DUYURU: 04.05.2021/71
Bilindiği üzere, suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesine ilişkin düzenlemeler “5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun”da yer almaktadır. Adı geçen Kanunun uygulanması ile ilgili usul ve esaslar ise, 2007/13012 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan “Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik”te düzenlenmiştir.
01.05.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “3941 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı” ile, yukarıda belirtilen Yönetmelik’te bazı değişikliklere gidilmiştir. Buna göre, suç gelirlerinin aklanmasının ve terörün finansmanının önlenmesine dair tedbirler kapsamında yükümlü sayılan şirketler arasına, “kripto varlık hizmet sağlayıcılar” ve “tasarruf finansman şirketleri” de dahil edilmiştir.
Ayrıca, yukarıda belirtilen Kanun ve Yönetmelik kapsamında Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından 30.04.2021 tarihli Resmi Gazete’de “Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No:19)” yayımlanmış ve 01.05.2021 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir Tebliğ’de özetle, uzaktan kimlik tespitine ilişkin esaslar ile uzaktan kimlik tespitinde alınması gereken sıkılaştırılmış tedbirler yer almaktadır.
Sözü edilen Tebliğ’de yer alan düzenlemeler, özetle aşağıdaki gibidir:
Uzaktan Kimlik Tespitinde Uygulama Esasları
Sadece asli faaliyet alanları ile ilgili mevzuatta müşterileri ile yüz yüze gelinmeksizin kimliğinin doğrulanmasına imkân verecek yöntemlerle sözleşme kurulmasına izin verilen Yükümlüler uzaktan kimlik tespiti (UKT) yapabilecektir. UKT yapılabilecek kişiler Türk uyruklu gerçek kişi veya gerçek kişi tacir olarak sınırlandırılmış, bunlar dışındaki kişiler için UKT uygulamasından faydalanılabilmesi mümkün kılınmamıştır.
UKT’nin mobil uygulama, web tabanlı uygulama, internet şubesi, telefon hizmeti gibi elektronik kanallar aracılığıyla gerçekleştirilmesi mümkün olabilecektir. UKT yönteminin yüz yüze yapılan kimlik tespitinde alınması gereken bilgilerin tamamını içermesi ve bilgilerin teyidinde asgari seviyede risk ihtiva edecek şekilde tasarlanması şarttır. Ayrıca uzaktan kimlik tespiti sırasında imza örneği alınması da zorunlu değildir.
Teyit işlemi sadece TC Kimlik Kartı (yeni kimlik) üzerinden yapılabilecek, pasaport-eski kimlik kartı veya ehliyet teyit işlemleri esnasında kabul edilmeyecektir. UKT’nin sürekli iş ilişkisi tesis edilmeden önce tamamlanması gerekmektedir.
Uzaktan Kimlik Tespitinde Alınması Gereken Sıkılaştırılmış Tedbirler:
Müşterinin başvurusu ile birlikte müşteri profilinin oluşturulması ve değerlendirilmesini teminen kişi hakkında risk değerlendirmesi yapılacaktır. Uzaktan kimlik tespiti yapılmak suretiyle kurulan sürekli iş ilişkisi kapsamındaki müteakip işlemin yükümlüyle yüz yüze gerçekleştirilmesi halinde, Yönetmeliğin 6. maddesine göre kimlik tespiti yapılacak ve imza örneği alınacaktır.
Finansal kuruluşlar ile finansal olmayan belirli iş ve mesleklerin, UKT işlemlerinde, risk temelli yaklaşım çerçevesinde tespit edilen riskle orantılı olarak aşağıda belirtilen tedbirlerin bir veya birden fazlasını ya da tamamını uygulaması gerekecektir:
- Müşteri hakkında ilave bilgi edinmek ve müşteri ile gerçek faydalanıcının kimlik bilgilerini daha sık güncellemek,
- İş ilişkisine girilmesini, mevcut iş ilişkisinin sürdürülmesini ya da işlemin gerçekleştirilmesini üst seviyedeki görevlinin onayına bağlamak,
- Uygulanan kontrollerin sayı ve sıklığını artırmak ve ilave kontrol gerektiren işlem türlerini belirlemek suretiyle iş ilişkisini sıkı gözetim altında tutmak,
- Sürekli iş ilişkisi tesisinde ilk finansal hareketin, müşterinin tanınmasına ilişkin esasların uygulandığı bir başka finansal kuruluştan yapılmasını zorunlu tutmak,
- Müşterinin mali profiline ve faaliyetlerine uygun olmayan veya faaliyetleriyle ilgisi bulunmayan işlemleri yakından izlemek,
- Tutar ve işlem sayısı limiti belirlemek de dahil uygun ve etkili tedbirleri almak.
Saygılarımızla.