7524 Sayılı Kanun ile Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarında Yapılan Düzenlemeler

21.10.2024'te yayımlanan Centrum Time dergimizin 19. sayısında yer alan bu makalemize ve diğer içeriklere buradan ulaşabilirsiniz.

Hatırlanacağı üzere, 16.07.2024 Salı günü TBMM’ye sevk edilen “Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” ile vergi mevzuatında önemli bazı değişikliklerin yapılması öngörülmekteydi.

Bu defa, 28.07.2024 tarihi itibarıyla TBMM Genel Kurulunda görüşmeleri tamamlanarak yasalaşan sözü edilen Kanun Teklifi, 02.08.2024 tarihli Resmi Gazete’de “7524 Sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” olarak yayımlanmıştır.

Yürürlük ve yürütme maddeleriyle birlikte toplam 61 maddeden oluşan Kanun ile 2024-2026 dönemi Orta Vadeli Programda belirtilen hedeflere yönelik başta vergi mevzuatı ile ilgili Kanun’lar olmak üzere birçok Kanun’da değişiklikler yapıldı. Bu çalışmamızda 7524 sayılı Kanun ile gelir ve kurumlar vergisi kanunlarında yapılan düzenlemeler, detayları itibariyle aşağıda bilgilerinize sunulmaktadır.

Kurumlar Vergisi Kanunu’nda Yapılan Düzenlemeler

Yurt İçi Asgari Kurumlar Vergisi Uygulaması Getirilmiştir

Kurumlar Vergisi Kanunu (KVK)’na eklenen “Yurt içi asgari kurumlar vergisi” başlıklı 32/C maddesi ile, kurumlar vergisi mükelleflerinin ödeyecekleri kurumlar vergisinin, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının %10’undan aşağı olamayacağını öngören yurt içi asgari kurumlar vergisi uygulaması getirilmiştir.

Üzerinden %10 kurumlar vergisi hesaplanacak kurum kazancı olarak, ticari bilanço karına veya zararına kanunen kabul edilmeyen giderlerin eklenmesi ve maddede öngörülen sınırlı sayıdaki istisna ve indirimlerin düşülmesi suretiyle bulunan tutar dikkate alınacaktır. Asgari kurumlar vergisi hesaplanırken, aşağıda yer alan istisna ve indirimler asgari kurumlar vergisi matrahından düşülecektir;

• Yurtiçi İştirak Kazançları İstisnası (KVK Mad. 5/1-a)
• Emisyon Primi Kazancı İstisnası (KVK Mad. 5/1-ç)
• Yatırım Fon ve Ortaklığı Portföy İşletmeciliği Kazancı İstisnası (KVK Mad. 5/1-d) (Sahip olunan taşınmazlardan elde edilen kazançlar hariç)
• Kooperatiflerde Risturn İstisnası (KVK Md.5/1-i)
• Sat-Kirala-Geri Al İşlemlerden Doğan Kazançlarda İstisna (KVK Mad. 5/1-j)
• Sat-Kirala-Geri Al İşlemlerden Doğan Kazançlarda İstisna (KVK Mad. 5/1-k)
• Serbest Bölgelerde Elde Edilen İstisna Kazançlar
• Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Elde Edilen İstisna Kazançlar
• Türk Uluslararası Gemi Siciline Kayıtlı Gemilerin İşletilmesinden ve Devrinden Sağlanan Kazançlar
• Kurumlar Vergisi Matrahından İndirim Konusu Yapılabilen Ar-Ge ve Tasarım İndirimi
• Girişim Sermayesi Fonu Olarak Ayrılan Tutarlar (KVK Mad. 10/1-g)
• Korumalı İşyeri İndirimi (KVK Mad. 10/1-h)

Yukarıdaki indirimlerin kurum kazancında dikkate alınmasıyla ulaşılan matraha %10 oranının uygulanmasıyla hesaplanan yurt içi asgari kurumlar vergisinden;

• KVK’nın 32. maddesinin altıncı, yedinci ve sekizinci fıkraları uyarınca indirimli oran uygulaması nedeniyle alınmayan vergi ile
• Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce alınmış olan teşvik belgelerindeki yatırıma katkı tutarlarının kullanılması nedeniyle 32/A maddesi hükmüne istinaden ilgili hesap döneminde alınmayan vergi

indirilecek ve ödenecek yurt içi asgari kurumlar vergisinin bu şekilde belirlenecektir.

İlk defa faaliyete başlayan kurumlar hakkında faaliyete başlanılan hesap döneminden itibaren üç hesap dönemi boyunca bu madde hükümleri uygulanmayacaktır.

Asgari yurtiçi kurumlar vergisi oranını; sektörler, faaliyet konusu, iş kolları ya da üretim alanları itibarıyla ayrı ayrı ya da birlikte sıfıra kadar indirmeye veya bir katına kadar artırmaya Cumhurbaşkanına, maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı’na yetki verilmiştir.

Asgari yurtiçi kurumlar vergisi uygulaması, 2025 yılı vergilendirme dönemi kurum kazançlarına uygulanmak üzere Resmi Gazete’de yayımlandığı 02.08.2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Sözü edilen vergi, geçici vergi dönemleri için de uygulanacaktır.

Küresel Asgari Kurumlar Vergisi İhdas Edilmiştir

Farklı ülke uygulamaları ile OECD nezdinde yayımlanan Model Kurallar ve Rehberler de dikkate alınmak suretiyle, KVK’ya “Yerel ve Küresel Asgari Tamamlayıcı Kurumlar Vergisi ve Geçici Maddeler” başlıklı 5. Kısım eklenmiştir. Söz konusu düzenleme ile, dünya genelinde elde ettikleri yıllık konsolide hasılatı 750 milyon Avro karşılığı Türk Lirasını aşan çok uluslu işletmelerin Türkiye’deki nihai işletmelerine veya (bağlı ortaklık, iştirak, şube gibi) işyerlerine Türkiye nezdinde asgari düzeyde kurumlar vergisi uygulanabilmesini amaçlayan düzenlemeler yapılmıştır.

Buna göre, nihai ana işletmesinin konsolide finansal tablosundaki yıllık konsolide hasılatı, gelirin raporlandığı hesap döneminden önceki dört hesap döneminin en az ikisinde 750 milyon Avro karşılığı Türk Lirası sınırını aşan çok uluslu işletme gruplarına ait bağlı işletmelerin ilgili hesap dönemindeki kazançları, yerel ve küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisine tabi olacaktır. Küresel asgari kurumlar vergisi oranı OECD nezdinde yayımlanan Model Kurallar ve Rehberler de dikkate alınarak %15 olarak belirlenmiştir.

Küresel Asgari Kurumlar Vergisi uygulamasına yönelik getirilen değişiklikler aşağıda özetlenmiştir. 

• Küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisinin vergilendirme dönemi hesap dönemidir. Kendilerine özel hesap dönemi tayin edilenlerin vergilendirme dönemi ise özel hesap dönemidir.
• Hesap dönemi, nihai ana işletmenin konsolide finansal tablolarının hazırlanmasına esas teşkil eden vergilendirme dönemidir.
• Küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi, gelirin dahil edilmesi esası ve yetersiz vergilendirilmiş ödemeler esasına göre belirlenecektir.
• Çok uluslu işletme grupları için vergi yükü, her hesap dönemi için ülkesel bazda ayrı ayrı hesaplanacaktır.
• Küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi, mükelleflerin beyanı üzerine tarh olacaktır.
• Hesaplanan vergi, hesap döneminin kapandığı ayı izleyen 15. ayın son gününe kadar beyan edilecek ve ödenecektir.
• Küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi, küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi matrahı üzerinden hesaplanacaktır. Küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi matrahı ise net ülkesel bazlı kazanç toplamından, o ülkede bulunan bağlı işletmelerin çalışanlarının yıllık toplam brüt ücretlerinin %5’i ile maddi duran varlıklarının net defter değerinin %5’inin indirilmesi suretiyle tespit edilecektir.
• 2024 hesap dönemi için maddi duran varlıkların net defter değerinin %7,8’i, bağlı işletmelerin çalışanlarının brüt ücretlerinin %9,8’i dikkate alınacaktır. Bu oranlar, takip eden dört hesap dönemi boyunca %0,2, 2029 hesap döneminden itibaren dört hesap dönemi boyunca da her hesap dönemi için bağlı işletmelerinin çalışanlarının brüt ücretleri için %0,8, maddi duran varlıklar için ise %0,4 azaltılarak uygulanacaktır.
• Çok uluslu işletme grubunun; ülkesel bazlı yıllık ortalama hasılatı 10 milyon Avro karşılığı Türk lirasından ve ülkesel bazlı yıllık ortalama kazancı 1 milyon Avro karşılığı Türk lirasından az ise bu ülkede bulunan bağlı işletmelerin küresel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi ilgili hesap dönemi için sıfır olarak kabul edilebilecektir.

Düzenleme 2024 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlara uygulanmak üzere, Kanunun Resmi Gazete’de yayımlandığı 02.08.2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Bazı Ödemelerin Kurumlar Vergisi Tevkifatı Kapsamına Alınabilmesine Yönelik Belirleme ve Yetki Düzenlemesi Yapılmıştır

“Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun” kapsamında, elektronik ticaret pazar yerlerinde elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarının mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapılmasına ya da sipariş verilmesine imkan sağlayan aracı hizmet sağlayıcılarının ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının, ilgili Kanun hükümlerine göre faaliyette bulunan hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına faaliyetleri dolayısıyla yaptıkları ödemeler vergi kesintisi kapsamına alınmıştır.

Bu kapsamda, KVK’nın “Vergi kesintisi” başlıklı 15. maddesine eklenen yeni bir bent uyarıca, “Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun” hükümlerine göre aracı hizmet sağlayıcılarının ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının, Kanun kapsamındaki faaliyetleri dolayısıyla hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına yaptıkları ödemeler tevkifat kapsamına alınmıştır.

Aynı şekilde KVK’nın “Dar mükellefiyette vergi kesintisi” başlıklı 30. maddesine de yeni bir hüküm eklenmiştir. Buna göre, “Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun” kapsamında, elektronik ticaret pazar yerlerinde elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarının mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapılmasına ya da sipariş verilmesine imkan sağlayan aracı hizmet sağlayıcılarının ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının, anılan Kanun hükümlerine göre faaliyet gösteren ve Türkiye'de işyeri veya daimi temsilcisi bulunan dar mükellef hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına faaliyetleri dolayısıyla yaptıkları ödemeler vergi kesintisi kapsamına alınmıştır.

Ayrıca, KVK’nın 15 ve 30. maddelerinde yapılan düzenlemeler ile, mal ve hizmet alımlarına ilişkin tam ve dar mükellef kurumlara yapılan ödemeler üzerinden Cumhurbaşkanı’nca belirlenen sektör ve faaliyet konuları dikkate alınarak vergi tevkifatı yapılabilecektir. Diğer bir deyişle, Cumhurbaşkanınca belirlenebilecek sektör ve faaliyet konuları itibarıyla tam ve dar mükellef kurumlara yapılan ödemeler üzerinden yine Cumhurbaşkanınca belirlenecek oranlarda kurumlar vergisi stopajı yapılması söz konusu olabilecektir.

Söz konusu düzenlemeler, 01.01.2025 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Yatırım Fon ve Ortaklıklarında Kurumlar Vergisi İstisnası Kar Dağıtılması Koşuluna Bağlanmıştır

KVK’nın "İstisnalar” başlıklı 5/1. maddesinin (d) bendinde, Türkiye’de kurulu yatırım fon ve ortaklıklarının portföy işletmeciliği kazançlarına ilişkin istisna hükmü yer almaktadır.

7524 sayılı Kanun ile, taşınmazlara yatırım yapan fon ve ortaklıkların (emeklilik yatırım fonları hariç), ticari mal niteliğinde olanlar dahil sahip oldukları taşınmazlardan elde ettikleri kazançlara sağlanan istisna, elde edilen bu kazançların %50’sinin, kazancın elde edildiği hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı izleyen 2. ayın sonuna kadar ortaklarına kar payı olarak dağıtılması şartına bağlanmıştır.

Bu süre içerisinde belirtilen orana kadar karın ortaklara dağıtılmaması durumunda, istisnadan faydalanılması nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler ziya uğramış sayılacaktır.

Kanun’un gerekçesinde maddedeki taşınmaz kazançları ibaresinden; taşınmaz alım satım kazançları, kira gelirleri, taşınmaza dayalı hakların devir ve temlikinden elde edilen kazançlar, taşınmaz inşaat projelerinden elde edilen gelirler, taşınmaz işletme gelirleri gibi doğrudan taşınmazlardan elde edilen gelir ve kazançların anlaşılması gerektiği açıklanmıştır.

Kar dağıtımına konu kazanç bahse konu taşınmazlardan elde edilen kazançlara yönelik olup, bu gelirler dışındaki kazançların dağıtım zorunluluğu bulunmamaktadır. Kar dağıtım şartının sağlanmaması durumunda taşınmaz gelirleri dahil diğer tüm gelirler için istisnadan yararlanılamayacaktır.

Söz konusu düzenleme, 01.01.2025 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere, Kanunun Resmi Gazete’de yayımlandığı 02.08.2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Yap İşlet ve Devret Modeli Kapsamında Elde Edilen Kazançlara Uygulanacak Kurumlar Vergisi Oranı %30’a Çıkarılmıştır

KVK’nın “Kurumlar vergisi ve geçici vergi oranı” başlıklı 32. maddesinde yapılan değişiklik ile, “Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun” gereği yap-işlet-devret modeli çerçevesinde gerçekleştirilen projeler ile “Sağlık Bakanlığınca Kamu Özel İş Birliği Modeli ile Tesis Yaptırılması, Yenilenmesi ve Hizmet Alınması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” hükümlerine göre kamu özel iş birliği modeli çerçevesinde yürütülen projelerde, sözleşmenin tarafı olarak faaliyette bulunan şirketlerin elde ettiği kazançlarına uygulanacak kurumlar vergisi oranı %25’ten %30’a çıkarılmıştır.

Sözü edilen artırımlı oran, anılan kurumların sadece yukarıda belirtilen faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarıyla sınırlı olmayıp, tüm kazançları için geçerli bulunmaktadır. Anılan düzenleme, söz konusu Kanunlara göre düzenlenen sözleşmelere doğrudan taraf olan kurumlar için geçerli olacak, alt yüklenicilerin taşeron sözleşmeleriyle yürüttükleri faaliyetlerden elde ettikleri kazançlara uygulanan kurumlar vergisi oranında bir değişiklik olmayacaktır.

Yukarıda belirtilen yeni düzenleme, 01.01.2025 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere, Kanunun Resmi Gazete’de yayımlandığı 02.08.2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Gelir Vergisi Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler

Teknogirişim Şirketlerinde Çalışan Hizmet Erbabına Pay Senedi Verilmek Suretiyle Sağlanan Menfaatlere Ücret İstisnası Getirilmiştir

Gelir Vergisi Kanunu (GVK)’nın mülga 17. maddesi yeniden düzenlenerek, bazı çalışanlara (hizmet erbaplarına) pay senedi verilmek suretiyle sağlanan menfaatlerin yıllık brüt ücret tutarını aşmayan kısmı ücret istisnası kapsamına alınmıştır.

Buna göre, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenen kriterlere göre teknogirişim şirketi niteliğini haiz işletmelerde çalışan personele bedelsiz veya indirimli olarak verilen ve ücret niteliğinde kabul edilen pay senetlerinin, verildiği tarihteki rayiç değerinin o yıldaki bir yıllık brüt ücret tutarını aşmayan kısmı gelir vergisinden istisna olarak dikkate alınacaktır.

Hizmet erbabı tarafından bu şekilde iktisap edilen pay senetlerinin;

• İktisap tarihinden itibaren 3 tam yıl içerisinde elden çıkarılması halinde istisna edilen verginin tamamı,
• 4 ila 6 yıl içerisinde elden çıkarılması halinde istisna edilen verginin %75'i,
• 7 ila 12 yıl içerisinde elden çıkarılması halinde istisna edilen verginin %25'i

vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faizi ile birlikte işverenden tahsil edilecektir. İstisna nedeniyle zamanında alınmayan vergilere ilişkin zamanaşımı süresi, hizmet erbabına bedelsiz veya indirimli olarak verilen pay senetlerinin hizmet erbabı tarafından elden çıkarıldığı tarihi takip eden takvim yılı başından itibaren başlayacaktır.

Söz konusu düzenleme, Kanunun Resmi Gazete’de yayımlandığı 02.08.2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Ticari Kazanç veya Serbest Meslek Kazancı Elde Eden Mükelleflerin Gerçek Hasılatlarının Tespitine Yönelik Vergi Güvenlik Müessesi İhdas Edilmiştir

Ticari veya mesleki faaliyetleri nedeniyle (doktorlar, avukatlar, mali müşavirler, diş hekimleri gibi serbest meslek kazancı ve restoran, kafe gibi ticari kazanç yönünden) gelir vergisi mükellefi olanların yılın belirli zamanlarında hasılatlarının tespit edilmesi, tespit edilen hasılatları ile beyanları arasında %20’yi aşan oranda uyumsuzluk olanların izaha davet edilerek izahın yeterli bulunmaması durumunda hasılat tespitlerinden hareketle ilgili mükelleflerin vergi incelemesi veya takdir komisyonuna sevk edilmesine imkan veren düzenleme yapılmıştır.

Buna göre, ticari veya serbest meslek faaliyetleri yönünden mükellefiyeti olanların gerçek hasılatlarının tespiti için, günlük hasılat tutarlarını tespit etmek amacıyla bir ayda 3’ten, bir takvim yılında 12’den az olmamak kaydıyla yoklama yapılabilecektir. İdarece yapılan bu yoklamalar sonucu tespit edilen günlük hasılat tutarları ortalamasından hareketle aylık hasılat tutarı hesaplanacaktır. Bu şekilde tespit edilen aylık hasılat tutarlarının toplamı, tespit yapılan ay sayısına bölünmek suretiyle aylık ortalama hasılat tutarı belirlenecek, bu tutar faaliyette bulunulan ay sayısı ile çarpılmak suretiyle mükelleflerin ilgili takvim yılı hasılatları tespit edilecektir.

Bu şekilde tespit edilen hasılat tutarları ile;

• Bilanço esasına göre defter tutanlar için ilgili takvim yılına ait gelir tablosunda yer alan brüt satış tutarı,
• İşletme hesabı esasına göre defter tutanlar için ilgili takvim yılına ait işletme hesap özetinde yer alan dönem içinde elde edilen hasılat tutarı,
• Serbest meslek kazanç defteri tutanlar için ilgili takvim yılına ait serbest meslek kazanç bildiriminde yer alan gayrisafi hasılat tutarı,

arasındaki fark %20'den fazla olan mükellefler Vergi Usul Kanunu’nun 370. maddesi kapsamında izaha davet edilecektir.

Bu düzenleme, kurumlar vergisi mükellefleri hakkında da uygulanacaktır.

Söz konusu uygulama, 01.01.2025 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Bazı Ödemelerin Gelir Vergisi Tevkifatı Kapsamına Alınabilmesine Yönelik Belirleme ve Yetki Düzenlemesi Yapılmıştır

Yukarıda açıklanan kurumlar vergisi mükelleflerine yönelik olan ile benzer bir düzenleme gerçek kişiler için de yapılmıştır. Buna göre, “Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun” kapsamında, elektronik ticaret pazar yerlerinde elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarının mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapılmasına ya da sipariş verilmesine imkan sağlayan aracı hizmet sağlayıcılarının ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının, mezkur Kanun hükümlerine göre faaliyette bulunan hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına faaliyetleri dolayısıyla yaptıkları ödemeler vergi kesintisine tabi olacaktır.

Bu kapsamda, GVK’nın “Vergi tevkifatı” başlıklı 94. maddesine yeni bent eklenerek, “Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun” hükümlerine göre aracı hizmet sağlayıcılarının ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının, Kanun kapsamındaki faaliyetleri dolayısıyla hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına yaptıkları ödemeler tevkifat kapsamına alınmıştır.

Ayrıca, maddede yapılan diğer bir düzenleme uyarınca, mal ve hizmet alımlarına ilişkin gerçek kişilere yapılan ödemeler üzerinden Cumhurbaşkanı’nca belirlenen sektör ve faaliyet konuları dikkate alınarak vergi tevkifatı yapılabilecektir. Diğer bir deyişle, Cumhurbaşkanınca belirlenebilecek sektör ve faaliyet konuları itibarıyla tam veya dar mükellef gerçek kişilere yapılan ödemeler üzerinden yine Cumhurbaşkanınca belirlenecek oranlarda gelir vergisi stopajı yapılması söz konusu olabilecektir.

Sözü edilen düzenlemeler, 01.01.2025 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Diğer Vergi Kanunlarında Yapılan Düzenlemeler

• Mükellefiyeti Sahte Belge Düzenlemek Amacıyla Tesis Ettirildiği Gerekçesiyle Terkin Edilenlerin Teminat Uygulamasında Değişiklik Yapılmıştır.
• Elektronik Hizmet Sağlayıcılarına ve Aracılara Bildirim Verme Yükümlülüğü Getirilmesine İlişkin Yeki Düzenlemesi Yapılmıştır.
• Altın, Gümüş, Platin ve Paladyum Gibi Kıymetli Madenlerin Borsa Rayici ile Değerlemesine İlişkin Düzenleme Yapılmıştır.
• Vergi Cezalarında Artışlar Yapılmıştır.
• Vergi Aslı Uzlaşma Kapsamından Çıkarılmıştır.
• Deniz ve Hava Taşıma Araçları için Liman ve Hava Meydanlarında Yapılan Hizmetler Kısmi İstisna Kapsamına Alınmıştır.
• Bazı Malların İthalatı ve Yurt İçi Teslimindeki İthalat Lehine Olan Uygulama Farklılığı Giderilmiştir.
• Birleşme, Devir ve Bölünme İşlemlerinde, Devreden KDV’nin Yeni Şirkette İndirimi ve İade Hakkı Vergi İncelmesine Bağlanmıştır.
• Beş Yıl Süreyle İndirilemeyen Devreden KDV’nin İndirim Hakkı Kaldırılmaktadır.
• KDV İadelerindeki Esas Usul, Vergi İncelemesi Olarak Belirlenmiştir.
• Yabancı Devlet Kurum ve Kuruluşları Tarafından Deprem Nedeniyle Yapılacak Yardımlara KDV İstisnası Getirilmiştir.
• Serbest Bölgelerde Faaliyette Bulunan İşletmelere Sağlanan Kazanç İstisnası İhracat Gelirleri ile Sınırlandırılmıştır.
• Borcu Yoktur Yazısının Kapsamına Mahkeme Kararları ve İcra Dairelerinin Ödeme veya İcra Emirleri Üzerine Yapılacak Ödemeler de Dahil Edilmiştir.
• Yurtdışı Çıkış Harcı 500 TL’ye Çıkarılmış ve Bu Tutarın Her Yıl Yeniden Değerleme Oranında Artırılacağı Düzenlenmiştir.
• Bazı Tütün Mamullerinden Asgari Maktu ÖTV Tutarının %20’sine Kadar Alınmakta Olan Maktu ÖTV Tutarına İlişkin Sınırlama Kaldırılmıştır.

7524 sayılı Kanun ile, sosyal güvenlik mevzuatında yapılan değişiklikler aşağıda özetlenmektedir:

• Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 81. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde yer alan ve tamamı işverenler tarafından ödenen kısa vadeli prim oranı %2’den %2.25’e yükseltilmiştir. Söz konusu değişiklik 01.09.2024 tarihinden itibaren yürürlüğe girecektir.
• Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun ek 19. maddesinin birinci fıkrasında yer alan en düşük emekli aylığı 10.000 TL’den 12.500 TL’ye yükseltilmiştir. Söz konusu değişiklik 01.09.2024 tarihinden itibaren yürürlüğe girecektir.
• EYT kapsamında emekli olan ve 30 gün içerisinde aynı işyerinde SGDP’li olarak çalışmaya devam edenler için getirilen 5 puanlık Hazine teşviki ise kaldırılmıştır. Söz konusu değişiklik 2024 yılı Temmuz ayı ödeme döneminden itibaren uygulanmak üzere Resmi Gazete’de yayımlandığı 02.08.2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir.                                                                                    

SONUÇ

7524 sayılı Kanunla Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarında yapılan düzenlemelerle, bir taraftan kayıt dışılıkla mücadele amacına dönük hükümler ihdas edilirken, diğer taraftan bütçe imkanlarını artırıcı düzenlemeler de mezkur kanunlarda yerini almış oldu.

Diğer taraftan, Pillar 2 kapsamındaki uluslararası gelişmeler paralelinde yapılması kaçınılmaz olan küresel asgari kurumlar vergisi uygulaması da yine 7524 sayılı Kanun ile vergi mevzuatımızdaki yerini aldı.

Uygulanmaya başlanılmasıyla birlikte etkileri gözlemlenebilecek söz konusu düzenlemelere ilişkin uygulamaların detayları için vergi idaresince yapılan/yapılacak olan Tebliğlerin takip edilmesinde fayda olduğunu değerlendiriyoruz.