreterliği Turquality Şubesine sunulması nedeni ile sözleşmeye ilişkin damga vergisi matrahının hesaplanmasında yurt dışında ödenecek KDV'nin matraha dahil edilip edilmeyeceği hususunda görüş talep edilmektedir.

Yabancı memleketlerle Türkiye'deki yabancı elçilik ve konsolosluklarda düzenlenen kağıtlar damga vergisine tabi bulunmamakla birlikte bu kağıtlar, Türkiye'de resmi dairelere ibraz edildiği, üzerine devir veya ciro işlemleri yürütüldüğü veya herhangi bir suretle hükümlerinden faydalanıldığı takdirde, söz konusu işlemlerin yapıldığı tarih itibarıyla damga vergisine konu teşkil edecektir. Yabancı memleketlerde düzenlenen kağıtlar açısından Türkiye'de hükmünden faydalanma konusu ise esas olarak, kağıtlarda yer alan hak ve yükümlülüklere dayanılarak hukuki, ticari, mali olaylar ve sonuçlar yaratmak olarak anlaşılmalıdır. Hüküm bir gücün, etkinin ifadesi olduğundan, bir kağıdın hükmünden yararlanma o kağıdın gücünden, etkisinden kaynaklanmaktadır.

Bu durumda, yabancı memleketlerde düzenlenen bir kağıda ilişkin bazı haklardan veya hususlardan Türkiye'de yararlanılması veyahut kağıda dayanılarak Türkiye'de bazı işlemler yapılması o kağıdın hükmünden yararlanıldığı anlamına gelmektedir. Bu çerçevede, özelge talebinize konu sözleşmede yurt dışındaki ülkenin mevzuatına göre ödenecek KDV'den bahsedilmekle birlikte buna ilişkin bir belirlemeye yer verilmediği dikkate alındığında, bu sözleşmeye ilişkin damga vergisi matrahının hesaplanması sırasında KDV'nin matraha dahil edilmemesi gerekmektedir.

Saygılarımızla,

Özelgemizle ilgili daha fazla bilgi için lütfen bizimle iletişime geçiniz.

Dosyalar