İstanbul Finans Merkezi Kanun Teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne Sunulmuştur

01.06.2022 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM)'ye sunulan “İstanbul Finans Merkezi Kanunu Teklifi” ile, İstanbul Finans Merkezi (İFM) alanına, yönetilmesine ve işletilmesine dair hükümler, İFM'de gerçekleştirilen faaliyetler ve bu faaliyetlere dair teşvik, indirim, istisna ve muafiyetlerin düzenlenmesi öngörülmektedir.

İFM, finansal kuruluşların faaliyet göstereceği ofis alanı ile çalışanların günlük ihtiyaçlarını karşılayacağı ticari ve sosyal üniteleri içeren kapsam dışı alan olmak üzere iki farklı bölüm şeklinde tasarlanmaktadır. Kanun Teklifi’nde öngörülen indirim, istisna ve diğer vergi avantajlarından faydalanma imkanı, katılımcı belgesi alarak ofis alanında yer alma ve finansal hizmet İhracatı gerçekleştirme şartlarına bağlanmışken, nitelikli insan kaynağı çekmeye yönelik düzenlemelerden istifade etme imkanı açısından katılımcı belgesi alarak ofis alanı içerisinde yer alma şartı yeterli görülmüştür.

Katılımcı belgesi, katılımcıya ofis alanında yer alan ilgili bağımsız bölüm ve ortak alanlardan yararlanma imkanı veren, düzenlenmesine, askıya alınmasına ve iptal edilmesine ilişkin usul ve esasların uygulama yönetmeliğinde belirlenecek belgeyi; katılımcı ise katılımcı belgesi alarak ofis alanında faaliyet gösterecek gerçek ve tüzel kişileri, bunların şubeleri ile temsilciliklerini, adi ortaklıkları, irtibat bürolarını, bölgesel yönetim merkezlerini ve ulusal varlık fonlarını ifade edeceği açıklanmıştır.

Kanun Teklifi ile katılımcılara sağlanması öngörülen teşvik ve istisnalar aşağıda özetlenmektedir.

Vergi ve Diğer Mali Yükümlülüklere İlişkin İstisna ve İndirimler:

İstanbul Finans Merkezi’nde faaliyet gösterecek katılımcılar için öngörülen vergisel teşvikler şu şekildedir:

Katılımcı belgesi almış finansal kuruluşlar tarafından İFM’de gerçekleştirilen finansal hizmet ihracatı niteliğindeki;

• Faaliyetler kapsamında elde edilen kazançların %75’inin kurumlar vergisi matrahının tespitinde, kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, kurum kazancından indirilmesine imkan sağlanmaktadır. Geçici maddeyle sağlanan ilave imkan ile %75 oranının, kurumların 2022 ila 2031 yılları arasında elde edilen kazançları için %100 olarak uygulanması sağlanmaktadır.
• Katılımcı belgesi almış finansal kuruluşlar tarafından İFM'de gerçekleştirilecek finansal hizmet ihracatı niteliğindeki işlemler ile bu işlemler nedeniyle lehe alınan paralar Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinden istisna edilmektedir.
• Katılımcı belgesi almış finansal kuruluşlar tarafından İFM'de gerçekleştirilecek finansal hizmet ihracatı niteliğindeki işlemler her türlü harçtan, bu işlemlere ilişkin düzenlenen kağıtlar damga vergisinden istisna edilmektedir.

Yukarıda yer verilen düzenlemeler ile, finansal hizmet ihracatına dair işlemlerde maliyet olarak dikkate alınabilecek hususların azaltılması ve finansal hizmet ihracatının teşvik edilerek ülkemizin finansal hizmet ihracatına katkıda bulunmak suretiyle gayri safi milli hasıladaki finansal hizmet oranının arttırılması amaçlanmaktadır.

Ayrıca, katılımcı belgesi almış finansal kuruluşların İFM’de istihdam ettikleri personele ödedikleri aylık ücretin gerçek safi değerinin; yurt dışında en az beş yıllık mesleki tecrübeye sahip kişilerde %60’ı, yurt dışında en az on yıllık mesleki tecrübeye sahip kişilerde ise %80’i gelir vergisinden istisna olacaktır. Sözü edilen istisna, İFM’de çalışmaya başlamadan önceki son 3 yılda Türkiye’de çalışmamış olan personelin ücret gelirleri için tatbik edilecektir.

İFM’de yer alan taşınmazların kiralanmasına dair işlemler her türlü harçtan ve bu işlemlere ilişkin düzenlenen kağıtlar damga vergisinden istisna olacaktır.

Katılımcı belgesi almış finansal kuruluşların İFM'de bulunan merkez ve şubelerinden, alınması gereken finansal faaliyet harçları kanunun yürürlük tarihinden itibaren 5 yıl süreyle alınmayacaktır.

Defterler ve Belgelerin Yabancı Para Birimiyle Tutulabilmesi:

Katılımcıların tutmak zorunda oldukları defterler ile düzenleyecekleri belgelerin yabancı para birimiyle tutulabilmesi ve düzenlenebilmesine ilişkin olarak, Vergi Usul Kanunu ile Türk Ticaret Kanunu hükümlerine bağlı olmaksızın düzenleme yapmaya Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkili kılınmaktadır.

Katılımcıların kendi aralarında ve İFM’de yürüttükleri faaliyetler kapsamında düzenlenen her nevi muamele, mukavele, muhabere, hesap ve defterler hakkında “İktisadi Müesseselerde Mecburi Türkçe Kullanılması Hakkında Kanun”un 1. ve 3. maddelerinin uygulanmaması sağlanarak, İFM'de faaliyet gösteren katılımcılara uluslararası kuruluşların ihtiyaç duyduğu yabancı dilde kayıt tutma serbestisi sağlanmaktadır.

Katılımcıların kendi aralarında İFM’de yürüttükleri faaliyetler kapsamında, katılımcıların faaliyetlerinin tabi olduğu mevzuata aykırı olmaması kaydıyla, özel hukuka tabi olarak yaptıkları her nevi işlem ve sözleşmelerde serbestçe hukuk seçimi yapılabilmesi öngörülmektedir.

Yabancı Personel İstihdamı:

İFM’de faaliyet gösterecek katılımcılar ile en az üç ülkede aktif olarak faaliyet gösteren katılımcıların bölgesel hazine ve finansal yönetim merkezlerinin Uluslararası İşgücü Kanunu uyarınca düzenlenen çalışma izni ile yabancı uyruklu personel çalıştırabilmesi sağlanmaktadır. Bu kapsamda yapılacak çalışma izni başvuruları, Uluslararası İşgücü Kanunu’nun 16. maddesi çerçevesinde çalışma izninin istisnai olarak verilebileceği yabancıların başvuruları kapsamında değerlendirilecektir.

Söz konusu düzenleme ile, katma değer sağlayacak nitelikli uluslararası insan gücüne erişim kolaylaştırılmaktadır.

En az üç ülkede aktif olarak faaliyet gösteren katılımcıların bölgesel hazine ve finansal yönetim merkezleri hakkında da yukarıda belirtilen istisna, indirim ve diğer kolaylıkların uygulanması amaçlanmaktadır.

Kanun Teklifi ile ayrıca, İFM'de yer alan bazı taşınmazların yönetici şirket adına tescil edilmesi ve bu tescil işlemlerine ilişkin birtakım muafiyet ve istisnalar tanınması öngörülmektedir.

Kanun Teklifi’nin TBMM’ye sunulan haline buradan ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,