2023 YIL SONU VE 2024 YILI VERGİ UYGULAMALARI

2023 YIL SONU ve 2024 YILI VERGİ UYGULAMALARI

Bilindiği üzere, vergi kanunlarında belirlenen had ve tutarlar ile vergi cezaları, her yıl yeniden değerleme oranı esas alınarak yeniden belirlenmektedir. Bu kapsamda 2024 yılına ilişkin olarak Resmi Gazete’de yayınlanan muhtelif Karar ve Tebliğlerde yer alan hükümler aşağıda özetlenmiştir.

Ayrıca, 2023 yılı kurumlar vergisi beyannamesinin hazırlanmasında dikkate alınacak bilgiler de işbu Rehberde yer almaktadır.

Diğer yandan, 2023 yılına ilişkin yeniden değerleme oranı 25.11.2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “554 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği” ile %58,46 olarak tespit ve ilan edilmiş olup, 2023 yılına ilişkin yeniden değerleme oranı olarak bu oranın dikkate alınması gerekmektedir.

 Saygılarımızla.

VERGİ USUL KANUNU

Tüketiciye Yapılan Satışlarda Fatura Düzenleme Sınırı (R.G.- 30.12.2023)

Tüccar, serbest meslek erbabı ve çiftçiler dışındaki kişilere yani tüketicilere satılan mal ve sunulan hizmet bedelinin belli meblağı aşması halinde fatura düzenlenmesine ilişkin, daha önce 4.400 TL olarak uygulanmakta olan had, “556 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği” uyarınca 01.01.2024 tarihinden itibaren 6.900 TL olacaktır.

Buna göre, 01.01.2024 tarihinden itibaren, tüketicilere satılan mal veya yapılan iş bedelinin 6.900 TL’yi aşması halinde fatura düzenlenmesi zorunludur. Ancak, bu meblağı aşmasa bile tüketicinin istemesi halinde de yazarkasa fişi yerine fatura verilmesi gerekmektedir.

Doğrudan Gider Yazılabilecek Küçük Demirbaş Sınırı (R.G.- 30.12.2023)

Doğrudan gider kaydedilecek küçük demirbaşlar (ve peştemallıklar) için daha önce uygulanmakta olan 4.400 TL’lik sınır, “556 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği” uyarınca 01.01.2024 tarihinden itibaren 6.900 TL olacaktır.

Usulsüzlük Cezaları (R.G.- 30.12.2023)

I. ve II. derece usulsüzlükler için uygulanan maktu cezaların tamamı yeniden değerleme oranı olan %58,46 kadar artırılmıştır. 01.01.2024 tarihinden itibaren geçerli olacak yeni hadler “556 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği” ekinde yer almaktadır.

Özel Usulsüzlük Cezaları (R.G.- 30.12.2023)

Özel usulsüzlük cezalarına ilişkin tüm hadler, 01.01.2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere %58,46 nispetinde artırılmış olup, 01.01.2024 tarihinden itibaren geçerli yeni hadler “556 Sıra No.lu VUK Genel Tebliğine” ekli tabloda yer almaktadır. Buna göre, 2024 yılında her bir belge için kesilebilecek asgari ceza tutarında artışa gidilmiştir. Söz konusu ceza 2024 yılında 3.400 TL olarak uygulanacaktır. Her bir belge nev’ine ilişkin kesilecek toplam ceza üst limiti de artırılmış olup söz konusu limit 2024 yılı için 1.700.000 TL olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla, örneğin, verilmesi ve alınması icap eden fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu ile serbest meslek makbuzlarının verilmemesi, alınmaması veya düzenlenen bu belgelerde gerçek meblağdan farklı meblağlara yer verilmesi halinde; bu belgeleri düzenlemek ve almak zorunda olanların her birine, her bir belge için bu belgelere yazılması gereken meblağ veya meblağ farkının %10’u nispetinde kesilecek özel usulsüzlük cezasında asgari ceza miktarı 3.400 TL, bir takvim yılı içinde her bir belge nevine ilişkin olarak kesilecek toplam ceza üst limiti 1.700.000 TL olarak belirlenmiştir.

Ayrıca, Ba-Bs formlarını zamanında vermeyen birinci sınıf tüccarlar için 2024 yılında uygulanacak olan özel usulsüzlük cezası tutarında 2023 yılına nazaran 4.300 TL artırıma gidilmiş ve 7.500 TL olarak uygulanan tutar 2024 yılı için 11.800 TL olarak değiştirilmiştir. Kanuni süresinde verilmiş olan bildirimlerin kanuni sürenin sonunda başlayarak 10 gün içinde düzeltilmesi durumunda ceza uygulanmayacak, bu süreyi izleyen 15 gün içerisinde düzeltilen bildirimlerde normal cezanın %20’si oranında (birinci sınıf tüccarlar için 2.360 TL) özel usulsüzlük cezası kesilecektir. Takip eden zamanlarda yapılacak olan düzeltmeler için ise genel ceza miktarı (11.800 TL) uygulanacaktır.

Şüpheli Ticari Alacak Sınırı (R.G.- 30.12.2023)

26.10.2021 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 7338 sayılı Kanun ile VUK’un 323. maddesinde yapılan değişiklik ile; yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla istenilmesine rağmen borçlu tarafından ödenmemiş bulunan ve 3.000 TL’yi aşmayan alacakların şüpheli alacak sayılabileceği düzenlenmiştir.

Buna göre, 21 Ekim 2021 tarihinden itibaren, 3.000 TL’yi aşmayan bu alacaklar için karşılık ayrılabilecek ve gider olarak dönem kar/zarar hesabında dikkate alınabilecektir.

 “556 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği” ile 2023 yılı için dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük olan alacaklara ilişkin azami tutar 14.000 TL olarak belirlenmiştir.

GELİR VERGİSİ KANUNU

Yemek Bedeli İstisnası (R.G.- 30.12.2023)

İşyeri veya işyeri müştemilatı dışında kalan yerlerde personele verilen yemekle ilgili günlük (KDV Hariç) 110,00 TL olan istisna tutarı, 01.01.2024 tarihinden itibaren (KDV Hariç) 170,00 TL olarak değiştirilmiştir. Bu tutar KDV dahil edildiğinde 187,00 TL olarak dikkate alınacaktır.

Ulaşım Bedeli İstisnası (R.G.- 30.12.2023)

07.12.2019 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 7194 Sayılı Kanun ile, hizmet erbabının toplu olarak işyerlerine gidip gelmelerini sağlamak maksadıyla işverenlerce taşıma hizmeti verilmeyen durumlarda, çalışılan günlere ait;

• Bir günlük ulaşım bedelinin 10 TL'yi aşmaması ve
• Buna ilişkin ödemenin toplu taşıma kartı, bileti veya bu amaçla kullanılan ödeme araçlarının temini şeklinde yapılması halinde, sözü edilen tutar gelir vergisinden istisna olacağı düzenlenmişti.

Ödemenin bu tutarı aşması halinde aşan kısım ile hizmet erbabına ulaşım bedeli olarak nakden yapılan ödemeler ve bu amaçla sağlanan menfaatler ücret olarak vergilendirilecek olup, düzenleme 01.01.2020 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir. Hizmet erbabının toplu olarak işyerlerine gidip gelmelerini sağlamak maksadıyla işverenlerce taşıma hizmeti verilmeyen durumlarda, çalışılan günlere ait günlük (KDV Hariç) 10 TL olarak belirlenen ve 2020 yılında (KDV Hariç) 12 TL, 2021 yılında (KDV Hariç) 13 TL, 2022 yılında (KDV Hariç) 25,50 TL (2022 ilk 6 ayda 17 TL), 2023 yılında (KDV Hariç) 56 TL olarak uygulanan istisna tutarı, 01.01.2024 tarihinden itibaren (KDV Hariç) 88 TL olarak değiştirilmiştir. Buna göre, 2023 yılında uygulanacak vergiden müstesna ulaşım bedeli KDV dahil 105,60 TL olacaktır.

Engellilik İndirimi (R.G.- 30.12.2023)

Gelir Vergisi Kanunu’nun 31. maddesinde yer alan aylık engellilik indirimi tutarları 2023 yılında I. Derece engelliler için 4.400 TL, II. Derece engelliler için 2.600 TL, III. Derece engelliler için 1.100 TL olarak belirlenmişti. Söz konusu tutarlarda artırıma gidilmiş olup, ilgili tutarlar 01.01.2024 tarihi sonrasında;

• I. Derece engelliler için 6.900 TL,
• II. Derece engelliler için 4.000 TL,
• III. Derece engelliler için 1.700 TL olarak belirlenmiştir.

Binek Otomobillere İlişkin Gider Kısıtlaması (R.G.- 30.12.2023)

07.12.2019 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 7194 Sayılı Kanun ile, faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, ticari kazanç ve serbest meslek kazancı elde eden gelir vergisi mükellefleri ile kurumlar vergisi mükellefleri tarafından kiralama yoluyla elde edilen veya satın alınan binek otomobillerine ilişkin giderlerin bir kısmının gider olarak dikkate alınabileceği belirlenmek suretiyle 01.01.2020 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere gider kısıtlamasına gidilmişti. Öte yandan 2022 yılına ilişkin olarak binek otomobillerine yönelik gider olarak dikkate alınabilecek sınırlar;

• Binek otomobillerinin iktisabına ilişkin özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi toplamının en fazla 200.000 TL 'ye kadarlık kısmı,
• Özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin doğrudan gider olarak kaydedildiği durumlarda, bu vergiler hariç ilk iktisap bedeli 230.000 TL’yi aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı,
• Söz konusu vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde, amortismana tabi tutan 430.000 TL'yi aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı ve
• Kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedeli 8.000 TL tutarındaki kısmı şeklinde belirlenmiş iken;

Söz konusu tutarlar 01.01.2024 tarihi itibariyle geçerli olmak üzere 2024 yılı için aşağıdaki gibi tespit edilmiştir;

• Binek otomobillerinin iktisabına ilişkin özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi toplamının en fazla 690.000 TL'ye kadarlık kısmı,
• Özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin doğrudan gider olarak kaydedildiği durumlarda, bu vergiler hariç ilk iktisap bedeli 790.000 TL’yi aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı,
• Söz konusu vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde, amortismana tabi tutan 1.500.000 TL'yi aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı ve
• Kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedeli 26.000 TL tutarındaki kısmı.

Gelir Vergisi Tarifesi (R.G.- 30.12.2023)

07.12.2019 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 7194 Sayılı Kanun ile, üç dilim olarak uygulanan gelir vergisi tarifesine dördüncü dilim eklenerek en yüksek gelir vergisi oranı %35’ten %40’a yükseltilmiş ve 01.01.2019 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmişti.

2024 yılı gelirlerine (ücretler dahil) 01.01.2024 tarihinden itibaren uygulanacak Gelir Vergisi Tarifesi ile 2023 takvim yılına ilişkin olup 2024 yılında beyan edilecek olan gelirlere uygulanacak Gelir Vergisi Tarifeleri ayrı tablolar halinde Rehberimizin 1. no.lu ekinde yer almaktadır. (Ek-1: Gelir Vergisi Tarifeleri)

KURUMLAR VERGİSİ KANUNU (NAKDİ SERMAYE FAİZ İNDİRİMİ)

Kurumlar Vergisi Kanunu‘nun 10/1. maddesinin (ı) bendi uyarınca, sermaye şirketleri ilgili hesap dönemi içinde, ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları veya yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan "Bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı (TL Üzerinden Açılan Ticari Krediler (Tüzel Kişi Kurumsal Mevduat Hesapları ve Kurumsal Kredi Kartları Hariç)” dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın %50'sini kurum kazancından indirilebilecektir.

Bu çerçevede 2022 hesap dönemine ilişkin olarak indirim uygulamasında, %13,47 oranı dikkate alınmış iken; 2023 hesap dönemine ilişkin olarak indirim uygulamasında, TCMB tarafından en son açıklanan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı olan %52,73 oranı dikkate alınacaktır.

Söz konusu indirimden, sadece 2023 yılı Kurumlar Vergisi Beyannamesi üzerinde yararlanılması mümkün bulunmaktadır. Bununla birlikte, kazancın yetersiz olması nedeniyle ilgili hesap döneminde indirim konusu yapılamayan tutarlar, izleyen hesap dönemine ilişkin geçici vergilendirme dönemlerine ait geçici vergi matrahlarının tespitinde indirim konusu yapılabilecektir.

KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU (R.G.- 30.12.2023)

Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 29. maddesine göre, Cumhurbaşkanı tarafından vergi nispeti indirilen teslim ve hizmetler ile ilgili olup teslim ve hizmetin gerçekleştiği vergilendirme döneminde indirilemeyen ve tutarı Cumhurbaşkanınca tespit edilecek sınırı aşan vergi, mahsuben iade edilecektir. Yılı içinde mahsuben iade edilemeyen vergi ise nakden iade edilecektir.

İndirimli orana tabi işlemlerden doğan KDV iade taleplerinde, bu işlemler nedeniyle yüklenilen ve indirim yoluyla giderilemeyen KDV tutarının iade konusu yapılamayacak kısmı ile ilgili olarak 2017 yılında geçerli olan 2017/9759 Sayılı BKK uyarınca bu limit 2017 yılı için 10.000 TL olarak belirlenmiş ve bir önceki yılda belirlenen tutarın izleyen yıllarda yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanacağı açıklanmıştı. Ayrıca bu şekilde yapılacak hesaplamada, 50 TL ve daha düşük tutarlar dikkate alınmayacak, 50 TL’den fazla olan tutarlar ise 100 TL’nin en yakın katı olarak dikkate alınacaktır.

Bu kapsamda, 2023 yılı için 57.300 TL olarak belirlenen tutar, “48 Seri No.lu KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ”de açıklandığı üzere, 2023 yılı yeniden değerleme oranında (%58,46) artırılarak 2024 yılı için 90.800 TL olarak belirlenmiştir.

MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ

Bilindiği üzere, her yılın motorlu taşıtlar vergisi (MTV), MTV Kanunu’nun 10. maddesi uyarınca bir önceki yıl MTV tutarlarının o yılın yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle belirlenmekte olup, maddenin ikinci fıkrası uyarınca Cumhurbaşkanı; yeniden değerleme oranının %50 fazlasını geçmemek, % 20'sinden az olmamak üzere yeni oranlar tespit etmeye ve taşıt değerlerini ayrı ayrı veya birlikte yeniden belirlemeye yetkilidir.

2023 yılı için yeniden değerleme oranı %58,46 olarak tespit edilmiş ve 25.11.2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “554 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği” ile ilan edilmiştir.

Bu suretle artırılan MTV tutarları, 30.12.2023 tarihli Resmi Gazete’de (2. Mükerrer) Hazine ve Maliye Bakanlığınca yayımlanan “56 Seri No.lu MTV Genel Tebliği” ile 2024 yılında uygulanacak olan motorlu taşıtlar vergisi (MTV) tarifeleri belirlenmiştir.

Diğer yandan 7061 Sayılı Kanun ile yapılan değişiklik uyarınca MTV hesaplamasında;

• 31.12.2017 tarihinden önce kayıt ve tescil edilen taşıtlar ile
• 12.01.2018 tarihinden itibaren kayıt ve tescil edilen taşıtlar için

ayrı tarifeler uygulanacağı belirlenmişti. Buna göre, söz konusu sınıflandırma çerçevesinde araçlara ilişkin motorlu taşıt vergisi tutarları aşağıdaki gibidir.

31.12.2017 Tarihinden Önce Kayıt Ve Tescil Edilen Taşıtlar İçin (I/A) Sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Tarifesi

31.12.2017 tarihinden (bu tarih dahil) önce kayıt ve tescil edilen otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzeri taşıtlar, aşağıda yer alan (I/A) sayılı tarifeye göre vergilendirilecektir.

Diğer yandan 7103 sayılı Kanun ile, MTV Kanunu’nun 2. maddesinin birinci fıkrasına elektrikle çalışan motorlu araçlara yönelik “motor gücü” tanımlaması eklenmiş olup, buna göre motor gücü, taşıtların elektrik motorlarını imal eden fabrikalarca uluslararası normlara göre tespit edilen ve kilovat (kW) olarak ifade olunan azami güç olarak tanımlanmıştır.

Anılan Kanuna eklenen fıkralarla sadece elektrik motoru olan taşıtlardan 31.12.2017 tarihinden (bu tarih dahil) önce kayıt ve tescil edilen otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerleri araçlardan Kanuna ekli (I/A) sayılı tarifede yer alan ve sadece elektrik motoru olan taşıtlardan, motor gücü; 

• 70 kW’ı geçmeyenler birinci satırında,
• 70 kW’ı geçen fakat 85 kW’ı geçmeyenler ikinci satırında,
• 85 kW’ı geçen fakat 105 kW’ı geçmeyenler üçüncü satırında,
• 105 kW’ı geçen fakat 120 kW’ı geçmeyenler dördüncü satırında,
• 120 kW’ı geçen fakat 150 kW’ı geçmeyenler beşinci satırında,
• 150 kW’ı geçen fakat 180 kW’ı geçmeyenler altıncı satırında,
• 180 kW’ı geçen fakat 210 kW’ı geçmeyenler yedinci satırında,
• 210 kW’ı geçen fakat 240 kW’ı geçmeyenler sekizinci satırında,
• 240 kW’ı geçenler dokuzuncu satırında

yaşları itibarıyla yer alan vergi tutarlarının %25’i oranında vergilendirilecektir.

01.01.2018 tarihinden sonra kayıt ve tescil edilen taşıtlar için (I) Sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Tarifesi

01.01.2018 tarihinden (bu tarih dahil) sonra kayıt ve tescil edilen otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzeri taşıtlar ile motosikletler aşağıdaki (I) sayılı tarifeye göre vergilendirilecektir.

Diğer yandan MTV Kanununa eklenen fıkralarla 01.01.2018 tarihinden itibaren kayıt ve tescil edilen ve sadece elektrik motoru olan taşıtlardan otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerleri, Kanuna ekli (I) sayılı tarifenin

“1- Otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerleri” başlıklı bölümünde yer alan ve sadece elektrik motoru olan taşıtlardan, motor gücü;

• 70 kW’ı geçmeyenler birinci satırında,
• 70 kW’ı geçen fakat 85 kW’ı geçmeyenler ikinci satırında,
• 85 kW’ı geçen fakat 105 kW’ı geçmeyenler üçüncü satırında,
• 105 kW’ı geçen fakat 120 kW’ı geçmeyenler dördüncü satırında,
• 120 kW’ı geçen fakat 150 kW’ı geçmeyenler beşinci satırında,
• 150 kW’ı geçen fakat 180 kW’ı geçmeyenler altıncı satırında,
• 180 kW’ı geçen fakat 210 kW’ı geçmeyenler yedinci satırında,
• 210 kW’ı geçen fakat 240 kW’ı geçmeyenler sekizinci satırında,
• 240 kW’ı geçenler dokuzuncu satırında

yaşları itibarıyla yer alan vergi tutarlarının %25’i oranında vergilendirilecektir.

Anılan Kanununa eklenen fıkralarla sadece elektrik motoru olan taşıtlardan motosikletler, Kanuna Ekli (I) sayılı tarifenin “2- Motosikletler” başlıklı bölümünde yer alan ve sadece elektrik motoru olan taşıtlardan, motor gücü;

• 6 kW’ı geçen fakat 15 kW’ı geçmeyenler bu bölümün birinci satırında,
• 15 kW’ı geçen fakat 40 kW’ı geçmeyenler bu bölümün ikinci satırında,
• 40 kW’ı geçen fakat 60 kW’ı geçmeyenler bu bölümün üçüncü satırında,
• 60 kW’ı geçenler bu bölümün dördüncü satırında

yaşları itibarıyla yer alan vergi tutarlarının %25’i oranında vergilendirilecektir.

(II) Sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Tarifesi

(I) ve (I/A) sayılı tarifelerde yazılı otomobil, arazi taşıtı, kaptıkaçtı ve benzerleri ile motosikletler dışında kalan motorlu kara taşıtları, aşağıdaki (II) sayılı tarifeye göre vergilendirilir.

(II) Sayılı Tarife

Diğer yandan 7103 sayılı Kanun ile, MTV Kanunu’nun 2. maddesinin 1. fıkrasında değişiklik yapılarak, minibüs tanımlamasında taşıma kapasitesi on yedi kişiye, otobüs tanımlamasında taşıma kapasitesi on sekiz kişiye çıkarılmış olup, buna göre, insan taşımak amacıyla imal edilmiş taşıtlar da minibüs olarak vergilendirilecektir.

Anılan Kanuna eklenen fıkralarla sadece elektrik motoru olan taşıtlardan;

• Panel van ve motorlu karavanlar, Kanuna ekli (II) sayılı tarifenin “2) Panel van ve motorlu karavanlar (Motor Silindir hacmi)” başlıklı bölümünde yer alan ve sadece elektrik motoru olan taşıtlardan, motor gücü;
  • 115 kW’ı geçmeyenler bu bölümün birinci satırında,
  • 115 kW’ı geçenler bu bölümün ikinci satırında,
• (II) sayılı tarifedeki minibüs, otobüs, kamyonet, kamyon, çekici ve benzeri taşıtlar, bu taşıtlara ilişkin tarifede

yaşları itibarıyla yer alan vergi tutarlarının %25’i oranında vergilendirilecektir.

(IV) Sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Tarifesi

Uçak ve helikopterler (Türkkuşu, Türk Hava Kurumuna ait olanlar hariç) aşağıdaki (IV) sayılı tarifeye göre vergilendirilecektir.

Ayrıca, MTV Kanunu’nun 6. maddesinin birinci fıkrası uyarınca; Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından tutulan sivil hava vasıtaları siciline zirai ilaçlama amacıyla kullanılmak üzere kayıt ve tescil edilmiş olan uçaklar için, bu tarifede belirtilen motorlu taşıtlar vergisi tutarları %25'i oranında uygulanacaktır. 

ÖZEL İLETİŞİM VERGİSİ KANUNU (R.G.-30.12.2023)

30.12.2023 tarihli Resmi Gazete’de (2. Mükerrer) yayımlanan “22 seri no.lu Özel İletişim Vergisi Genel Tebliği”nde belirlendiği üzere, 2024 yılında cep telefonu aboneliğinin ilk tesisinde maktu olarak alınan vergi tutarı 01.01.2024 tarihinden itibaren 400,00 TL olarak uygulanacaktır.

ÇEVRE TEMİZLİK VERGİSİ KANUNU (R.G.- 30.12.2023)

30.12.2023 tarihli Resmi Gazete’de (2. Mükerrer) yayımlanan “57 seri no.lu Belediye Gelirleri Kanunu Genel Tebliği”nde, çevre temizlik vergisinin uygulama esasları açıklanmış olup buna göre, konutlar ve işyerleri için ayrı şekilde belirleme yapılmıştır.

2024 yılı için konutlara ait Çevre Temizlik Vergisi, su tüketim miktarı esas alınmak suretiyle metreküp başına büyükşehir belediyelerinde 2,30 TL, diğer belediyelerde 1,70 TL olarak belirlenmiştir.

2024 yılı için işyerleri ve diğer şekilde kullanılan binalara ait Çevre Temizlik Vergisi ise, aşağıdaki tarifelere göre alınacaktır.

• Büyükşehir belediyeleri dışındaki belediyelerde uygulanacak çevre temizlik vergisi tarifesi:

• Büyükşehir belediyelerinde uygulanacak çevre temizlik vergisi tarifesi:

Büyükşehir belediye sınırları içinde bulunanlar hariç olmak üzere, kalkınmada öncelikli yörelerdeki belediyeler ile nüfusu 5.000’den az olan belediyelerde yukarıdaki tarife %50 indirimli olarak uygulanacaktır.

Su tüketim miktarı esas alınmak suretiyle hesaplanan konutlara ait çevre temizlik vergisi, su faturasında ayrıca gösterilmek suretiyle tahakkuk etmiş sayılır. Bu suretle tahakkuk eden vergi, su tüketim bedeli ile birlikte belediyelerce tahsil edilir.

İş yeri ve diğer şekillerde kullanılan binalara ait çevre temizlik vergisi, belediyelerce binaların tarifedeki derecelere intibak ettirilmesi üzerine her yılın Ocak ayında yıllık tutarı itibarıyla tahakkuk etmiş sayılır. Tahakkuk eden vergi, bir defaya mahsus olmak üzere, belediyelerin ilan mahallerinde bir ay süreyle topluca ilan edilir. İş yeri ve diğer şekilde kullanılan binalarla ilgili olarak tahakkuk eden bu vergi, her yıl, emlak vergisinin taksit sürelerinde (Mayıs ve Kasım aylarında) ödenir.

HARÇLAR KANUNU (R.G.-30.12.2023)

01.01.2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, %58,46 nispetindeki yeniden değerleme oranında artırılmış bulunan maktu harçlar ile maktu ve nispi harçların asgari ve azami miktarlarını belirleyen hadleri içeren yeni tarifeler, “94 seri no.lu Harçlar Kanunu Genel Tebliği”nde yayımlanmıştır.

Bu çerçevede, finansal kuruluşlar tarafından 31.12.2024 tarihine kadar ödenecek “Finansal Faaliyet Harçları” ve diğer bazı harçlar aşağıdaki gibidir:

DAMGA VERGİSİ KANUNU (R.G.-30.12.2023)

01.01.2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, %58,46 nispetindeki yeniden değerleme oranında artırılmış bulunan maktu damga vergilerini içeren yeni tarifeler, “68 seri no.lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği”nde yayınlanmıştır.

Tebliğde sadece maktu damga vergisi tutarlarında artırıma gidilmiş olup, nispi vergiler yönünden bir değişiklik öngörülmemiştir.

Bu durumda, örneğin;

• Ücret bordrolarında binde 7,59,
• Kira sözleşmelerinde binde 1,89,
• Belli parayı ihtiva eden diğer sözleşmelerde binde 9,48 olarak

olarak uygulanmakta olan damga vergisi nispetleri, 01.01.2024 tarihinden itibaren yine aynı nispetlerde uygulanmaya devam edilecektir.

Belli para ihtiva etmeyen sözleşmeler ise damga vergisine tabi bulunmamaktadır.

Diğer yandan, söz konusu Tebliğde her bir kâğıttan alınacak damga vergisine ilişkin üst sınır 01.01.2024 tarihinden itibaren uygulanmak üzere 17.006.516,30 TL olarak belirlenmiştir.

VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ KANUNU (R.G.- 30.12.2023)

Veraset yoluyla veya ivazsız intikallerde 2024 yılında tatbik edilecek istisna sınırları ile vergi tarifesi, “55 seri no.lu Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu Genel Tebliği” ile ilan edilmiştir.

Buna göre yeni istisna hadleri aşağıdaki şekilde tatbik edilecektir;

• Evlatlıklar dahil, füruğ ve eşten her birine isabet eden miras hisselerinde 1.609.552 TL (füruğ bulunmaması halinde eşe isabet eden miras hissesinde 3.221.082 TL),
• İvazsız suretle meydana gelen intikallerde 37.059 TL,
• Para ve mal üzerine düzenlenen yarışma ve çekilişlerde kazanılan ikramiyelerde 37.059 TL olarak dikkate alınacaktır.

01.01.2024 tarihinden itibaren veraset yolu ile veya ivazsız surette meydana gelen intikallerde veraset ve intikal vergisi aşağıdaki tarifeye göre hesaplanacaktır.

Bir şahsa ana, baba, eş ve çocuklarından (evlatlıktan evlat edinenlere yapılan ivazsız intikaller hariç) ivazsız mal intikali halinde vergi, ivazsız intikallere ilişkin tarifede yer alan oranların %50’si uygulanacaktır.

ASGARİ ÜCRET (R.G.-29.12.2022)

Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun 27.12.2023 tarih ve 2023/2 sayılı Kararına göre, bir çalışanın 01.01.2024-31.12.2024 tarihleri arasında günlük normal çalışma karşılığı asgari ücreti brüt 666,75 TL; aylık normal çalışma karşılığı asgari ücreti brüt 20.002,50 TL olarak tespit edilmiştir.

Söz konusu Karar ile tespit edilen ve 01.01.2024 tarihinden itibaren yıllık uygulanacak olan brüt asgari ücret tutarı ve işverene maliyeti aşağıdaki gibidir:

(*) Sigorta primi işveren payının hesabında 5 puanlık indirim dikkate alınmıştır.

Buna göre 2024 yılı brüt asgari ücret toplamı (20.002,50*12=) 240.030,00 TL olacaktır.

İŞSİZLİK SİGORTASI PRİMİ

4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nun 5234 sayılı Kanun’un 19. maddesi ile değiştirilen 49. maddesinde belirlenen prim nispetleri aşağıda yer almaktadır:

DİĞER HUSUSLAR

Reeskont Oranları ve Döviz Kurları

T.C. Merkez Bankası tarafından 31.12.2022 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan “Reeskont ve Avans İşlemlerinde Uygulanacak Faiz Oranlarının Tespitine İlişkin Tebliğ” ile, avans işlemlerinde uygulanmakta olan faiz oranı yıllık %41,75 olarak belirlenmiş olup, söz konusu oran halen geçerli bulunmaktadır.

Buna göre, Vergi Usul Kanunu’nun 281. ve 285. maddeleri kapsamında gerçekleştirilecek olan reeskont işlemlerinde, senette faiz nispetinin açıklanmadığı durumlarda, %41,75 oranının kullanılması gerekecektir.

Diğer yandan, Çek Kanunu’nun geçici 3/5. maddesinde yer alan “31.12.2023 tarihine kadar, üzerinde yazılı düzenleme tarihinden önce çekin ödenmek için muhatap bankaya ibrazı geçersizdir.” hükmündeki “31.12.2023” tarihi, 27.12.2023 tarihli ve 7491 sayılı Kanunun 65. maddesi ile, "31.12.2025" olarak değiştirilmiş bulunmaktadır. Buna göre, ileri düzenleme tarihli çeklerin, seçimlik hakkın kullanılması durumunda, 31.12.2025 tarihine kadar reeskonta tabi tutulması mümkündür.

Diğer taraftan, döviz üzerinden düzenlenmiş olan senetlerin reeskontunda uygulanacak olan LIBOR ve EURIBOR oranları ile döviz kurlarına ait bilgiler ise Rehberimizin 2 no.lu ekinde yer almaktadır. (Ek-2: LIBOR ve EURIBOR Oranları ile Döviz Kurları) Euro dışındaki dövizli senetlerin reeskontunda, dövizli tutar çapraz kur ile Amerikan Dolarına çevrilecek ve LİBOR oranı ile iskonto edilecektir. Euro senetleri ise EURIBOR oranı ile reeskonta tabi tutulacaktır.

Menkul Kıymetlerin Değerlemesi

Bilindiği üzere, portföyünün en az %51’i hisse senedinden oluşan menkul kıymet yatırım fonları ile hisse senetleri, “alış bedeli” ile değerlenecektir. Bunların dışında kalan menkul kıymetler borsa rayici ile, borsa rayici belli olmayanlar (borsada son gün işlem görmeyenler dâhil) gün esasına göre değerlenecektir. Anılan değerleme hükümleri kesin alışı yapılan kâğıtlara uygulanacaktır. 31.12.2023 tarihi itibariyle borsada işlem gören devlet tahvilleri, hazine bonoları, özel sektör tahvil ve bonoları ile kamu ve özel sektör kira sertifikalarının değerleri, Rehberimizin 2 no.lu ekinde yer almaktadır. (Ek-2: Borsa Değerleri)

Repo işlemlerinde ise gün esasına göre faiz hesaplanacaktır. Gerek borsa rayicine gerekse gün esasına göre hesaplanan gelir karşılıkları ticari ve mali karın hesabında gelir olarak dikkate alınacaktır. Menkul kıymet gelir karşılıklarına isabet eden ve ilgili dönem beyannamesinin verilmesi gereken sürenin sonuna kadar tevkif edilmiş olan kurumlar (stopaj) vergisi; tevsik edilmek kaydıyla kurumlar vergisi beyannamesinde hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edilecektir.

Geçici Vergi Uygulamaları

2022 yılı vergilendirme dönemine ilişkin verilecek beyannamelerden itibaren uygulanmak üzere 26.10.2021 tarihinde yürürlüğe giren 7338 sayılı Kanunun 9. maddesiyle Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 120. Maddesinde değişiklik yapılmıştır. 

 İlgili değişiklikle cari vergilendirme döneminin ilk dokuz ayı, üçer aylık dönemler itibariyle geçici vergi dönemleri olarak belirlenmiştir.

Buna göre, cari vergilendirme dönemi içerisindeki üç, altı ve dokuz aylık periyodlar üçer aylık dönemler itibariyle geçici vergi dönemleri kabul edilmektedir. İlgili takvim yılı veya hesap döneminin son üç aylık dönemi ise geçici vergi dönemi kapsamında sayılmayacak, madde kapsamındaki mükellefler tarafından bu dönem için geçici vergi beyannamesi verilmeyecektir.

Geçici vergi dönemleri 01.01.2024 tarihinden itibaren aşağıdaki gibi olacaktır:

Birinci dönem: Ocak - Mart

İkinci dönem: Ocak - Haziran

Üçüncü dönem: Ocak - Eylül

Hesaplanan geçici vergi üç aylık dönemi izleyen ikinci ayın 14. günü akşamına kadar bağlı olunan vergi dairesine beyan edilir ve 17. günü akşamına kadar ödenecektir. Ancak beyanname verme ve ödeme sürelerinin son gününün resmi tatile rastlaması halinde tatili takip eden ilk işgünü beyanname verme ve ödeme sürelerinin son günü olmaktadır.

Yukarıda yer alan süreler dikkate alınarak beyan edilecek ve ödenecek olan 2023 yılı kurumlar vergisi matrahının hesabı sırasında dikkate alınacak diğer faydalı bilgiler Rehberimizin 2 no.lu ekinde yer almaktadır.

Saygılarımızla,

EK-1

2023 yılı gelirlerine (ücretler dahil) uygulanacak Gelir Vergisi Tarifesi:

2024 yılı gelirlerine (ücretler dahil) uygulanacak Gelir Vergisi Tarifesi:

Ayrıca, 7194 Sayılı Kanun ile GVK’da yapılan değişiklik ile tek işverenden alınan tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücret gelirleri toplamının gelir vergisi tarifesinin 4. gelir diliminde yer alan tutarı (2023 yılı için 1.900.000 TL) aşması halinde beyan edilecektir.

EK-2

Döviz Kurları:

Çapraz Kur    1 Euro = 1,1065 ABD Doları

Borsa Rayiçleri:

 Libor/Euribor Faiz Oranları: