REHBER: 19.11.2020/7
Varlık Barışı Uygulaması Yeniden Getirilmiştir
Yurt dışı varlıkların ekonomiye kazandırılması
Yurt içi varlıkların ekonomiye kazandırılması
Gelir Vergisi Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler
İnternet üzerinden yapılan satışlara ilişkin esnaf muafiyeti şartları belirlenmiştir.
Gerçek kişilerce yapılacak mikro ihracata yönelik teşvik getirilmiştir.
Geçici 67. maddenin yürürlük süresi uzatılmış ve kaldıraçlı işlemler de madde kapsamına alınmıştır.
Jokeylere yönelik vergilendirme hükümlerinin uygulamasının yürürlüğü uzatılmıştır.
Kurumlar Vergisi Kanunu ile İlgili Değişiklikler
Halka arz edilen şirketlere yönelik geçici vergi indirimi sağlanmıştır.
Bazı geçici maddelerin yürürlük tarihi uzatılmıştır.
Konaklama vergisinin yürürlüğü ertelenmiştir.
Katma Değer Vergisi Kanunundaki bazı geçici maddelerin uygulama süresi uzatılmıştır.
Çalışma Mevzuatına İlişkin Düzenlemeler
Kadın ve genç çalışanlara yönelik prim teşvikinin uygulama süresi uzatılmıştır.
Bazı uygulamalara ilişkin süre uzatımı konusunda Cumhurbaşkanına yetki verilmiştir.
7256 SAYILI BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASI İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN’DA YER ALAN MALİ DÜZENLEMELER
17.11.2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan "7256 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile, bazı kesinleşmiş kamu alacaklarının yapılandırılmasına ilişkin hükümlerin yanı sıra;
- Varlık barışının yeniden ihdası,
- Gelir, kurumlar ve katma değer vergisi kanunlarında çeşitli değişiklikler,
- Çalışma mevzuatına ilişkin olarak Covid-19 salgın hastalığı nedeniyle getirilmiş olan muhtelif düzenlemelere yönelik süre uzatımları ile bazı yeni değişiklikler
ile ilgili düzenlemelere yer verilmiştir. Kesinleşmiş kamu alacaklarının yapılandırılmasına ilişkin hükümler, uygulamanın çerçevesinin belirleneceği Tebliğ ile birlikte sizlerle paylaşılacaktır. Dolayısıyla, bu Rehber’de yalnızca diğer düzenlemeler açıklanacaktır. Söz konusu Tebliğin yayımlanmasıyla birlikte yapılandırma konusuna ilişkin kapsamlı açıklamalarımız, hazırlanacak olan farklı bir Rehber yoluyla bilahare paylaşılacaktır.
Sözü edilen Kanun ile vergi ve çalışma mevzuatına ilişkin olarak yapılan düzenlemeler, aşağıdaki gibidir.
Varlık Barışı Uygulaması Yeniden Getirilmiştir
İşbu Rehber konusu Kanun ile, Gelir Vergisi Kanunu (GVK)’na geçici madde eklenerek yurt içinde ya da yurt dışında bulunan varlıkların ekonomiye kazandırılmasına yönelik olarak yeni varlık barışı ihdas edilmiştir.
Yurt dışı varlıkların ekonomiye kazandırılması
Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarını, bu düzenlemedeki hükümler çerçevesinde, 30.06.2021 tarihine kadar Türkiye’deki banka veya aracı kuruma bildiren gerçek ve tüzel kişiler, söz konusu varlıkları serbestçe tasarruf edebileceklerdir. Bu varlıklar, yurt dışında bulunan banka veya fınansal kurumlardan kullanılan ve 17.11.2020 tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin en geç 30.06.2021 tarihine kadar kapatılmasında kullanılabilecektir. Bu takdirde, defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla, borcun ödenmesinde kullanılan varlıklar için Türkiye’ye getirilme şartı aranmaksızın bu hükümlerden yararlanılacaktır.
Ayrıca, 17.11.2020 tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan sermaye avanslarının, yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının bu maddenin yürürlüğe girmesinden önce Türkiye’ye getirilmek suretiyle karşılanmış olması hâlinde, söz konusu avansların defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla bu hükümlerden yararlanılacaktır. Vergi Usul Kanunu uyarınca defter tutan mükellefler, bu kapsamda Türkiye’ye getirilen varlıklarını, dönem kazancının tespitinde dikkate almaksızın işletmelerine dâhil edebilecekleri gibi aynı varlıkları vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate almaksızın işletmelerinden çekebileceklerdir.
Yurt içi varlıkların ekonomiye kazandırılması
Gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye’de bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlar, 30.06.2021 tarihine kadar vergi dairelerine bildirilecektir. Bildirilen söz konusu varlıklar, 30.06.2021 tarihine kadar, dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaksızın kanuni defterlere kaydedilebilecektir. Bu takdirde, söz konusu varlıklar vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmeden çekilebilecektir.
Ayrıca, düzenleme kapsamında bildirilen taşınmazların ayni sermaye olarak konulmak suretiyle işletme kayıtlarına alınması hâlinde;
- Sermaye artırım kararının bildirim tarihi itibarıyla alınmış olması ve
- Söz konusu kararın bildirim tarihini izleyen onuncu ayın sonuna kadar ticaret siciline tescil edilmesi
kaydıyla, bu hükümlerden faydalanılabilecektir.
Türkiye’ye getirilen veya kanuni defterlere kaydedilen varlıkların elden çıkarılmasından doğan zararlar, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gider veya indirim olarak kabul edilmeyecektir. Bu kapsamda bildirilen varlıklar nedeniyle, bildirilen varlıkların, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde;
- Türkiye’ye getirilmesi veya
- Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi
kaydıyla hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacaktır.
Cumhurbaşkanı, bu süreleri, bitim tarihlerinden itibaren her defasında altı ayı geçmeyen süreler hâlinde bir yıla kadar uzatmaya; Hazine ve Maliye Bakanlığı, varlıkların Türkiye’ye getirilmesi ve bildirimi ile işletmeye dâhil edilmelerine ilişkin hususları, bildirime esas değerlerin tespiti, bildirimin şekli, içeriği ve ekleri ile yapılacağı yeri, maddenin uygulanmasında kullanılacak bilgi ve belgeler ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
Gelir Vergisi Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler
İnternet üzerinden yapılan satışlara ilişkin esnaf muafiyeti şartları belirlenmiştir
GVK’nın 9. maddesinin birinci fıkrasına bent eklenerek, ayrı bir işyeri açmaksızın ve sanayi tipi veya seri üretim yapabilen makine ve alet kullanmaksızın oturdukları evlerde imal ettikleri malları internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden satanların bu faaliyetleri muafiyet kapsamına alınmış ve bunların elde ettikleri hasılatlar tevkifat kapsamına dahil edilmiştir. Bu muafiyetten faydalanılabilmesi için;
- Vergiden muaf esnaf belgesi alınması,
- Türkiye’de kurulu bankalarda bir ticari hesap açılması,
- Tüm hasılatın münhasıran bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi ve
- Hasılat tutarının 200.000 TL tutarını aşmaması
gerekecektir. Bu kapsamda nezdinde ticari hesap açıklan bankalar açılan ticari hesaplara aktarılan tutarlar üzerinden, aktarım tarihi itibarıyla yüzde 4 (bir ve üzeri işçi çalıştırıldığı durumda yüzde 2) oranında gelir vergisi tevkifatı yapmak ve bunları beyan ederek ödemekle yükümlü olacaktır.
İstihdama bağlı indirimli oranın uygulanması için ilgili ayda bir işçinin en az on gün süreyle çalıştırılması gerekmektedir. Bu hasılat tutarı üzerinden ayrıca GVK’nın 94. maddesi kapsamında tevkifat yapılmayacaktır. Bu kapsamda elde edilen hasılatın 220.000 Türk lirasını aşması hâlinde, mükellef izleyen takvim yılı başından itibaren gerçek usulde vergilendirilecek ve tekrar bu muafiyetten faydalanamayacaktır. Bu hasılat koşulu dışındaki diğer şartların ihlal edildiğinin tespit edilmesi hâlinde muafiyetten faydalanılamayacak ve zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler, vergi ziyaı cezası kesilmek suretiyle gecikme faiziyle birlikte tahsil olunacaktır. İlgili oranları ve tutarı, yarısına kadar indirmeye ve iki katına kadar artırmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.
Diğer taraftan, GVK’nın 123. maddesinin (2) numaralı fıkrasına ibare eklemesi yapılarak, ilgili tutarların her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Düzenleme, 01.01.2021 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere yayımlandığı 17.11.2020 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Gerçek kişilerce yapılacak mikro ihracata yönelik teşvik getirilmiştir
GVK’nın 89. maddesinin birinci fıkrasına eklenen bent hükmü ile, tam mükellef gerçek kişilerin, Gümrük Kanunu kapsamında dolaylı temsilci olarak yetkili kılınan Posta İdaresi ya da hızlı kargo taşımacılığı yapan şirketler tarafından düzenlenen elektronik ticaret gümrük beyannamesiyle gerçekleştirdikleri mal ihracatı kapsamında elde ettikleri kazancın yüzde 50’sinin beyannamede bildirilen gelirlerden indirilebilmesi hükme bağlanmıştır.
Bu kapsamda, söz konusu indirimden yararlanılabilmesi için kapsama giren ihracattan kaynaklanan yıllık hasılatları toplamı;
- 400 bin liraya kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması,
- 800 bin liraya kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması ve en az ortalama bir tam zamanlı ya da eş değer kısmi zamanlı işçi çalıştırması,
- 1 milyon 600 bin liraya kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması ve en az ortalama iki tam zamanlı ya da eş değer kısmi zamanlı işçi çalıştırması,
- 2 milyon 400 bin liraya kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması ve en az ortalama üç tam zamanlı ya da eş değer kısmi zamanlı işçi çalıştırması
şarttır. Sigortalı ibaresi 5510 sayılı Kanun kapsamında sigortalı sayılanları ifade etmektedir.
Ayrıca, Cumhurbaşkanına düzenlemede yer alan oran, tutar ve sayıları yarısına kadar indirme ve iki katına kadar artırma ve Hazine ve Maliye Bakanlığı’na uygulanmaya ilişkin usul ve esasları belirleme konusunda yetki verilmiştir.
Düzenleme, 01.01.2021 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere yayımlandığı 17.11.2020 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Sermaye şirketlerinin kendi hisselerini edinmeleri yoluyla yapacakları işlemlerde vergi kaybını önlemeye yönelik düzenleme yapılmıştır
GVK’nın 94. maddesine eklenen fıkra ile, tam mükellef sermaye şirketlerinin iktisap ettikleri kendi hisse senetlerini veya ortaklık paylarını,
- Sermaye azaltımı yoluyla itfa etmeleri hâlinde iktisap bedeli ile hisse senetlerinin veya ortaklık paylarının itibari değeri arasındaki fark tutar sermaye azaltımına ilişkin kararın ticaret sicilinde tescil edildiği tarih,
- İktisap bedelinin altında bir bedel karşılığında elden çıkarmaları hâlinde iktisap bedeli ile elden çıkarma bedeli arasındaki fark tutar elden çıkarma tarihi,
- İktisap ettikleri tarihten itibaren iki tam yıl içerisinde, sermaye azaltımı yoluyla itfa etmemeleri veya elden çıkarmamaları hâlinde, iktisap bedeli ile hisse senetlerinin veya ortaklık paylarının itibari değeri arasındaki fark tutar iktisap tarihinden itibaren iki tam yıllık sürenin son günü,
itibarıyla dağıtılmış kâr payı sayılacak ve bu tutarlar üzerinden %15 oranında vergi tevkifatı yapılacaktır.
Bu kapsamda tevkif edilen vergiler herhangi bir vergiden mahsup edilemeyecektir. Ayrıca, Cumhurbaşkanı;
- Tam mükellef sermaye şirketinin paylarının Borsa İstanbul’da işlem görüp görmemesine,
- İşlem gören paylarının toplam payları içindeki oranına, geri alınan payların Borsa İstanbul’da işlem gören paylardan olup olmamasına,
- Tam mükellef kurumlardan geri alınıp alınmamasına,
- Tam mükellef sermaye şirketinin yıllık satış hasılatı ve diğer gelirlerinin toplam tutarına
göre ayrı ayrı ya da birlikte, bu oranı sıfıra kadar indirmeye veya bir katına kadar artırmak suretiyle yeniden tespit etmeye yetkili kılınmış olup düzenleme, Kanunun yayınlandığı 17.11.2020 tarihi itibariyle düzenleme yürürlüğe girmiştir.
Geçici 67. maddenin yürürlük süresi uzatılmış ve kaldıraçlı işlemler de madde kapsamına alınmıştır
Yapılan değişiklikle, menkul kıymetlerin önemli bir kısmının stopaj yoluyla vergilendirilmesini sağlayan GVK’nın geçici 67. maddesinin yürürlük süresi, 31.12.2025 tarihine kadar uzatılırken, bu sürenin beş yıla kadar daha uzatılması konusunda Cumhurbaşkanına yetki verilmiştir.
Ayrıca, anılan maddenin (2) numaralı fıkrasına “(Diğer kanunlarda yer alan istisna veya muafiyet hükümlerinin açık olarak kesinti suretiyle ödenen vergileri de kapsama almadığı durumlar dahil).” parantez içi ibaresi eklenerek konuya ilişkin tereddütlerin önüne geçilirken (13) numaralı fıkrasının ikinci paragrafına “opsiyon sözleşmeleri” ibaresinden sonra gelmek üzere “ile döviz, kıymetli madenler ve Sermaye Piyasası Kurulunca belirlenen diğer varlıklar üzerine yapılan kaldıraçlı işlemlere ilişkin sözleşmeler” ibaresi eklenerek banka ve aracı kurumlar vasıtasıyla gerçekleştirilen kaldıraçlı alım satım (foreks) işlemlerinden elde edilen gelirlerin de söz konusu madde kapsamında kaynakta kesinti suretiyle vergilendirileceği hükme bağlanmıştır.
Sözü edilen maddeye eklenen ibareler, 01.01.2021 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere yayımlandığı 17.11.2020 tarihinde; düzenlemenin diğer bölümü ise yayımlanma tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Jokeylere yönelik vergilendirme hükümlerinin uygulamasının yürürlüğü uzatılmıştır
GVK’nın geçici 68. maddesinde yapılan değişiklik ile, At Yarışları Hakkında Kanun'a göre lisans sahibi olan veya lisans sahibince yetkilendirilen kişi tarafından organize edilen yarışmalara katılan atların jokeyleri, jokey yamakları ve antrenörlerine ücret olarak yapılan ödemeler üzerinden yüzde 20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılmasını düzenleyen hükmün uygulaması, 31.12.2025 tarihine kadar uzatılmıştır.
Buna göre, lisans sahibi veya lisans sahibince yetkilendirilen kişi aracılığıyla yapılan ücret ödemelerinde gelir vergisi tevkifatı lisans sahibi veya lisans sahibince yetkilendirilen kişi tarafından yerine getirilecektir. Ödemeyi yapanın 94. madde kapsamında tevkifat yapma zorunluluğu bulunup bulunmamasının ve 23. maddenin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde düzenlenmiş olan istisnanın tevkif yoluyla ödenecek gelir vergisine etkisi olmayacaktır. Düzenleme, 17.11.2020 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Kurumlar Vergisi Kanunu ile İlgili Değişiklikler
Halka arz edilen şirketlere yönelik geçici vergi indirimi sağlanmıştır
Halka açıklığı, kaydiliği ve kurumsallaşmayı teşvik etmek amacıyla, payları Borsa İstanbul Pay Piyasasında ilk defa işlem görmek üzere en az %20 oranında halka arz edilen kurumlara yönelik olarak kurumlar vergisi oranının geçici süreyle indirimli olarak uygulanacağı belirlenmiştir.
Buna göre, bankalar, fınansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri, finansman şirketleri, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri hariç olmak üzere;
- Payları Borsa İstanbul Pay Piyasasında işlem görmek üzere en az yüzde 20 oranında ilk defa halka arz edilen kurumların paylarının,
- İlk defa halka arz edildiği hesap döneminden başlamak üzere beş hesap dönemine ait kazançlarına
kurumlar vergisi oranı 2 puan indirimli olarak uygulanacaktır. İndirimden yararlanılan hesap döneminden itibaren beş hesap dönemi içinde pay oranına ilişkin ilgili şartın kaybedilmesi hâlinde, indirimli vergi oranı uygulaması nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faizi ile birlikte tahsil edilecektir.
İndirimli vergi uygulaması, 01.01.2021 tarihinden, özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerde 2021 takvim yılında başlayan özel hesap döneminin başından itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere yayımlandığı 17.11.2020 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Bazı geçici maddelerin yürürlük tarihi uzatılmıştır
İşbu Rehber konusu Kanun ile Kurumlar Vergisi Kanunu (KVK)’nun geçici 11. maddesinde değişikliğe gidilerek, 2021 yılı Şampiyonlar Ligi finalinin Türkiye’de oynanacak olması nedeniyle, buna yönelik kurumlar vergisi istisnasının 2021 yılı finali için geçerli olması sağlanmıştır.
Diğer taraftan, KVK’nın geçici 2. maddesinde yapılan değişiklikle;
- Dernek veya vakıflarca elde edilen GVK’nın 94/1-5 maddesi ile geçici 67. maddesi kapsamında kesinti suretiyle vergilendirilmiş kazanç ve iratlar ve
- Milli Eğitim Bakanlığına bağlı örgün ve yaygın eğitim yapan mesleki ve teknik eğitim okullarındaki atölye ve uygulama birimleri ile anaokulu, kreş, çıraklık ve halk eğitim merkezlerindeki uygulama birimlerine bağlı döner sermaye işletmelerinin elde ettikleri gelirler
dolayısıyla iktisadi işletme oluşmuş sayılmayacağına ilişkin geçici madde hükmünün uygulaması 31.12.2025 tarihine kadar ertelenmiştir. İstisna uygulamalarının süre uzatımına ilişkin düzenlemeler, 17.11.2020 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Diğer Vergisel Düzenlemeler
Konaklama vergisinin yürürlüğü ertelenmiştir
01.01.2021 tarihinde yürürlüğe girmesi planlanan konaklama vergisinin yürürlük tarihi, 7194 sayılı Kanunun 52. maddesinde yapılan değişiklikle, 01.01.2022 tarihine ertelenmiştir.
Katma Değer Vergisi Kanunundaki bazı geçici maddelerin uygulama süresi uzatılmıştır
Katma Değer Vergisi Kanunu’nun geçici 17. maddesinde düzenlenmiş olan uygulamanın süresi, 31.12.2025 tarihine kadar uzatılarak, dâhilde işleme izin belgesine sahip mükelleflerin yurt içinden temin edecekleri maddelerde, tecil-terkin uygulaması kapsamında işlem yapabilmesine devam edilmesi sağlanmıştır.
Diğer taraftan, Millî Eğitim Bakanlığına bilgisayar ve donanımlarının bedelsiz teslimleri ile bunlara ilişkin yazılım teslimi ve hizmetleri, bu mal ve hizmetlerin bağışı yapacak olanlara teslim ve ifasına yönelik katma değer vergisi istisnanın uygulama süresi, 31.12.2020 tarihine kadar uzatılmıştır.
Son olarak yapılan değişiklik ile, 2021 yılı Şampiyonlar Ligi finalinin Türkiye’de oynanacak olması nedeniyle, buna yönelik katma değer vergisi istisnanın 2021 yılı finali için geçerli olması temin edilmiştir.
Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli yatırımcılar ile işletmecilerin kamu arazisi kullanımı nedeniyle ödemeleri gereken tutarların ödeme süreleri bir yıl ertelenmiştir
4706 sayılı Kanuna geçici madde eklenmek suretiyle, ilgili bakanlıklar tarafından üzerinde turizm tesisleri yapılmak üzere adlarına kamu arazisi tahsis edilen Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli yatırımcılar ve işletmecilerden, irtifak hakkı tesis edilip edilmediğine veya kullanma izni verilip verilmediğine bakılmaksızın;
- 01.07.2020 tarihi ile 31.12.2020 tarihi arasındaki dönemde geçici 25. madde kapsamında ertelenen bedeller de dâhil tahsil edilmesi gereken kira, kesin izin, kesin tahsis, irtifak hakkı, kullanma izni, yararlanma, ilave yararlanma bedelleri ve hasılat payları ile
- Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli turizm tesislerinin yatırımcıları ve işletmecilerinden bu faaliyetleri dolayısıyla Hazine taşınmazlarını izinsiz kullanımlarından dolayı aynı dönemde tahsil edilmesi gereken ecrimisillerin
ödeme süreleri, başvuru şartı aranmaksızın bir yıl erteleneceği ve bu alacaklar ertelenen süre sonuna kadar herhangi bir zam veya faiz uygulanmadan tahsil edileceği hükme bağlanmıştır. Bu döneme ilişkin tahsil edilen bedeller iade edilmeyecektir. Bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkili kılınmıştır.
Çalışma Mevzuatına İlişkin Düzenlemeler
90 gün içinde işe başlayanların işsizlik ödeneğinden faydalandıkları döneme ilişkin uzun vadeli sigorta primleri Fondan karşılanacaktır
İşsizlik Sigortası Kanunu'na eklenen ek madde ile, işsizlik ödeneğinden yararlandırılanların;
- İşten ayrılmalarını takip eden 90 gün içinde özel sektör işyerlerinde işe girmeleri ve
- İşe girdiği tarihten itibaren hizmet akdine tabi olarak 12 ay süreyle kesintisiz hizmet akdine tabi olarak çalışmaları
halinde, talepte bulundukları takdirde, işe başladıkları tarihten önce yararlandıkları en son işsizlik ödeneğinden yararlandıkları süre için prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanacak uzun vadeli sigorta primi işveren ve sigortalı hisselerinin tamamının İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanacağı hükmedilmiştir. Bu kapsamda, aynı işsizlik ödeneği hak sahipliği için sadece bir defa yararlanılacaktır.
Düzenleme, Kanunun yayımlandığı 17.11.2020 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Kadın ve genç çalışanlara yönelik prim teşvikinin uygulama süresi uzatılmıştır
Yapılan değişiklikle, kadınların ve gençlerin işgücüne katılımını ve istihdamını artırmak, yeni istihdam yaratılmasını teşvik etmek, mesleki ve teknik eğitimi özendirmek, kalite ve etkinliğini artırmak amacıyla 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nun geçici 10. maddesiyle getirilen prim teşvikinin uygulama süresi, 31.12.2023 tarihine kadar uzatılmıştır.
Bazı uygulamalara ilişkin süre uzatımı konusunda Cumhurbaşkanına yetki verilmiştir
Yapılan değişiklikle, kısa çalışma ödeneğinin süresi ile kısa çalışma ödeneğinden yararlanan sigortalıların normal çalışma sürelerine dönmeleri durumunda İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanarak işverene ödenecek olan prim desteği (normalleşme desteği) uygulama süresinin 30.06.2021 tarihine kadar uzatılması konusunda Cumhurbaşkanına yetki verilmiştir.
Ayrıca, söz konusu değişiklik kapsamında özel sektör işverenlerince;
- Bir önceki yıl ortalamasına ilave istihdam edilen kişiler için 12 ay ve
- Bu kişilerin kadın, genç veya engelli olması durumunda 18 ay
süreyle işverene sağlanan prim teşviki ve gelir vergisi stopaj teşviki ile damga vergisi desteği uygulamalarının süresinin, Cumhurbaşkanınca 31.12.2023 tarihine kadar uzatılabilmesinin önü açılmıştır.
Yeniden istihdam ile kayıtsız şekilde çalışanların kayıt altına alınmasına yönelik prim teşviki getirilmiştir
İşsizlik Sigortası Kanunu'na geçici madde eklenerek, işsiz olan kişilerin yeniden istihdamı ile SGK'ya bildirilmeksizin çalıştırılan kişilerin kayıtlı istihdam edilebilmesi için;
- İş veya hizmet sözleşmesi 01.01.2019 ila 17.04.2020 döneminde sona erenler ile
- Sosyal Güvenlik Kurumu’(SGK)na bildirilmeksizin çalışanların
en son çalıştıkları işyerlerine başvurmaları ve bu işverenler tarafından fiilen çalıştırılmaları halinde, işverenlere iş akdi fesih sınırlamasının devam ettiği süre boyunca her ay, SGK’ya ödenecek tüm primlerden mahsup edilmek üzere günlük 44,15 Türk lirası tutarında prim desteği verileceği hükme bağlanmıştır. İşverenler, prim desteğinin sona ermesi itibariyle, bu düzenleme uyarınca destekten yararlanan sigortalıların yarısından her birini, destekten yararlanılan ortalama süre kadar fiilen çalıştırmakla yükümlü olacaktır. Bu yükümlülüğünü yerine getirmeyen işverenden, ödenen destek tutarı gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilecektir.
Ayrıca, başvuruda bulananlardan işveren tarafından işe alınıp ücretsiz izne ayrılanlar için günlük 39,24 Türk lirası tutarında destek verilecektir. Bu kapsamda nakdi ücret desteğinden yararlananlar genel sağlık sigortalısı sayılacaklar ve genel sağlık sigortasına ilişkin primleri İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır.
Diğer taraftan, başvurusunun kabul edilmediğini SGK’ya bildirenler için hanesinde herhangi bir sosyal güvenlik gelir ya da aylığı veya düzenli sosyal yardım alınmaması kaydıyla, iş akdi fesih sınırlamasının devam ettiği süre boyunca, hane başına günlük 34,34 Türk lirası tutarında destek verileceği hükmedilmiştir.
Hizmetleri SGK'ye bildirilmeksizin çalıştırıldığı işveren tarafından kabul edilenler, işveren tarafından bu şekilde çalıştırıldıkları döneme ilişkin olarak ücret ve ücrete bağlı hakları hariç olmak üzere diğer haklarından feragat etmiş sayılacak ve bu şekilde çalıştırıldıkları dönemde ilgili mevzuatı uyarınca daha önce yararlanmış oldukları sosyal yardım ve diğer haklar için borç çıkarılmayacaktır.
Bu kapsamda başvuruda bulunanlardan hizmetlerini SGK'ya bildirilmeksizin istihdam ettiğini kabul eden işverenlere ilgililerin işveren yanında hizmetleri bildirilmeksizin çalıştırıldığı dönemler için idari para cezası uygulanmayacak ve işsizlik sigortası primi de dahil olmak üzere sigorta primi tahakkuk ettirilmeyecek; ayrıca, ilgili mevzuatta yer alan ortalama ve toplam sigortalı sayısı hesabında dikkate alınmayacaktır.
İşsizlik Sigortası Fonundan bu kapsamda karşılanan tutarlar, gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gelir, gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmayacaktır.
Bu hükümler;
- 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerleri ile 2886 sayılı Kanuna, 4734 sayılı Kanuna ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerleri ile sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar,
- 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında ev hizmetlerinde çalışan sigortalılar ve
- Yurt dışında çalışan sigortalılar
hakkında uygulanmayacaktır. Bu kapsamdaki destekten yararlananları işe alan işverenler; aynı sigortalı için destekten yararlanılan süre boyunca, diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanamayacaktır.
Artması beklenen ekonominin faaliyetlerin istihdamla desteklenmesine yönelik yeni teşvik düzenlenmiştir
İşsizlik Sigortası Kanunu'na eklenen diğer bir geçici madde ile, işverene, Ocak 2019 ila Nisan 2020 döneminde en az sigortalı bildirimi yapılan ay veya dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak istihdam edeceği her bir sigortalı için, iş akdi fesih sınırlamasına ilişkin süre boyunca, prim ödeme gün sayısının 44,15 Türk lirası ile çarpımı sonucu bulunacak tutar her ay bu işverenlerin SGK’ya ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle işverene İşsizlik Sigortası Fonundan destek sağlanacağı hüküm altına alınmıştır. 01.10.2020 tarihi itibarıyla SGK’ya bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı olanlar, sosyal güvenlik kuruluşlarından emeklilik veya yaşlılık aylığı almakta olanlar ile yabancılar kapsama dahil değildir.
İşveren, bu düzenleme uyarınca destekten yararlanan sigortalıların yarısından her birini, uygulama süresinin sona ermesinden itibaren, destekten yararlanılan ortalama süre kadar fiilen çalıştırmakla yükümlü olacaktır. Ödenen destek tutarı, bu yükümlüğünü yerine getirmeyen işverenden, gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilecektir.
Diğer taraftan, bu kapsamda işe başlatılıp işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan sigortalılara iş akdi fesih yasağı süresi içinde ücretsiz izinde bulundukları süre kadar, İşsizlik Sigortası Fonundan günlük 39,24 Türk lirası nakdi ücret desteği verilecektir.
İşsizlik Fonundan bu kapsamda karşılanan tutarlar, gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gelir, gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmayacaktır.
Bu hükümler;
- 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerleri ile 2886 sayılı Kanuna, 4734 sayılı Kanuna ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerleri ile sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar,
- 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında ev hizmetlerinde çalışan sigortalılar ve
- Yurt dışında çalışan sigortalılar
hakkında uygulanmayacaktır. Bu kapsamdaki destekten yararlananları işe alan işverenler; aynı sigortalı için destekten yararlanılan süre boyunca, diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanamayacaktır.
Esnaf Ahilik Sandığının uygulaması ertelenmiştir
Esnaf Ahilik Sandığı uygulamasının yürürlük tarihi, Covid-19 salgınının olumsuz etkileri nedeniyle 01.01.2021 tarihinden 01.01.2024 tarihine ertelenmiştir.
Dernekler, Kooperatifler ile diğer bazı sivil toplum kuruluşlarının genel kurul toplantılarının yeniden uzatılmasının önü açılmıştır
Yapılan değişiklik ile,
- 5253 sayılı Dernekler Kanunu ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanununa göre dernekler tarafından verilecek bildirim ve beyannamelerin verilme süresi ile dernek genel kurul toplantılarının süresi,
- 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu kapsamındaki genel kurul toplantıları,
- 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu ile 5200 sayılı Tarımsal Üretici Birlikleri Kanunu kapsamındaki genel kurul toplantılarının süresinin,
ilgili Bakan tarafından üçer aylık sürelerle üç defaya kadar uzatılabilmesinin önü açılmıştır. Ayrıca, 5553 sayılı Tohumculuk Kanunu kapsamında 2020 yılında yapılması gereken genel kurul toplantılarının 31.12.2020 tarihine kadar erteleneceği ve bu sürenin, Tarım ve Orman Bakanınca dört aya kadar uzatılabileceği hükme bağlanmıştır.
Ertelenen genel kurul toplantıları, ertelemenin sona erdiği tarihten itibaren üç ay içinde yapılacaktır. Mevcut organların görev, yetki ve sorumlulukları erteleme süresi sonrasında yapılacak ilk genel kurula kadar devam edecektir.
Saygılarımızla,