7351 Sayılı Kanun (Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu İle Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi 04.01.2022 tarihinde TBMM’ye sunulmuştu.

Yürütme ve yürürlük maddeleri dahil toplam 18 maddeden oluşan Kanun Teklifi ile yapılması öngörülen düzenlemelerden öne çıkan bazıları 10.01.2022 tarihli, 9 sayılı Duyurumuzda yer almıştı.

Yukarıda belirtilen Kanun Teklifi “7351 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” adıyla 22.01.2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

7351 sayılı Kanuna ilişkin detaylı açıklamalarımız aşağıda bilgilerinize sunulmuştur.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Nezdinde Bulunan Yabancı Ülke Merkez Bankalarına Ait Para, Alacak, Mal, Hak ve Varlıklar Haczedilemeyecektir

TCMB Kanunu’nun 40. maddesine “Banka nezdinde bulunan yabancı ülke merkez bankalarına ait para, alacak, mal, hak ve varlıklar haczedilemez, üzerlerine ihtiyati tedbir veya ihtiyati haciz konulamaz.” hükmü eklenmiştir. Böylelikle, Merkez Bankalarıyla kurulan ilişkilerin işin gerektirdiği diplomatik hassasiyet ve ekonomik güven temelinde yürütülmesini teminen diğer merkez bankalarının TCMB nezdindeki para, mal, alacak, hak ve varlıkları haczedilemeyecektir.

Söz konusu düzenleme, Kanun’un Resmi Gazete’de yayımlandığı 22.01.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Vergi Kanunları Uyarınca İadesi Talep Edilen Vergilere İlişkin Olarak Açılan Davalarda Yürütmenin Durdurulması Kararı Verilebilmesi İçin %50 Teminat Şartı Getirilmiştir

İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 27. maddesi uyarınca Danıştay veya idari mahkemeler, idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkansız zararların doğması halinde yürütmenin durdurulmasına karar verebilmekte, bu kararların teminat karşılığında verilmesi esas olmakla birlikte durumun gereklerine göre teminat aranmayabilmektedir.

Diğer yandan, vergi kanunları uyarınca iade talep eden mükelleflerin taleplerinin gerekli şartları taşımaması nedeniyle kabul edilmemesi veya vergi incelemesi sonucu yerine getirileceğinin bildirilmesi üzerine iade yapılmakta ve yapılan incelemeler sonucunda bu iadelerin haksız yere alındığı yönünde tespit yapıldığında, teminat aranmaksızın verilmiş bulunan yürütmeyi durdurma kararlarına göre iade edilmiş olan tutarların büyük bir çoğunluğunu mükelleflerden geri alınamamaktadır.

Yukarıdaki gerekçeler dikkate alınarak, vergi güvenliğinin sağlanması bakımından, İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 27. maddesine “Vergi kanunları uyarınca iadesi talep edilen vergilere ilişkin olarak açılan davalarda, dava konusu tutarın %50’si oranında teminat alınmadan yürütmenin durdurulması kararının verilemez.” hükmü eklenmiştir. Buna göre, yürütmenin durdurulması kararı üzerine KDV iadesi yine yapılabilecek; ancak yürütmenin durdurulmasına karar verilebilmesi için iadesi talep edilen tutarın %50’sinin teminat olarak verilmesi gerekecektir.

Söz konusu düzenleme, Kanun’un Resmi Gazete’de yayımlandığı 22.01.2022 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.

Bireysel Emeklilikte Halihazırda %25 Olarak Belirlenmiş Olan Devlet Katkısı Oranı %30’a Yükseltilmiştir

Halihazırda %25 olarak tatbik edilen Devlet katkısı oranı %30’a yükseltilmiştir. Bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı paylarına yönelik bu düzenlemenin halihazırda sistemde yer alan katılımcıların bundan sonra yapacakları ödemelere de uygulanmasına imkan sağlanmıştır. Söz konusu düzenleme Kanun’un Resmi Gazete’de yayımlandığı 22.01.2022 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.

BOTAŞ Tarafından Bölgesel ve İklimsel Koşullar Dikkate Alınarak İl veya Bölge Bazında Kademeli Doğal Gaz Satışı Uygulanabilecektir

Doğal Gaz Piyasası Kanunu’nun 11. maddesine “BOTAŞ tarafından Bakanlık görüşleri alınmak kaydıyla bölgesel ve iklimsel koşullar dikkate alınarak il veya bölge bazında kademeli doğal gaz satış fiyatı uygulanabilir.” hükmü eklenmiştir. Böylelikle, enerji verimliliğini artırmak amacıyla, aynı abone grubunda yer alsa bile, maliyet bazlı tarife metodunun yanında doğal gaz enerjisinin tasarruflu kullanılmasını teşvik edici, benzer abone gruplarında fazla tüketim yapanların fazla tüketimin maliyetine katlanması amaçlanmıştır.  

Diğer yandan, sözü edilen düzenlemeyle birlikte, maliyetler için yapılacak olan çalışma sonucunda, gerekli olan abone grubu için il bazında iklim şartları ve tüketim miktarına uygun olacak bir kademe belirlenmesi ve oluşan tüketimin artışından kaynaklanan ilave maliyetlerin bu kademe üstünde tüketim yapan abonelere yansıtılması da mümkün olacaktır.

Söz konusu düzenleme Kanun’un Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihte (22.01.2022) yürürlüğe girmiştir.

Kurumlar Vergisi Kanununda Yapılan Değişiklikler

Tam Mükellefiyete Tabi Diğer Yatırım Fonu Katılım Paylarından Elde Edilen Karlar da İstisna Kapsamına Alınmıştır

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5. maddesinde kurumlar vergisinden istisna olan kazançlara yer verilmiş, maddenin 1/a fıkrasında ise, kurumların;

• Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun sermayesine katılımlarından elde ettikleri kazançlar,
• Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun karına katılma imkanı veren kurucu senetleri ile diğer intifa senetlerinden elde ettikleri kar payları,
• Tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde ettikleri kar payları

kurumlar vergisinden istisna tutulmuştur.

Bununla birlikte, yine aynı maddede “Diğer fon ve yatırım ortaklıklarının katılma payları ve hisse senetlerinden elde edilen kâr payları bu istisnadan yararlanamaz.” hükmü yer almaktadır. Buna göre, sadece girişim sermayesi yatırım fonlarından elde edilen kar payları için iştirak kazancı istisnası uygulanmaktadır.

Bu defa, 7351 sayılı Kanun ile girişim sermayesi dışındaki diğer yatırım fonlarından elde edilen kar paylarına da istisna uygulanması sağlanmaktadır. Söz konusu istisna, portföyünde yabancı para birimi cinsinden varlık ve altın ile diğer kıymetli madenler ve bunlara dayalı sermaye piyasası araçları bulunan yatırım fonlarından elde edilen iştirak kazançlarına uygulanmayacak, bunlar dışındaki tüm fonlar için geçerli olacaktır.

Bazı Şartları Sağlayan Kurumlar Vergisi Mükelleflerine Kurumlar Vergisi Oranı %1 Puanında İndirimli Uygulanacaktır

Kurumlar Vergisi Kanunu (KVK)’na göre normal kurumlar vergisi oranı %20 olmakla birlikte, KVK’nın geçici 13. maddesinde yer alan düzenlemeyle 2022 yılı için kurumlar vergisi %23 oranında uygulanmaktadır.

KVK’nın 32. maddesinin 5 ve 6. fıkralarında ise (sırasıyla) KOBİ birleşmeleri ve borsaya açılma hallerinde kurumlar vergisi oranının indirimli uygulanmasına ilişkin düzenlemeler yer almaktadır. Bu düzenlemelerden KOBİ birleşmeleriyle ilgili olanı Cumhurbaşkanı Kararı henüz yayınlanmadığından fiilen uygulanmamaktadır. Borsaya açılma durumunda kurumlar vergisinde 2 puan indirim öngören düzenleme ise, payları Borsa İstanbul Pay Piyasasında ilk defa işlem görmek üzere en az %20 oranında halka arz edilen kurumların, paylarının ilk defa halka arz edildiği hesap döneminden başlamak üzere 5 hesap dönemine ait kurum kazançlarına uygulanmaktadır.

Bu defa, Kanunun 15. maddesiyle;

• Sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden ve/veya
• İhracat yapan,

kurumların söz konusu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları için de, kurumlar vergisi oranının 1 puan indirimli olarak uygulanması sağlanmaktadır.

Böylelikle, 01.01.2022 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere, ihracat yapan kurumların münhasıran ihracat faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar ile sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim yapan kurumların münhasıran üretim faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranın 1 puan indirimli olarak uygulanacaktır.

İmalat faaliyetlerinden kaynaklanan kazançların ihracata isabet eden kısmı için indirim bir kez uygulanacak, diğer bir deyişle ihracat ve imalat faaliyetinin çakıştığı kazançlar için mükerrer indirim yapılamayacaktır.

Yukarıda belirtilen indirimli oranlar, KVK’nın 32. maddesindeki diğer indirimler uygulandıktan sonraki kurumlar vergisi oranı üzerine uygulanacak, buna göre örneğin halka ilk kez açılan ve imalat faaliyetiyle iştigal eden bir şirket, sırasıyla, halka açık şirketlere sağlanan 2 puanlık indirim ile imalatçılara sağlanan 1 puanlık indirimin her ikisinden de (diğer şartları sağlamak kaydıyla) yararlanacaktır.

Kurumlar vergisi oranında yapılan söz konusu indirim, normal (takvim yılı) hesap dönemine tabi olanlar için 01.01.2022 tarihinden, özel hesap dönemine tabi olanlar için ise 2022 takvim yılında başlayan özel hesap döneminin başından itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere, Kanunun Resmi Gazete’de yayımlandığı 22.01.2022 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.

Kur Korumalı Mevduat/Katılma Payı Hesaplarına Kur Artışı Nedeniyle Yapılacak Destek Ödemelerinin Yasal Dayanağı Oluşturmak Üzere Çeşitli Konularda Hazine ve Maliye Bakanı İle Cumhurbaşkanı’na Yetki Verilmiştir

Ülkemizde tasarruf kompozisyonunun makroekonomik politikalarla uyumlu olması için Türk Lirası finansal araçların özendirilmesi önem arz etmektedir. Yapılan düzenleme ile Türk Lirası araçlara olan talebin artırılması, finansal piyasaların daha etkin bir şekilde işlemesi, finansal piyasalarda derinliğin artırılması, ürün çeşitliliğinin teşvik edilmesi ve bu suretle finansal sektörün ve ulusal ekonominin sağlıklı gelişimine katkı bulunulması amaçlanmıştır.

Bu kapsamda, Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanuna aşağıdaki madde eklenmiştir:

“GEÇİCİ MADDE 35 – Finansal istikrara katkı sağlamak ve gerçek kişilerin mevduat ve katılma hesaplarının getirilerini kur artışlarına karşı desteklemek amacıyla bankalar nezdinde 21/12/2021 ve 31/12/2022 tarihleri arasında açılan Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına aktarılmak üzere Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına nakit kaynak aktarmaya ve nakit kaynak aktarımı için Bakanlık bütçesinde mevcut ya da yeni açılacak tertiplere ödenek eklemeye Hazine ve Maliye Bakanı yetkilidir.

Bu madde kapsamında ödenecek destek tutarını ve hesaplama yöntemini, destekten yararlanacak gerçek kişi kapsamını, hesap türlerini, vadeleri, limitleri, hesapların vadeden önce kapatılması durumunda yapılabilecek kesintiler ile bu kesintilerin Hazine ve Maliye Bakanlığına aktarılmasını, bu madde kapsamında destek olarak aktarılacak kaynağın kullandırılması ile uygulamaya ve denetime ilişkin usul ve esasları belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.

Birinci fıkrada yer alan nihai hesap açma tarihini öne çekmeye veya 31/12/2023 tarihine kadar uzatmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, bu maddenin uygulanması kapsamında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ve bankalardan gerekli veri ve bilgiyi talep edebilir. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası veya bankalar talep edilen veri ve bilgiyi Hazine ve Maliye Bakanlığının belirleyeceği şekil ve süreler içerisinde vermekle yükümlü olup, veri ve bilginin birinci fıkrada belirtilen amaç çerçevesinde Hazine ve Maliye Bakanlığına verilmesinde diğer kanunlardaki yasaklayıcı ve sınırlayıcı hükümler uygulanmaz.

Bu madde kapsamında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından aktarılacak desteğin hak sahipliğinin tespiti ile desteğin doğru ve tam hesaplanmasından, Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarının açıldığı banka sorumludur. Haksız olarak verildiği tespit edilen destek tutarı, bankaya ödendiği tarihten tahsil edildiği tarihe kadar 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre hesaplanacak gecikme zammıyla birlikte anılan Kanun hükümlerine göre tahsil edilir.”

Yapılan düzenlemeyle, kur korumalı mevduat ve katılma hesaplarına TCMB tarafından ödenecek olan destek yasal zemine kavuşturulmuştur. 

Sözü edilen hüküm, 21.12.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, Kanunun Resmi Gazete’de yayımlandığı 22.01.2022 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.

5510 Sayılı Kanun ve İlgili Mevzuat Uyarınca Gelir ve Aylık Ödemesi Yapılanlara 1.500 TL Olarak Öngörülen Aylık Asgari Ödeme Tutarı 2.500 TL’ye Yükseltilmiştir

Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu’nun ek 19. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “1.500 TL” ibaresi “2.500 TL” şeklinde değiştirilerek, yaşlılık, malullük, ölüm aylığı alan emeklilere ve hak sahiplerine dosya bazında 1.500 TL olarak uygulanan aylık asgari ödeme tutarı 2500 TL’ye yükseltilmiştir.

Anılan düzenleme 2022 yılı Ocak ayı ödeme döneminden itibaren uygulanmak üzere, 22.01.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Kamu Görevlilerinin Aylık ve Ücretlerinde 01.01.2022 - 30.06.2022 Tarihleri Arasındaki Dönem İçin Uygulanacak Artış Oranı %5’ten % 7,5’e Çıkatılmıştır

375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 38 – 4688 sayılı Kanuna göre düzenlenen Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2022 ve 2023 Yıllarını Kapsayan 6. Dönem Toplu Sözleşmenin İkinci Kısım Birinci Bölümünün 5. maddesinin birinci fıkrası uyarınca %5 artış oranı üzerinden belirlenmiş olan katsayılar, sözleşme ücreti artış oranları ve ücret tavanları ile 7. maddesi uyarınca 2022 yılının birinci altı aylık dönemi için belirlenmiş olan ortalama ücret toplamı üst sınırı %7,5 oranına göre yeniden belirlenerek uygulanır. Aynı Bölümün 8. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan %5 oranı %7,5 olarak uygulanır.”

Böylelikle, Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2022-2023 yıllarını kapsayan 6. Dönem Toplu sözleşme ile Kamu görevlilerinin aylık ve ücretlerinde 01.01.2022 - 30.06.2022 tarihleri arasındaki dönem için uygulanacak artış oranı %5’ten %7,5’e çıkartılmış ve böylece 2021 yılı 2. yarısından kaynaklı enflasyon farkı dahil 01.01.2022 tarihinden geçerli olmak üzere %27,9 oranında yapılması gereken zam %30,95’e yükseltilmiştir.

Sözü edilen yeni hüküm, 01.01.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, Kanunun Resmi Gazete’de yayımlandığı 22.01.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

7351 sayılı Kanunun Resmi Gazete’de yayımlanan orijinal haline buradan ulaşabilirsiniz.                                                             

Saygılarımızla.